Ὁ Θεὸς καὶ ἡ φύσι

Πρό­σφα­τα, στὸ νησὶ τῆς Σαν­το­ρί­νης, μετὰ τὸ αἰφ­νι­δια­στι­κὸ ξέσπα­σμα τῆς συνε­χοῦς σει­σμι­κῆς δρα­στη­ριό­τητος, ἱερεῖς τοῦ νησιοῦ καὶ οἱ πιστοὶ ἔκα­ναν λιτα­νεία, παρα­καλώντας τὸ Θεὸ νὰ κατα­παύσῃ τοὺς σει­σμούς. Μὲ τὸ ἄκου­σμα τῆς εἰδήσεως, ἔσπευ­σαν καὶ πάλι οἱ ὀρθο­λο­γισταὶ νὰ περι­γε­λά­σουν τὴν πρᾶξι αὐτὴν ὡς … μεσαιω­νι­κή, σκο­τα­δι­στι­κή, ἀντε­πι­στη­μο­νι­κὴ καὶ ἄλλα ἠχη­ρὰ παρό­μοια. «Οἱ σει­σμοί», μᾶς εἶπαν μὲ ὕφος χιλί­ων καρ­δι­να­λί­ων, «ἀπο­τε­λοῦν φυσι­κὰ φαι­νό­με­να, τὰ ὁποῖα ἔχουν ἐξη­γηθῆ ἀπὸ τὶς φυσι­κὲς ἐπι­στῆ­μες. Δὲν προ­κα­λοῦν­ται ἀπὸ τὸ Θεό, ἀλλὰ ἀπὸ διά­φο­ρες γεω­λο­γι­κὲς ἀνα­στα­τώ­σεις, ποὺ συμ­βαί­νουν στὸ ἐσω­τε­ρι­κὸ τῆς γῆς, ἐξ αἰτί­ας τῆς μετακινή­σεως τῶν λιθο­σφαι­ρι­κῶν πλα­κῶν κ.λπ. κ.λπ.»… Τί ἔχου­με, λοιπόν, νὰ ἀπαν­τήσωμε σ΄ αὐτὴν τὴν αἰτί­ασι;

Οὐδεὶς ἀμφι­σβη­τεῖ τὴν ἐπι­στη­μο­νι­κὴ ἐξή­γησι αὐτῶν τῶν φυσι­κῶν φαι­νο­μέ­νων. Ὡστό­σο, σύμ­φω­να μὲ τὴ χρι­στια­νι­κὴ κοσμο­αν­τί­λη­ψι, ἡ φύσι εἶναι ἔργο τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸς τὴ δημιούρ­γη­σε καὶ Αὐτὸς ἔθε­σε τοὺς νόμους καὶ τοὺς τρό­πους λει­τουρ­γί­ας της. Ἂν ἀκό­μη καὶ γιὰ τὰ σπουρ­γί­τια μερι­μνᾷ ὁ Θεός, (Λουκ. 12:6–7), πολὺ περισ­σό­τε­ρο εἶναι ἀδύ­να­τον τέτοιου εἴδους συν­τα­ρα­κτι­κὰ γεγο­νό­τα νὰ βρί­σκων­ται ἔξω ἀπὸ τὴ γνῶ­σι καὶ τὴν πρό­νοια τοῦ Θεοῦ. Ἑπο­μέ­νως, ὁτι­δή­πο­τε συμ­βαί­νει στὸν κόσμο, τὸ ὁποῖο βρί­σκε­ται σὲ ἄμε­ση συνάρ­τη­σι μὲ τὴ ζωὴ τῶν ἀνθρώ­πων, συμ­βαί­νει εἴτε μὲ τὴ θέλη­σι τοῦ Θεοῦ εἴτε μὲ τὴν παρα­χώ­ρη­σι τοῦ Θεοῦ. Σὲ κάθε περί­πτω­σι τὸ φυσι­κὸ κακὸ ἀπο­τε­λεῖ ἀπόρ­ροια τοῦ ἠθι­κοῦ κακοῦ, ποὺ ὑπάρ­χει στὸν κόσμο. Σύμ­φω­να μὲ τὸν ἀπό­στο­λο Παῦ­λο, ἡ φύσι συστε­νά­ζει καὶ συνω­δί­νει μέχρι σήμε­ρα μαζὶ μὲ τὸν ἄνθρω­πο, ποὺ ἐξέ­πε­σε στὴν ἁμαρ­τία καὶ τὴν παρα­κοή (Ρωμ. 8:22).

Στὴν Παλαιὰ Δια­θή­κη εἴχα­με πολὺ χαρα­κτη­ρι­στι­κὲς περι­πτώ­σεις φυσι­κῶν κατα­στρο­φῶν, ποὺ γίνον­ταν μάλι­στα ὄχι μὲ τὴν ἀνο­χὴ τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ μὲ τὴ θέλη­σί Του, ὅπως ἡ κατα­στρο­φὴ ἑνὸς ἀρχαί­ου πονη­ροῦ κόσμου ἀπὸ τὸ νερό, δηλα­δὴ ὁ κατα­κλυ­σμὸς τοῦ Νῶε, καὶ ἡ κατα­στρο­φὴ τῶν ἁμαρ­τω­λῶν πόλε­ων Σοδό­μων καὶ Γομόρ­ρων ἀπὸ τὸ θειά­φι καὶ τὴ φωτιά.

Ὁ Ψαλ­μῳ­δὸς Δαβὶδ στὸν 103ο ψαλ­μό του χρη­σι­μο­ποιεῖ μία ὡραία ποι­η­τι­κὴ ἔκφρα­σι, λέγον­τας: «Ὁ ἐπι­βλέ­πων ἐπὶ τὴν γῆν καὶ ποιῶν αὐτὴν τρέ­μειν, ὁ ἁπτό­με­νος τῶν ὀρέ­ων καὶ καπνί­ζον­ται». Φυσι­κὰ ἡ εἰκό­να αὐτὴ εἶναι ἀνθρω­πο­πα­θής, ὡστό­σο τὸ νόη­μά της ἐκφρά­ζει τὴ θεο­λο­γι­κὴ πίστι, ὅτι ὁ Θεὸς δὲν εἶναι ἀμέ­το­χος τῶν φυσι­κῶν κατα­στρο­φῶν, ποὺ συμ­βαί­νουν στὸν κόσμο, ἀφοῦ ὅλα, σὲ τελι­κὴ ἀνά­λυ­σι, ἐξαρ­τῶν­ται ἀπ’ Αὐτόν, καὶ τίπο­τε δὲν συμ­βαί­νει δίχως Αὐτόν.

Ἀλλὰ καὶ στὴν Και­νὴ Δια­θή­κη ὁ Χρι­στὸς παρου­σιά­ζε­ται νὰ δίνῃ ἐντο­λὴ στὸ σφο­δρὸ ἄνε­μο, ποὺ ἔπνεε στὴ θάλασ­σα καὶ κόν­τευε νὰ βυθί­σῃ τὸ πλοιά­ριο τῶν μαθη­τῶν στὰ νερά, νὰ σωπά­σῃ (Ματθ. 8:23–27). Τί ἄλλο ἔχου­με καὶ πάλι ἐδῶ, παρὰ παρέμ­βα­σι τοῦ Κυρί­ου στὴ λει­τουρ­γία τῶν φυσι­κῶν φαι­νο­μέ­νων, ὅπως ἦταν ἐκεῖ­νος ὁ θυελ­λώ­δης ἄνε­μος; Ἐὰν λοι­πὸν ὁ Κύριος ἔδω­σε ἐντο­λὴ στοὺς ἀνέ­μους νὰ στα­μα­τή­σουν, για­τί δὲν μπο­ρεῖ νὰ δώσῃ ἐντο­λὴ καὶ στοὺς σει­σμοὺς νὰ κατα­παύ­σουν;

Ἑπο­μέ­νως πολὺ καλὰ πράτ­τει ἡ Ἐκκλη­σία μας καὶ παρα­κα­λεῖ τὸν Κύριό μας νὰ στρέ­ψῃ τὸ στορ­γι­κὸ Του βλέμ­μα στὴ γῆ, γιὰ νὰ στα­μα­τή­σῃ τὴ σει­σμι­κὴ δρα­στη­ριό­τη­τα, ἔστω καὶ γιὰ χάρι τῶν ὀλί­γων δικαί­ων, ποὺ κατοι­κοῦν στὸ νησί. Μαζὶ δὲ μὲ τὶς προ­σευ­χὲς τοῦ κλή­ρου καὶ τοῦ πιστοῦ λαοῦ τῆς Θήρας, ἂς ἑνω­θοῦν καὶ οἱ δικές μας παρα­κλή­σεις, ὥστε ὁ οἰκτίρ­μων καὶ ἐλε­ή­μων Θεὸς νὰ ἀπαλ­λά­ξῃ γιὰ μίαν ἀκό­μη φορὰ τὸ νησὶ τῆς Σαν­το­ρί­νης, ἀλλὰ καὶ τὴν Πατρί­δα μας ὁλό­κλη­ρη ἀπὸ τὴ δίκαιη ἀπει­λή Του.

Ἀνδρέ­ας Κεφαλ­λη­νιά­δης

Δάσκα­λος Γ΄ Ἀρσα­κεί­ου – Τοσι­τσεί­ου Δημο­τι­κοῦ Σχο­λεί­ου Ἐκά­λης