Ο ΕΜΠΑΙΓΜΟΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

π. Δημη­τρί­ου Μπό­κου

Τὸν ἀγώ­να τῆς Ἐκκλη­σί­ας νὰ δια­φυ­λά­ξει διὰ μέσου τῶν αἰώ­νων τὴν πίστη της ἀλώ­βη­τη ἀπὸ τὶς ποι­κί­λες πλά­νες προ­βάλ­λει ἡ πρώ­τη Κυρια­κὴ τῆς Σαρα­κο­στῆς. Μὲ τὴν κατ’ ἔτος ἀνά­μνη­ση τῆς πανη­γυ­ρι­κῆς ἀνα­στη­λώ­σε­ως τῶν εἰκό­νων καὶ τὴ μνεία τῆς δια­χρο­νι­κῆς προ­σπά­θειας τῆς Ἐκκλη­σί­ας ἔναν­τι ὅλων τῶν αἱρέ­σε­ων, δια­τρα­νώ­νου­με τὴν ἀπα­ρέγ­κλι­τη προ­σή­λω­σή μας στὴν πίστη τῶν Προ­φη­τῶν, τῶν Ἀπο­στό­λων, τῶν Πατέ­ρων, τῶν Ὀρθο­δό­ξων (Κυρια­κὴ τῆς Ὀρθο­δο­ξί­ας).

Στὸ θέμα τῶν εἰκό­νων εἰδι­κὰ δίνου­με πάν­τα ἰδιαί­τε­ρη ἔμφα­ση. Οἱ ἄνθρω­ποι μπο­ροῦ­με νὰ εἰκο­νί­ζου­με τὸν Θεό, ἐφό­σον «μορ­φὴν ἀναλ­λοιώ­τως ἀνθρω­πί­νην προ­σέ­λα­βε», ἔγι­νε ἄνθρω­πος παρα­μέ­νον­τας συγ­χρό­νως καὶ Θεός. Μπο­ροῦ­με νὰ εἰκο­νί­ζου­με καὶ ὅλα τὰ ἱερὰ πρό­σω­πα. Σὲ μιὰ ἱερὴ εἰκό­να τιμοῦ­με πάν­τα τὸ εἰκο­νι­ζό­με­νο πρό­σω­πο. Τὸν Χρι­στό, τὴν Πανα­γία, τοὺς ἁγί­ους μας.

Ἀλλὰ δὲν μένου­με μόνο σ’ αὐτό. Ἐπε­κτεί­νου­με τὴν ἔννοια τῆς εἰκό­νας ἀκό­μα παρα­πέ­ρα. Εἰκό­να εἶναι ὁ κάθε ἄνθρω­πος. Εἰκό­να ἱερή, θεϊ­κή, ἀξιο­σέ­βα­στη. «Ὁ Θεὸς ἔκτι­σε τὸν ἄνθρω­πον ἐπ’ ἀφθαρ­σίᾳ καὶ εἰκό­να τῆς ἰδί­ας ἰδιό­τη­τος ἐποί­η­σεν αὐτὸν» (Σοφ. Σολ. 2, 23). «Εἶδες τὸν ἀδελ­φόν σου; Εἶδες Κύριον τὸν Θεόν σου», ἔλε­γαν οἱ ἅγιοι. Εἰκό­να τοῦ Θεοῦ λοι­πὸν ὁ ἄνθρω­πος. Ποῦ ψάχνεις νὰ βρεῖς τὸν Θεό; Στὸν οὐρα­νό; Δὲν βρί­σκε­ται ἐκεῖ. Βρί­σκε­ται ἐδῶ, ἀνά­με­σά μας. Περι­φέ­ρε­ται γύρω μας, στὰ πρό­σω­πα τῶν συναν­θρώ­πων μας. Δὲν τὸν βλέ­που­με ἐδῶ; Δὲν θὰ τὸν βροῦ­με οὔτε ἐκεῖ, στὸν οὐρα­νό, ποτέ.

Μὰ εἶναι πολ­λὰ αὐτὰ ποὺ κατα­πο­νοῦν τὴν ἐπί­γεια εἰκό­να τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἁμαρ­τία πρω­ταρ­χι­κά. Μὲ τὴν προ­σω­πι­κὴ εὐθύ­νη βέβαια τοῦ καθε­νός. Ἀλλὰ καὶ ἄλλα ποὺ ἐπι­σω­ρεύ­ουν ἀνεί­πω­το πόνο καὶ ἀφάν­τα­στη ταλαι­πω­ρία στὸν ἄνθρω­πο. Τρα­γω­δί­ες ποὺ δὲν ἐξαρ­τῶν­ται ἀπὸ τὴ θέλη­σή του, ἐρχό­με­νες ἔξω­θεν. Ἀδι­κί­ες, βάσα­να, θάνα­τοι. Καὶ τὸν κάνουν νὰ ὑπο­φέ­ρει φρι­χτά. Νὰ γονα­τί­ζει ἀπὸ τὸν πόνο. Νὰ τσα­κί­ζει ἀπὸ τὴν ὀδύ­νη. Τότε πρέ­πει νὰ τιμοῦ­με μὲ πιὸ μεγά­λο, μὲ ἀπρο­σμέ­τρη­το σεβα­σμὸ τὴν εἰκό­να τοῦ Θεοῦ. Νὰ βρι­σκό­μα­στε δίπλα στὸν πάσχον­τα Χρι­στό. Δίπλα στὸν κάθε πονε­μέ­νο. Νὰ χαλᾶ­με τὸν κόσμο γι’ αὐτόν. Ἀντα­πο­κρι­νό­μα­στε ἔτσι; Φοβᾶ­μαι πὼς ὄχι.

Οἱ τρα­γω­δί­ες ἐκτυ­λίσ­σον­ται ραγδαῖα γύρω μας χωρὶς στα­μα­τη­μό. Σὲ προ­σω­πι­κὸ καὶ συλ­λο­γι­κὸ ἐπί­πε­δο. Κάποιες ὑπερ­βαί­νουν κάθε λογι­κή. Ὁ τόπος μας σεί­σθη­κε πρό­σφα­τα ἀπὸ ἀλλε­πάλ­λη­λες συμ­φο­ρές, μὲ ἀπρό­σμε­νο ἀπο­κο­ρύ­φω­μα τὸ συν­τρι­πτι­κὸ χτύ­πη­μα τῶν Τεμ­πῶν. Τὸ ἀμεί­λι­κτο «για­τί» τῶν τρα­γι­κῶν θυμά­των ὄχι μόνο δὲν πῆρε καμ­μιὰ ἀπάν­τη­ση, ἀλλὰ συναν­τᾶ τὸν ἐμπαιγ­μὸ ἁρμο­δί­ων καὶ μή, αὐξά­νον­τας τὴν τρα­γω­δία στὸ ἔπα­κρο. Ἡ κοι­νω­νία ὁλό­κλη­ρη ξεσπά­θω­σε γιὰ τὴν ἀδι­κία.

Ἡ Ἐκκλη­σία μας; Πρω­το­στα­τεῖ στὴ στη­λί­τευ­ση τοῦ κακοῦ; Στὴν ἀπό­δο­ση δικαιο­σύ­νης; Δυστυ­χῶς, στὸ συγ­κε­κρι­μέ­νο θέμα, σὲ συλ­λο­γι­κὸ ἐπί­πε­δο λάμ­πει μὲ τὴν ἠχη­ρὴ ἀπου­σία της, ἢ ἔστω μὲ τὴν ἐντε­λῶς ὑπο­το­νι­κὴ παρου­σία της, γεμί­ζον­τας ἀπο­γο­ή­τευ­ση τὸ ποί­μνιό της. Καὶ ὅμως θὰ μπο­ροῦ­σε καὶ ἐδῶ, ἂν ἤθε­λε, νὰ χαλά­ει κόσμο.

Ἐσύ; Συμ­πά­σχεις μὲ τὴν πονε­μέ­νη εἰκό­να τοῦ Θεοῦ, ἢ μήπως συναι­νεῖς στὸν ἐμπαιγ­μό της;