Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ

Θλιβερὰ εἰκὼν τοῦ συγχρόνου Ελληνικού τύπου

Εἰς ποῖον επίπεδον διανοητικής και ἠθικῆς εὐρωστίας ἐν Ελλάδι ὁ Τύπος; Ἀλλά διατὶ νὰ δώσωμεν ἡμεῖς τὴν ἀπάντησιν; Δύνασθε νὰ τὴν δώσητε σεῖς ὁ ἴδιος. Πρόχειρος ὁ ἔλεγχος. Ἐὰν ἀγαπᾶτε, ἀγοράσατε μίαν ἡμέραν ὅλας τὰς ἐν τῇ Πρωτευούσῃ τῆς Ἑλλάδος ἐκδιδομένας ἡμερησίας ἐφημερίδας καὶ ρίψατε ἓν βλέμμα εἰς τὰς στήλας αὐτῶν. Ποῦ ἡ δυνατή, ἡ νευρώδης, ἡ ὑπὸ τῆς φιλοσοφίας καὶ τῶν ἀνωτέρων ἰδεῶν ἐμπνεομένη ἀρθρογραφία; Ποῦ ἡ βαθεῖα, ἡ ἀντικειμενικὴ καὶ ἀμερόληπτος ἔρευνα καὶ κρίσις τῶν ποικίλων προβλημάτων τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ; Ποῦ ἡ κραυγὴ τοῦ πόνου διὰ τοὺς πραγματικοὺς κινδύνους, τοὺς ὁποίους διατρέχει ή φυλή; Ποῦ ἡ στηλίτευσις τῆς κακίας καὶ τῆς ἀρετῆς ὁ ἔπαινος; Ποῦ ἡ ἱερὰ ἐκείνη πρὸς τὴν Ὀρθοδοξίαν καὶ τὴν Πατρίδα πνοή, ἦ ὁποία ἐνέπνεε δι ̓ ὅλων τῶν σελίδων τοὺς συντάκτας τῶν πρώτων μετὰ τὴν ἐπανάστασιν τοῦ 1821 καὶ ἀπελευθέρωσιν τοῦ ἔθνους ἐφημερίδων, μικρῶν μὲν τὸ σχῆμα, ἀλλὰ μεγάλων εἰς καθαρὰς ἰδέας καὶ ἁγνὰ συναισθήματα ;

Μελετῶν τις τὰς σημερινὰς ἐφημερίδας νομίζει ότι διέρχεται τὴν καυστικὴν ἔρημον τῆς Σαχάρας. Ἐὰν ἀφαιρέσωμεν ἐπαινετάς τινας ἐξαιρέσεις αἱ ὁποῖαι φαίνονται ὡς βάσεις ἐν τῇ ἐρήμῳ θὰ ἴδωμεν τὴν Ἑλληνικὴν δημοσιογραφίαν νὰ ἐνδιατρίβῃ περὶ τὸ ἄχυρον, τὰ μικρά, τὰ ἀσήμαντα,νὰ ἀνακινῇ τὸν βόρβορον, νὰ περιγράφῃ τὰ αἴσχη καὶ τὰ ἐγκλήματα τῆς ζωής, νὰ ὑψώνῃ τὰς πυγολαμπίδας εἰς τηλαυγεῖς φάρους, νὰ δίδη ψευδῆ εἰκόνα τοῦ κόσμου καὶ νὰ καίῃ ἄφθονον λιβανωτὸν εἰς τὰ σύγχρονα εἴδωλα τοῦ ψευδοπολιτισμοῦ. Αθλιότητες, βδελυρότητες καὶ ἐγκλήματα φρικιαστικά, ἀπὸ τὰ ὁποῖα πᾶς τις πρέπει ν ̓ ἀποστρέφῃ τὸ πρόσωπόν του ἀναγράφονται μετὰ πάσης λεπτομερείας καὶ φωτογράφοι καὶ σκιτσογράφει σπεύδουν νὰ βοηθήσουν τὸν συντάκτην καὶ οὕτω διὰ φωτογραφιῶν καὶ εἰκόνων ζωηρῶς καὶ ἀνεξιτήλως νὰ ἐντυπωθοῦν τὰ μαθήματα τῆς κοινωνικῆς διαφθορᾶς εἰς τὰς διανοίας καὶ τὰς καρδίας τῶν ἀναγνωστῶν. Καὶ ὄχι μόνον ἐγκλήματα τῆς παρούσης στιγμῆς, τῶν ὁποίων ἐπὶ τέλους ἡ ἐπικαιρότης ἐπιβάλλει τὴν μνείαν, ἀλλὰ καὶ ἐγκλήματα ἀποτρόπαια ποὺ συνετάραξαν πρὸ πολλῶν δεκαετιῶν τὴν ἑλληνικὴν ψυχὴν καὶ ἔχουν λησμονηθῆ, ἀνασύρονται ἐν τῶν ἀρχείων τοῦ παρελθόντος, «φρεσκάρονται» καὶ οὕτω παρουσιάζονται εἰς τὴν φαντασίαν τῶν νέων νωπά, τὸ δὲ χείριστον ὅλων, ἡ περιγραφὴ τῶν ἐγκλημάτων γίνεται κατὰ τοιοῦτον τρόπον, ὥστε οἱ δράσται νὰ ἐμφανίζωνται μὲ τὸν φωτοστέφανον τοῦ κοινωνικοῦ ἥρωος καὶ τὸ κακὸν ν ἀποκτᾷ ἀκτινοβόλον λαμπρότητα, ελκυστικὴν δύναμιν διὰ τὰς ἀσθενεῖς πνευματικῶς ψυχάς. Άρθρα-σπορὰ δρακόντων, ἐκ τῶν ὁποίων αὔριον θὰ ἐκπηδήσουν οἱ γίγαντες τοῦ κακοῦ, ὡσὰν ἡ χώρα αὕτη νὰ πάσχῃ ἀπὸ ἔλλειψιν τοιούτων ἡρώων, ὡσὰν ὁ ἀπαισίας μνήμης Δεκέμβριος τοῦ 1944 ν ̓ ἀπέχῃ ἡμῶν κατὰ χίλια ἔτη… Προχθὲς μόλις εἴδομεν ἐπιστολὴν ἀναγνώστου παραπονουμένου διὰ συντάκτην ἔφη μερίδος, ὅστις μετέβη εἰς ἐπαρχίαν διὰ δημοσιογραφικὴν ἔρευναν καὶ ἐπιστρέψας εἰς τὴν ἕδραν του ἀντί, καθὼς ὑπεσχέθη, διὰ ζωντανῆς γλώσσης νὰ ἐκθέσῃ τὰς πολυειδεῖς ἀνάγκας τῆς ἐγκαταλελειμμένης ἐπαρχίας καὶ νὰ ἐφελκύσῃ τὸ ἐνδιαφέρον τῆς Κυβερνήσεως, ὁ κύριος αὐτὸς ἐπροτίμησε ν ̓ ἀσχοληθῇ μὲ τοὺς νεκροὺς καὶ νὰ γίνῃ τυμβωρύχος. Διὰ τῆς γραφίδος, ὡς διὰ σκαπάνης νεκροθάπτου, ἀνέσκαψε τάφους ἀποθανόντων, ὤν καὶ τὰ ὀστᾶ διέλυσεν εἰς σπουδὴν καὶ χρόνον, ἠσχολήθη μὲ τὰ μυστικὰ καὶ ἀπόρρητα, ἐνώχλησε καὶ αὐτὸ τὸ ἐξομολογητήριον ἀκάκου τινὸς ἱερέως καὶ κοιμηθέντα πάθη οἰκογενειῶν ἀνέφλεξεν. Καὶ αὐτὸ λέγεται, παρακαλῶ, Ἑλληνικὴ δημοσιογραφία¹.

Καὶ ὄχι μόνον ἐγκλήματα ἐγχώρια, ἀλλὰ καὶ ἀθλιότητες καὶ βδελυρότητες καὶ ἐγκλήματα ξένων ἐθνῶν εὑρίσκουν φιλοξενίαν εἰς ὁλόκληρα διαμερίσματα τῆς ἐφημερίδος. Διὰ τὴν περιγραφὴν αὐτῶν πολύστηλα καθημερινῶς διατίθενται. Ἀκόμη καὶ ἀστυνομικὰ μυθιστορήματα ἡρώων τύπου Ροκαμβὰλ δημοσιεύονται εἰς ἐθνικόφρονας(!) ἐφημερίδας, παραπλεύρως τῶν θαυμάτων τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ τῶν ἄρθρων γνωστοῦ Ἱεράρχου, διὰ νὰ δημιουργῆται ἐν τη διανοίᾳ τῶν ἀναγνωστῶν ἕνας πραγματικὸς κυκεὼν τῶν πλέον ἀνομοίων καὶ ἀντιθέτων ἰδεῶν καὶ πραγμάτων. Ἔργα δὲ ξένων λογοτεχνῶν παρελθόντων αἰώνων ἀναδημοσιεύονται. Ἔργα τὰ ὁποῖα, ἐὰν ἠδύνατο νὰ ἀκουσθῆ ἡ ἐξ Ἅδου φωνὴ τῶν δυστυχῶν συγγραφέων κατὰ τὸ ὅραμα τοῦ Δάντη, θὰ κατεδικάζοντο καὶ θὰ ἐρρίπτοντο εἰς τὸ πῦρ ὑπὸ τῶν ἰδίων αὐτῶν συγγραφέων καὶ ἐκδοτῶν: «Καύσατέ τα, ἶνα μὴ καὶ σεῖς ἔλθετε εἰς τὸν τόπον τοῦτον τῆς βασάνου, εἰς τὸν ἰδιαίτερον κύκλον τῆς κολάσεως, εἰς τὸν ὁποῖον θὰ ριφθοῦν ὑπὸ τῆς Δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ οἱ μεγάλοι δολοφόνοι τῶν ψυχῶν, οἱ δηλητηριασταὶ τῶν πνευμάτων, ὁποῖοι εἶνε οἱ διὰ τοῦ ἐντύπου μολύνοντες τὸν νοῦν καὶ τὴν καρδίαν τῶν ἀναγνωστῶν των». Καὶ τὰ λογοτεχνικὰ αὐτὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα δὲν τολμοῦν ν’ ἀνατυπώσουν εἰς τὰς χώρας, εἰς τὰς ὁποίας τὸ πρῶτον ἐκυκλοφόρησαν, διότι ἐντὸς εἰκοσιτετραώρου ὑπὸ τοῦ λαοῦ θὰ ἐθρυμματίζοντο οἱ ὑαλοπίνακες τῶν γραφείων τῆς ἐφημερίδος ἐκείνης ἡ ὁποία θὰ τὰ ἀνεδημοσίευεν, ἐδῶ εἰς τὴν χώραν τῶν μακάρων ἀναδημοσιεύονται ἀναισχύντως καὶ μάλιστα στολίζονται μὲ πολυχρώμους γυμνάς, προκλητικὰς εἰκόνας, εἰκόνας, τὰς ὁποίας οὐδὲ αὗται αἱ ἱερόδουλοι θὰ ἐπέτρεπαν νὰ τοιχοκολληθοῦν εἰς τὰ σκοτεινά των ἐνδιαιτήματα. Καὶ αὐτὸ λέγεται, παρακαλῶ, ἑλληνικὴ δημοσιογραφία. Ὁ Ἑλληνικὸς τύπος, ὡς ἐσχολίασε μία τῶν σοβαρωτέρων Ἀθηναϊκῶν ἐφημερίδων, ἐπὶ τῶν ἡμερῶν μας «κατῆλθεν εἰς τὸ κατώτερον ὄντως ἐπίπεδον τῆς Ἱστορίας του».

Ἀνεῳγμένοι βόθροι

Οὕτως αἱ στῆλαι ὡρισμένων ἐφημερίδων² ἔγιναν «ἀνεῳγμένοι βόθροι» ἐκ τῶν ὁποίων καθημερινώς ἐξέρχονται ἀπόπνοιαι, δυσοσμίαι, βαρεῖαι ἀναθυμιάσεις ποὺ μολύνουν τὴν ἠθικὴν ἀτμόσφαιραν τῆς πατρίδος μὲ πληθὺν μικροβίων καὶ δύνανται νὰ προξενήσουν ἀσφυξίαν καὶ εἰς βουβάλους ἀκόμη, εἰς ἄτομα δηλαδὴ ἔχοντα ἀμβλὺ τὸ ἠθικὸν αἰσθητήριον. Δὲν ὑπερβάλλομεν, κύριοι, τὰ πράγματα. Τὸ αἰσχρόν, τὸ σκανδαλῶδες ἐκεῖνο μυθιστόρημα ἢ Πάπισσα Ἰωάννα ποὺ ἔγραψε κάποιος Ζὼρζ Γκρὲκ εἰς αὐτὴν ἐδημοσιεύθη, ὅπως καὶ τόσα ἄλλα παρομοίας φύσεως, τῶν ὁποίων καὶ οἱ τίτλοι ἁπλῶς μνημονευόμενοι θὰ ἐκάλυπτον ὅλον τὸν χῶρον τοῦ μικροῦ τούτου περιοδικοῦ. Ἐσχάτως ἀπὸ τῶν στηλῶν ἐφημερίδος κατ’ ἀπομίμησιν αἰσχρῶν ἀμερικανικῶν προτύπων, καθ’ ὤν ἐξηγέρθη ἡ ὑγιὴς ἀμερικανικὴ γνώμη, ἐνεφανίσθη καὶ ὁ Ἕλλην Κίνσου ποὺ ὁ καϋμένος ἔρχεται νὰ συμπληρώση τὰς ἀτελεῖς (;) γνώσεις τῶν νέων καὶ νεανίδων γύρω ἀπὸ σεξουαλικὰ προβλήματα. Εἰς μάτην ἡ διαμαρτυρία τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου. Εἰς μάτην ἡ ἐπέμβασης τοῦ Εἰσαγγελέως. Ἡ ἐφημερὶς ἐξακολουθεῖ τὸν χαβᾶ της. Μήτε Θεόν, μήτε ἀνθρώπους φοβουμένη ἀποβαλοῦσα πᾶσαν αἰδῶ παρουσιάζεται ὡς μία ξεσχισμένη πόρνη, ἡ ὁποία μεθυσθεῖσα ὑπὸ τῶν δραστῶν της καὶ διὰ αἰσχρὸν κέρδος ἐκτρέπεται εἰς χυδαιολογίαν…. Ὡς ἐκ στόματος πόρνης, οὕτῳ καὶ ἐκ τῶν στηλῶν ἐφημερίδων ἐξέρχεται ὕλη, λάσπη, βόρβορος, πύον, δηλητήριον, τὰ αἰσχρὰ αὐτῆς, λέγω, καὶ σκανδαλώδη δημοσιεύματα, τὰ ὁποῖα εἶνε ἐπὶ τοσοῦτον ἐπικίνδυνα καθ’ ὅσον παρουσιάζονται ὡς προϊόντα ἐκλεκτῆς φιλολογίας, καὶ καλύπτονται μὲ τὴν ἐτικέτταν τῆς ἐπιστημονικῆς δῆθεν ἐρεύνης. Οὕτῳ τὸ χάπι τοῦ θανάτου προσφέρεται ὡς ὡραῖον ζαχαρωτὸν περιτυλιγμένον εἰς χρυσόχαρτον. Καὶ καταβροχθίζουν οἱ ἀνόητοι τὴν δηλητηριώδη τροφὴν διὰ ν’ ἀκουσθοῦν μετ’ ὀλίγον τὰ ὤχ τοῦ πόνου καὶ τῆς φρικτῆς ὀδύνης ἐκ τῶν ὁποίων θὰ ἀντηχήσουν εἰς τὴν ἀπέραντον αἰωνιότητα ὅλαι αἱ χαράδραι τοῦ Ἅδου…

Εἰς ξένας χώρας ὁ τύπος Καὶ οἱ μὲν ἐκδόται τῶν ἐφημερίδων αὐτῶν ὡς εὐφυεῖς ἄνθρωποι εἰς ἐποχῆς, καθ’ ἦν ἐνδημεῖ εἰς τὸν τόπον μας ἡ νόσος τῆς πνευματικῆς κοπροφαγίας, διοργάνωσαν θαυμασίως τὴν ἐμπορικήν των ἐπιχείρησιν καὶ πωλοῦντες τόννους κοπρίων πλουτοῦν καὶ θησαυρίζουν³ Ἀλλὰ τὸ Κράτος; Ἀλλ’ ἤ ‘Ἑλληνικὴ κοινωνία; Ἀλλ’ ἡ Ἐκκλησία αὐτὴ προπαντὸς τί κάμνουν; Ἢ μᾶλλον τί κάμνομεν ὅλοι διότι ἡμεῖς εἴμεθα καὶ τοῦ Κράτους πολῖται καὶ τῆς Κοινωνίας μέλη, καὶ τῆς Ἐκκλησίας τέκνα, τί κάμνομεν, τί θέσιν λαμβάνομεν ἀπέναντι τοῦ τρομακτικοῦ αὐτοῦ κινδύνου, ποὺ ἀπειλεῖ τὴν ἠθικῆς καὶ πνευματικῆς ὑπόστασιν τοῦ ἔθνους ἡμῶν; Ἡ εὐθύνη ὅλων εἶνε τεραστία.,τεραστίᾳ.

Διὰ νὰ συναισθανθῶμεν ὀλίγον τὴν εὐθύνης μας, διὰ νὰ λάβωμεν τὸ δίδαγμά μας καυστικόν, ἂς στρέψωμεν πρὸς στιγμὴν τὸ βλέμμα μᾶς πρὸς Βορρᾶν, πρὸς τὴν ἀχανῆ ἐκείνην χώραν τῶν στεππῶν, τὴν ὁποίαν πρὸ ἑβδομάδος ἐπεσκέφθη πολυμελὴς ἀντιπροσωπεία ἡμετέρων δημοσιογράφων.

Πρὸς τὴν Ρωσίαν. Ἡμεῖς δὲν εἴμεθα θιασώται τοῦ πολιτισμοῦ ἐκείνου, ὅπως καὶ παντὸς ἄλλου πολιτισμοῦ, ἀπὸ τὸν ὁποῖον λείπει ἡ ψυχή, ή χριστιανικὴ πίστις καὶ ἠθική. Ἡμεῖς, ὡς θὰ ἐνθυμοῦνται οἱ ἐν ἡμέραις ἐθνικῆς θλίψεως ἐν Κοζάνη ἀκροαταί μας, ἡμεῖς ποθοῦμεν Χριστοκρατουμένην Πολιτείαν, ἀλλ ̓ αὕτη ἀπέχει παρασάγγας πολλὰς μακρὰν ἡμῶν διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν. «Κύριε! Ελθέτω ἡ Βασιλεία ΣΟΥ». Ἰδοὺ ὁ πόθος μας, ἰδοὺ τὸ όραμά μας. Ἀλλά τὸ όραμά μας τοῦτο δὲν μᾶς ἐμποδίζει νὰ βλέπωμεν καὶ νὰ ἐπαινῶμεν πᾶν ὅ,τι καλὸν ὡς λείψανον πρωτογόνου ἀρετῆς διασώζεται εἰς διαφόρους χώρας, ἔστω καὶ ἐὰν αἱ χῶραι αὐταὶ διατελοῦν ὑπὸ καθεστῶτα όλως ἀντίθετα πρὸς τὸ καθεστὼς τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἐξ ἀνταποκρίσεως δημοσιευθείσης εἰς Ἀθηναϊκὴν ἐφημερίδα πληροφορούμεθα ὅτι εἰς τὴν Ρωσίαν αἱ Ἀρχαὶ δὲν ἐπιτρέπουν ποτὲ εἰς τὰς ἐφημερίδας ν ̓ ἀσχολοῦνται μὲ σεξουαλικάς ὑποθέσεις, τρομάζουν δὲ εἰς θέαμα εὐρωπαϊκῶν ἐφημερίδων καὶ μάλιστα Κυριακάτικων ποὺ δὲν διστάζουν νὰ παραθέτουν καὶ ὀνόματα. Λέγουν ὅτι κάθε εὐπρεπὴς Κυβέρνησις ὀφείλει ν’ ἀπαγορεύσῃ αὐστηρῶς τὴν τοιούτου εἴδους εἰδησεογραφίαν. Ο σεξουαλικὸς αὐτὸς πουριτανισμὸς καὶ ἡ ἐπιδίωξις τῆς δημιουργίας μιᾶς ὑγιοῦς οἰκογενείας δὲν περιορίζεται εἰς τὰς ἐφημερίδας ἀλλὰ καὶ εἰς κάθε φιλολογικὸν ἔντυπον καὶ ἀκόμη εἰς τὰ εἰκονογραφημένα δελτάρια ». (Ιδε φύλλον «Βραδυνής» 12 Νοεμβρίου 1953). Ταῦτα εἰς τὴν Ρωσίαν. Δὲν εὑρίσκεις ἐκεῖ οὔτε ἕνα φύλλον ἐφημερίδος μὲ πορνογραφικὸν περιεχόμενον.