Ο ΚΟΣΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

«Κλεῖ­σε μέσα στὴν καρ­διά σου τὴν Ἑλλά­δα, γιὰ νὰ αἰσθαν­θῇς κάθε εἴδους μεγα­λεῖο» (Διο­νύ­σιος Σολω­μός)

Ἐμεῖς οἱ Χρι­στια­νοὶ Ἕλλη­νες δὲν εἴμε­θα σωβι­νι­σταί, φανα­τι­κοὶ δηλα­δὴ ἐθνι­κι­σταί, οἱ ὁποῖ­οι παίρ­νουν τὴν ἰδέα τοῦ ἔθνους καὶ τὴν κάνουν εἴδω­λο­λα­τρεί­ας, τὴν ἀνυ­ψώ­νουν σὲ θεό­τη­τα καὶ χάριν τῆς θεό­τη­τος αὐτῆς εἶνε ἕτοι­μοι νὰ δια­πρά­ξουν καὶ τὰ ἀπαι­σιώ­τε­ρα ἐγκλή­μα­τα, ὅπως οἱ Ναζι­σταί, Γερ­μα­νοὶ καὶ Ἰάπω­νες. Δὲν λέμε, ὅτι μόνο ἡ Ἑλλά­δα ἀξί­ζει νὰ ζήσῃ, τὰ δὲ ἄλλα ἔθνη ἂς ἀπο­θά­νουν, ἂς αὐτο­κτο­νή­σουν. Δὲν υἱο­θε­τοῦ­με τὸ ἀντι­χρι­στια­νι­κὸ ἐκεῖ­νο δόγ­μα, τὸ ὁποῖο μόνο ὡς σύν­θη­μα θηρί­ων τῆς ζούγ­κλας μπο­ρεῖ νὰ νοη­θῇ «Ὁ θάνα­τός σου ζωή μου». Ὡς χρι­στια­νοὶ ἀγα­ποῦ­με μὲν τὴν Ἑλλά­δα ὡς τὴν ἰδιαί­τε­ρή μας πατρί­δα, στὴν ὁποία γεν­νη­θή­κα­με, ζοῦ­με καὶ ἀνα­πνέ­ου­με τὸν ἀέρα τῆς ἐλευ­θε­ρί­ας, ἀλλ’ ἡ ἀγά­πη μας πρὸς τὴν Ἑλλά­δα δὲν δημιουρ­γεῖ μῖσος ἐναν­τί­ον ἄλλων ἐθνῶν. Μέσα στὴν καρ­διά μας, τὴν ὁποί­αν ὁ Χρι­στὸς μὲ τὴν ἀγά­πη του κατέ­στη­σε ἀπε­ριό­ρι­στα εὐρύ­χω­ρη, ἔχουν θέσι ὅλα τὰ ἔθνη, καὶ αὐτὰ ἀκό­μη, τὰ ὁποῖα εἴτε ἀπὸ παρε­ξή­γη­σι εἴτε ἀπὸ συμ­φέ­ρον εἴτε ἀπὸ φθό­νο καὶ κακία σήμε­ρα μισοῦν καὶ πολε­μοῦν τὴν Ἑλλά­δα. Ἡ χρι­στια­νι­κή μας ἀγά­πη ἐπε­κτεί­νε­ται καὶ μέχρι τῶν ἐθνῶν ἐκεί­νων, τὰ ὁποῖα ὅλως ἀναι­τί­ως ἐπι­τέ­θη­καν κατὰ τῆς χώρας μας καὶ ὑπέ­βα­λαν τοὺς κατοί­κους της σὲ μύρια μαρ­τύ­ρια. Ἡ Ἑλλά­δα, ἡ μαρ­τυ­ρι­κὴ πατρί­δα μας, ἀπὸ τὸ ὕψος τοῦ Σταυ­ροῦ, ἀκο­λου­θοῦ­σα τὰ θεῖα διδάγ­μα­τα τοῦ Ναζω­ραί­ου, εἶνε ἕτοι­μη νὰ συγ­χω­ρή­σῃ καὶ τοὺς σταυ­ρω­τάς της, ἀρκεῖ τὰ ἔθνη, τὰ ὁποῖα τὴν σταύ­ρω­σαν, ἔμπρα­κτα ν’ ἀπο­δεί­ξουν ὅτι εἰλι­κρι­νῶς μετα­νο­οῦν γιὰ ὅσα ἀπαί­σια ἐγκλή­μα­τα διέ­πρα­ξαν κατὰ ἑνὸς ἀθώ­ου λαοῦ, τοῦ ὁποί­ου τὸ μόνο ἔγκλη­μα ἦταν ὅτι ἤθε­λε νὰ ζήσῃ βίο ἐλεύ­θε­ρο καὶ ἀνε­ξάρ­τη­το κάτω ἀπὸ τὸν ἥλιο.

Ὡς χρι­στια­νοί, λοι­πόν, ποὺ ἰδιαι­τέ­ρως ἀγα­ποῦ­με τὴν πατρί­δα μας, δὲν μισοῦ­με τὰ ἄλλα ἔθνη οὔτε ποθοῦ­με τὴν ἐξόν­τω­σι καὶ τὴν ἐξα­φά­νι­σί τους ἀπὸ τὸν πολι­τι­κὸ χάρ­τη τῆς γῆς. Τὸ ἐναν­τί­ον, ἐμπνε­ό­με­νοι ἀπὸ τὴν ὑπέ­ρο­χη διδα­σκα­λία τοῦ Θεαν­θρώ­που καὶ πιστεύ­ον­τας ὅτι κάθε ἔθνος ἔχει ἀπὸ Θεοῦ ἰδιαί­τε­ρη ἀπο­στο­λὴ ἐπά­νω στὴ γῆ, εὐχό­με­θα ὁλό­ψυ­χα, ὅλα τὰ ἔθνη νὰ ζοῦν ἐλεύ­θε­ρα καὶ εὐτυ­χι­σμέ­να κάτω ἀπὸ τὸν ἥλιο τῆς ἐλευ­θε­ρί­ας. Ἡ ψυχή μας ὡς χρι­στια­νῶν φλέ­γε­ται ἀπὸ τὸ χρι­στια­νι­κὸ ὅρα­μα, κατὰ τὴν προ­φη­τεία τοῦ Χρι­στοῦ, ἡ ἀνθρω­πό­της ὁλό­κλη­ρη νὰ γίνῃ μία ποί­μνη κάτω ἀπὸ ἕνα ποι­μέ­να, τὸν Χρι­στό, δηλα­δή, τὰ διά­φο­ρα ἔθνη, ὄχι μὲ τὴ βία, ἀλλὰ μὲ τὴν ἀγά­πη, μὲ βαθειὰ ἀλλη­λο­ε­κτί­μη­σι καὶ σεβα­σμὸ τῶν δικαιω­μά­των ἀλλή­λων, ὡς ἀδελ­φὰ ἔθνη νὰ ἑνω­θοῦν καὶ νὰ ἀπο­τε­λέ­σουν μία μεγά­λη οἰκο­γέ­νεια ἐθνῶν, μέσα στὴν ὁποία καθέ­να ἀπ’ αὐτά, χωρὶς ν’ ἀπορ­ρο­φη­θῇ ἀπὸ ἄλλα πλου­σιό­τε­ρα καὶ ἰσχυ­ρό­τε­ρα, νὰ δια­τη­ρῇ τὰ ἰδιαί­τε­ρα χαρα­κτη­ρι­στι­κὰ γνω­ρί­σμα­τά του καὶ νὰ συμ­βάλ­λῃ στὴν κοι­νὴ εὐη­με­ρία τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος. Καὶ ὅπως ἡ ἰδέα τῆς οἰκο­γέ­νειας δὲν καταρ­γεῖ τὴν ἰδέα τῆς προ­σω­πι­κό­τη­τος καθε­νὸς μέλους τῆς οἰκο­γέ­νειας, ἔτσι καὶ ἡ ἰδέα μιᾶς παναν­θρώ­πι­νης κοι­νω­νί­ας κάτω ἀπὸ τὸ λάβα­ρο τῆς ἀγά­πης τοῦ Ἰησοῦ δὲν καταρ­γεῖ τὴν προ­σω­πι­κό­τη­τα καθε­νὸς ἔθνους μὲ τὰ ἰδιαί­τε­ρα χαρα­κτη­ρι­στι­κὰ γνω­ρί­σμα­τα τῆς ψυχο­συν­θέ­σε­ώς του, τῶν ἠθῶν, τῶν παρα­δό­σε­ών του, τῶν ἱστο­ρι­κῶν του ἀνα­μνή­σε­ων καὶ τῆς ἰδιαι­τέ­ρας του ἀπο­στο­λῆς στὸν κόσμο.

Μέσα δὲ εἰς τὴν δια­μορ­φου­μέ­νην ἐν ταῖς ἡμέ­ραις ἡμῶν οἰκο­γέ­νειας των ἐθνῶν ἔχει τὴν θέσιν της καὶ ἡ Ἑλλάς. Ἡ θέσις της, παρ’ ὅλον τὸ ὀλι­γά­ριθ­μον τοῦ πλη­θυ­σμοῦ της, τὴν πενι­χρό­τη­τα καὶ τὴν γυμνό­τη­τα τοῦ ἐδά­φους της, πρέ­πει νὰ εἶνε τιμη­τι­κὴ καὶ μεγά­λη. Διό­τι τὸ μικρὸν τοῦ­το ἔθνος, ἀφ’ ὅτου ἀπὸ τρι­σχι­λί­ων καὶ πλέ­ον ἐτῶν ἐνε­φα­νί­σθη εἰς τὸν ὁρί­ζον­τα τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος, προ­σέ­φε­ρεν ὅλως ἐξαι­ρε­τι­κὰς ὑπη­ρε­σί­ας εἰς τὸ σύνο­λον τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος. Καὶ διὰ νὰ σχη­μα­τί­σε­τε μίαν γενι­κὴν εἰκό­να τῶν ἀνε­κτι­μή­των ὑπη­ρε­σιῶν τῆς Ἑλλά­δος ὑπὲρ τῆς κοι­νῆς εὐη­με­ρί­ας καὶ προ­ό­δου τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος, κάμε­τε μίαν ὑπό­θε­σιν. Φαν­τα­σθῆ­τε πρὸς στιγ­μὴν τὸν κόσμον χωρὶς τὴν Ἑλλά­δα. Ὦ! Ἐὰν ἔλει­πεν ἢ Ἑλλάς, πόσων πολυ­τί­μων, ἀνε­κτι­μή­των, μονα­δι­κῶν εὐερ­γε­σιῶν θὰ ἐστε­ρεῖ­το τὸ σύνο­λον τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος !

Διό­τι ἡ Ἑλλάς — δὲν τὸ λέγο­μεν ἡμεῖς, τὸ βρον­το­φω­νά­ζει ἡ ἀδέ­κα­στος Ἱστο­ρία — εἶνε ἐκεί­νη, ἡ ὁποία κατὰ τοὺς μαύ­ρους πρὸ Χρι­στοῦ αἰῶ­νας, αἰῶ­νας ἀμα­θεί­ας καὶ βαρ­βα­ρό­τη­τος, ἐκρά­τη­σε τὴν δᾶδα τοῦ πολι­τι­σμοῦ. Ἐδῶ εἰς τὴν Ἑλλά­δα ἐγεν­νή­θη­σαν οἱ ἄνδρες ἐκεῖ­νοι, οἱ ὁποῖ­οι προ­ή­γα­γον τὰ γράμ­μα­τα, τὰς τέχνας, τὰς ἐπι­στή­μας. Ἐδῶ εἰς τὴν Ἑλλά­δα ἐγεν­νή­θη­σαν καὶ ἔδρα­σαν οἱ θεμε­λιω­ταὶ τῶν ἐπι­στη­μῶν καὶ ἔσπει­ραν τοὺς σπό­ρους, ἀπὸ τοὺς ὁποί­ους ἀνε­πτύ­χθη­σαν ὅλα τὰ δέν­δρα τῶν δια­φό­ρων ἐπι­στη­μῶν. Ἐὰν π.χ. ἐρω­τή­σε­τε τοὺς ἰατροὺς ὅλου τοῦ κόσμου, ποῖ­ος εἶνε ὁ πατὴρ τῆς ἰατρι­κῆς ἐπι­στή­μης, θὰ σᾶς ἀπαν­τή­σουν ὅτι εἶνε ὁ Ἕλλην Ἱππο­κρά­της, ὁ γεν­νη­θεὶς εἰς τὴν νῆσον Κῶ τῶν Δωδε­καν­νή­σων. Ἐὰν ἐρω­τή­σε­τε τοὺς φιλο­σό­φους, ποῖ­ος εἶνε ὁ πατὴρ τῆς φιλο­σο­φί­ας, θὰ σᾶς δεί­ξουν τὸν Ἀθη­ναῖ­ον Πλά­τω­να, τὸν μαθη­τὴν τοῦ Σωκρά­τους. Ἐὰν ἐρω­τή­σε­τε τοὺς μηχα­νι­κούς, ποῖ­ος εἶνε ὁ πατὴρ τῆς μηχα­νι­κῆς, θὰ λάβε­τε τὴν ἀπάν­τη­σιν, ὅτι θεμε­λιω­τὴς τῆς μηχα­νι­κῆς εἶνε ὁ Ἕλλην Ἀρχι­μή­δης, ὅπως τῆς Γεω­με­τρί­ας ὁ Εὐκλεί­δης, ἐπί­σης Ἕλλην. Ἐὰν ἐρω­τή­σε­τε τοὺς ποι­η­τάς, ποιός εἶνε ὁ πατὴρ τῆς ποι­ή­σε­ως, θὰ ἀκού­σε­τε φωνὴν μεγά­λην προ­ερ­χο­μέ­νης ἀπὸ τὰ στό­μα­τα ὅλων τῶν ποι­η­τῶν, οἱ ὁποῖ­οι ὡς πατέ­ρα τῆς ποι­ή­σε­ως ἀνα­γνω­ρί­ζουν τὸν Ὅμη­ρον. Καὶ ἐὰν οἱ ποι­η­ταὶ στε­φα­νώ­νουν τὸν Ἕλλη­να Ὅμη­ρον ὡς πρῶ­τον ποι­η­τήν, οἱ ρήτο­ρες στε­φα­νώ­νουν ὡς πρῶ­τον ρήτο­ρα τὸν Ἕλλη­να Δημο­σθέ­νη, οἱ ἱστο­ρι­κοί τους Ἕλλη­νας Ἡρό­δο­τον καὶ Θου­κυ­δί­δην, οἱ ζωγρά­φοι τὸν Ἕλλη­να Ἀπελ­λῆ, οἱ γλύ­πται τὸν Ἕλλη­να Φει­δί­αν κ.ο.κ. Πάσης ἐν γένει ἐπι­στή­μης ἢ τέχνης τὰ πρῶ­τα σπέρ­μα­τα εὑρί­σκον­ται εἰς τὸν εὔφο­ρον ἀγρὸν τῆς ἑλλη­νι­κῆς δια­νο­ή­σε­ως.

Ἡ Ἑλλά­δα πρώ­τη στὴ δια­νόη­σι, ἀλλὰ καὶ πρώ­τη σὲ ἀγῶ­νες καὶ θυσί­ες ὑπὲρ τῶν εὐγε­νε­στέ­ρων ἰδα­νι­κῶν τῆς ἀνθρω­πί­νης προ­σω­πι­κό­τη­τος. Ἐὰν ἔλει­πε ἡ Ἑλλά­δα, δὲν θὰ ὑπῆρ­χαν τὰ ἔνδο­ξα ὀνό­μα­τα Μαρα­θώ­νας, Θερ­μο­πύ­λες, Σαλα­μί­να, Πλα­ταιές, οἱ κυμα­το­θραῦ­στες, δηλα­δή, ἐκεῖ­νοι, ἐπά­νω στοὺς ὁποί­ους ἐθραύ­σθη τὸ κῦμα τῆς βαρ­βα­ρό­τη­τος, τὸ ὁποῖο ἀπὸ τὰ βάθη τῆς Ἀσί­ας ἐρχό­ταν μὲ μανία καὶ ἀγριό­τη­τα γιὰ νὰ ὑπο­δου­λώ­σῃ τὴν Εὐρώ­πη. Σώθη­κε τότε ὁ πολι­τι­σμὸς μὲ τὴν ἀνδρεία τῶν Ἑλλή­νων. Καὶ ἦλθε ὕστε­ρα ἡ μεγα­λο­φυ­ΐα τοῦ ἐνδό­ξου τέκνου τῆς Μακε­δο­νί­ας, τοῦ Μ. Ἀλε­ξάν­δρου, γιὰ ν’ ἀξιο­ποι­ή­σῃ τὴ νίκη ἐκεί­νη τοῦ Ἑλλη­νι­σμοῦ κατὰ τῆς βαρ­βα­ρό­τη­τος. Διό­τι ὁ Μ. Ἀλέ­ξαν­δρος ἔλα­βε τὸ σπό­ρο αὐτὸ τοῦ ἑλλη­νι­κοῦ πνεύ­μα­τος καὶ τὸν ἔσπει­ρε μὲ τὴ θριαμ­βευ­τι­κή του πορεία μέχρι τὶς Ἰνδί­ες καὶ τὴν Ἀφρι­κή, μέχρι Γάγ­γη καὶ Νεῖ­λο. Διέ­δω­σε παν­τοῦ τὴν ἑλλη­νι­κὴ γλῶσ­σα καὶ τὴν κατέ­στη­σε κοι­νὸ ὄργα­νο συνεν­νο­ή­σε­ως τῶν ὑπὸ τὸ σκῆ­πτρο του δια­φό­ρων λαῶν. Καὶ ἔτσι, ἀφοῦ ἐργά­σθη­κε ἐκπο­λι­τί­ζον­τας, προ­ε­τοί­μα­σε κατὰ τὶς μυστη­ριώ­δεις βου­λὲς τῆς θεί­ας προ­νοί­ας τὸ ἔδα­φος γιὰ τὴ διά­δο­σι τοῦ Χρι­στια­νι­σμοῦ.

Ὁ Πρό­δρο­μος τοῦ Χρι­στια­νι­σμοῦ, ἀλλὰ καὶ ὑπη­ρέ­της πιστὸς καὶ ἀφω­σιω­μέ­νος μέχρι θανά­του ἀνα­δεί­χθη­κε ὁ Ἑλλη­νι­σμός. Διό­τι, μὲ τὴν ἐμφά­νι­σι τοῦ Χρι­στια­νι­σμοῦ, ἡ Ἑλλά­δα ἀπὸ τὶς πρῶ­τες ἄκου­σε τὸ προ­σκλη­τή­ριο σάλ­πι­σμα τῆς νέας Θρη­σκεί­ας, στρα­τεύ­θη­κε κάτω ἀπὸ τὴ σημαία τοῦ Σταυ­ροῦ, καὶ ἀπὸ τότε ἐπὶ 20 αἰῶ­νες ἐξα­κο­λου­θεῖ νὰ στρα­τεύ­ε­ται ἐνδό­ξως ὑπὲρ τῶν ἰδα­νι­κῶν ἐκεί­νων, τὰ ὁποῖα κήρυ­ξε ὁ Θεάν­θρω­πος. Νὰ μετρή­σω­με τώρα τὶς νέες αὐτὲς ὑπη­ρε­σί­ες της;

Ἡ Ἑλλά­δα πρῶ­τον δάνει­σε στὸ Χρι­στια­νι­σμὸ τὴ γλῶσ­σα της, γιὰ νὰ κηρυ­χθοῦν γρα­πτὰ καὶ προ­φο­ρι­κὰ οἱ ὕψι­στες θρη­σκευ­τι­κὲς καὶ ἠθι­κὲς ἰδέ­ες, τὶς ὁποῖ­ες γιὰ πρώ­τη φορὰ ἄκου­σε κατά­πλη­κτη ἡ ἀνθρω­πό­της. Οἱ οὐρά­νιες αὐτὲς ἰδέ­ες τοῦ Εὐαγ­γε­λί­ου δὲν μπο­ροῦ­σαν νὰ βροῦν ἄλλη γλῶσ­σα τελειό­τε­ρη γιά τὴν προ­φο­ρι­κὴ καὶ γρα­πτὴ δια­τύ­πω­σί τους.

Ἡ Ἑλλά­δα ἀπὸ ὅλα τὰ ἔθνη ἔδω­σε τοὺς περισ­σο­τέ­ρους μάρ­τυ­ρες, τὰ ἱερὰ σφά­για, τὰ ὁποῖα θυσιά­σθη­καν γιὰ νὰ ριζο­βο­λή­σῃ ἡ Χρι­στια­νι­κὴ πίστι. Στὴ Μικρὰ Ἀσία, στὴ Μακε­δο­νία, σὲ Ἤπει­ρο καὶ Θρά­κη καὶ σὲ κάθε γωνιὰ τοῦ Ἑλλη­νι­σμοῦ ἀνα­παύ­ον­ται τὰ τίμια λεί­ψα­να τῶν Ἑλλή­νων μαρ­τύ­ρων.

Ἡ Ἑλλά­δα ἔδω­σε στὸ Χρι­στια­νι­σμὸ διδα­σκά­λους καὶ πατέ­ρες, οἱ ὁποῖ­οι ὡς ἀστέ­ρες πρώ­του μεγέ­θους σελά­γι­σαν στὸ στε­ρέ­ω­μα τῆς Ἐκκλη­σί­ας. Ἀπὸ τὴν Ἑλλά­δα οἱ Βασί­λειοι, οἱ Γρη­γό­ριοι καὶ Χρυ­σό­στο­μοι. Ἀπὸ τὴν Ἑλλά­δα τὰ χρι­στια­νι­κὰ φῶτα μετα­δί­δον­ταν στὶς γύρω γει­το­νι­κὲς χῶρες. Ἡ Ἑλλά­δα ἐκχρι­στια­νι­σθεῖ­σα ἵδρυ­σε τὸ πρῶ­το Χρι­στια­νι­κὸ κρά­τος, τὴ Βυζαν­τι­νὴ αὐτο­κρα­το­ρία, ἡ ὁποία ἐπὶ χίλια ἔτη ὡς φάρος φώτι­ζε τὴν οἰκου­μέ­νη. Ἡ Ἑλλά­δα, πιστὴ στὴν ἀπο­στο­λή της, ἐκπαί­δευ­σε καὶ ἐκχρι­στιά­νι­σε τὰ βάρ­βα­ρα ἔθνη. Ἔστει­λε τοὺς ἱερα­πο­στό­λους της μέχρι τὸν Βόλ­γα καὶ τὸν Δού­να­βη.

Καὶ ὅταν ὑπὸ τὰ πλήγ­μα­τα τῆς νέας βαρ­βα­ρό­τη­τος τοῦ Μωά­μεθ κάμ­φθη­κε καὶ ἔπε­σε, καὶ πάλι δὲν ἔπαυ­σε ἡ Ἑλλά­δα νὰ εὐερ­γε­τῇ τὸν κόσμο. Ἡ πτῶ­σι της ὑπῆρ­ξε ἡ ἀνά­στα­σι τῆς Δύσε­ως, διό­τι οἱ ἑκα­τον­τά­δες τῶν λογί­ων, οἱ ὁποῖ­οι ὡς πρό­σφυ­γες κατέ­φυ­γαν στὴ Δύσι, διε­σκόρ­πι­σαν τὰ φῶτα καὶ διή­νοι­ξαν τοὺς ὀφθαλ­μοὺς τῶν τυφλῶν.

Ὅλοι οἱ αἰῶ­νες τῆς τρι­σχι­λιε­τοῦς ἱστο­ρί­ας βλέ­πουν τὴν Ἑλλά­δα πάν­το­τε πρω­το­πό­ρο, ἀκα­τα­παύ­στως στρα­τευο­μέ­νη καὶ ἀγω­νι­ζο­μέ­νη ὑπὲρ τῶν ἰδα­νι­κῶν τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος.

Ἡ Ἑλλά­δα ποτὲ δὲν ἀρνή­θη­κε τὶς ὑπη­ρε­σί­ες της ἐκεῖ ὅπου κιν­δύ­νευαν τὰ τιμαλ­φέ­στε­ρα συμ­φέ­ρον­τα τοῦ ἀνθρώ­που. Ὑπῆρ­ξε πάν­το­τε παροῦ­σα ἐκεῖ ὅπου διε­ξά­γον­ταν οἱ ἀγῶ­νες τοῦ φωτὸς κατὰ τοῦ σκό­τους. Αὐτὸ μαρ­τυ­ρεῖ ἡ ἱστο­ρία. Γι’ αὐτὸ ὁ μὲν Μ. Πέτρος, ὁ ἱδρυ­τὴς τῆς Ρωσι­κῆς αὐτο­κρα­το­ρί­ας, συν­τάσ­σον­τας τὴν δια­θή­κη του πρὸς τὸν ρωσι­κὸ λαό, ἔγρα­φε τὸ 1771:

«Οἱ Ἕλλη­νες εἶνε ὁ μεγα­λύ­τε­ρος λαὸς ποὺ εἶδε ποτὲ ἡ ὑφή­λιος. Σ΄ αὐτοὺς ὀφεί­λου­με τὰ πάν­τα. Ἄν δὲν ἦταν αὐτοί, ὁ κόσμος ὁλό­κλη­ρος θὰ ἦταν τυφλός. Δὲν ἔχου­με τὸ δικαί­ω­μα ν’ ἀφή­νω­με σήμε­ρα τοὺς ἀπο­γό­νους τοῦ Πλά­τω­νος, τοῦ Ἀρι­στο­τέ­λους, τοῦ Μ. Ἀλε­ξάν­δρου, τοὺς πρώ­τους τῶν χρι­στια­νῶν, στὰ νύχια τῆς μαύ­ρης δου­λεί­ας. Δὲν μπο­ρῶ νὰ βλέ­πω καὶ περισ­σό­τε­ρο τὰ βάσα­να τῶν Ἑλλή­νων. Κατα­ρα­μέ­νος νὰ εἶνε ἐκεῖ­νος ὁ Ρῶσος, ὁ ὁποῖ­ος θ’ ἀδι­κή­σῃ ποτὲ ἕνα Ἕλλη­να».

Ὁ δὲ μέγας ποι­η­τὴς Σίλ­λερ ἔγρα­φε: «Ἡ Ἑλλά­δα ἐνέ­πνευ­σε ὁρμὲς καὶ τάσεις, οἱ ὁποῖ­ες θὰ δια­μεί­νουν αἰώ­νιες, ἀφο­ροῦν δὲ στὸν ἐξευ­γε­νι­σμὸ καὶ ἔξαρ­σι μέχρι τελειο­ποι­ή­σε­ως τοῦ ἀνθρω­πί­νου γένους». Ἄλλος σοφὸς ἀνέ­κρα­ξε: «Ἕλλη­νες εἴμε­θα ὅλοι, καὶ οἱ νόμοι μας καὶ τὰ γράμ­μα­τα καὶ οἱ τέχνες ἔχουν τὶς ρίζες τους στὴν Ἑλλά­δα».

Ἀλλὰ για­τί ν’ ἀνοί­ξω­με τὴν Ἱστο­ρία καὶ νὰ ἀνα­τρέ­ξω­με στὸ παρελ­θόν, παρελ­θὸν ἐνδο­ξό­τε­ρο τοῦ ὁποί­ου κανέ­να ἄλλο ἔθνος δὲν ἔχει, γιὰ νὰ δια­πι­στώ­σω­με τὴν ἀνω­τέ­ρῳ ἀλή­θεια; Ἐμεῖς οἱ σύγ­χρο­νοι, ποὺ ζήσα­με τὸ νεώ­τε­ρο θαῦ­μα τῆς Ἑλλη­νι­κῆς ἱστο­ρί­ας, δὲν ἔχου­με τόση ἀνάγ­κη ν’ ἀνα­τρέ­ξω­με στὸ παρελ­θόν. Ἐμπρὸς μας λάμ­πει περισ­σό­τε­ρο ἀπὸ τὸν ἥλιο ἕνα ἱστο­ρι­κὸ γεγο­νός, τὸ ὁποῖο δὲν μπο­ρεῖ ν’ ἀμαυ­ρώ­σῃ καὶ ὁ πλέ­ον κακό­πι­στος καὶ διε­στραμ­μέ­νος ἐρευ­νη­τὴς τῆς Ἱστο­ρί­ας. Καὶ τὸ γεγο­νὸς αὐτὸ εἶνε ἡ 28η Ὀκτω­βρί­ου 1940. Αὐτὴ εἶνε ἡ ἡμέ­ρα, κατὰ τὴν ὁποία τὸ ἄστρο τῆς Πατρί­δος ἔλαμ­ψε τόσο, ὅσο ἴσως ποτὲ ἄλλο­τε κατὰ τὴν μακρὰν πλή­ρη περι­πε­τειῶν ἀλλὰ καὶ θριάμ­βων ἱστο­ρί­ας της. Τὴν ἡμέ­ρα αὐτὴ μέσα σ’ ἕνα κόσμο πλή­ρως φοβι­σμέ­νο, ἀπελ­πι­σμέ­νο, ἕτοι­μο νὰ παρα­δο­θῇ σὲ πάνο­πλη βία, ἡ Ἑλλά­δα στά­θη­κε ὄρθια καὶ σάλ­πι­σε τὸ ἱστο­ρι­κό της ΟΧΙ. Ἀπὸ τὴ στιγ­μὴ ἐκεί­νη ἡ Ἑλλά­δα ἔγι­νε ἀντι­κεί­με­νο παγ­κο­σμί­ου θαυ­μα­σμοῦ. Ὅλοι ὅσοι ποθοῦ­σαν τὴν ἐλευ­θε­ρία μὲ δακρυ­σμέ­να μάτια παρα­κο­λου­θοῦ­σαν τὴν τιτα­νι­κὴ μάχη, τὴν ὁποία ἐπὶ 6 μῆνες ἔδι­νε στὰ Βορειο­η­πει­ρω­τι­κὰ βου­νά. Διό­τι ἡ μάχη ἐκεί­νη δὲν ἦταν ἁπλῶς μία μάχη ὑπὲρ τῆς Ἑλλά­δος, ἀλλ’ ἦταν μάχη ὑπὲρ τῆς ἀνθρω­πό­τη­τος. Ἐκεῖ γρά­φη­κε τὸ προ­οί­μιο τῆς πτώ­σε­ως τῶν ὁλο­κλη­ρω­τι­κῶν καθε­στώ­των. Ἐκεῖ σημειώ­θη­κε ἡ πρώ­τη ρωγ­μὴ στὸ μέτω­πο τῶν δύο ἑνω­μέ­νων τυράν­νων. Ἐκεῖ ἐμει­δί­α­σε πρῶ­τα ὁ ἄγγε­λος τῆς νίκης.

Καὶ ἄνευ τῆς ἡμε­ρο­μη­νί­ας αὐτῆς, τῆς 28ης Ὀκτω­βρί­ου 1940, ἐμεῖς οἱ Ἕλλη­νες, ἔχον­τας ἐμπρός μας τὸ ἔνδο­ξο παρελ­θὸν τῆς Φυλῆς μας, θὰ μπο­ρού­σα­με νὰ ἐρω­τή­σω­με: Τί θὰ ἦταν ὁ κόσμος χωρὶς τὴν Ἑλλά­δα; Ἀλλὰ τώρα, μετὰ τὴν ἡμε­ρο­μη­νία τῆς 28ης Ὀκτω­βρί­ου 1940, ἀτε­νί­ζον­τας μὲ πολὺ μεγα­λύ­τε­ρη παρ­ρη­σία ἐχθροὺς καὶ φίλους τῆς Ἑλλά­δος, προ­βάλ­λου­με τοὺς νεω­τέ­ρους τίτλους μας, τίτλους ἀφαν­τά­στων θυσιῶν καὶ ἀγώ­νων, καὶ ἐρω­τῶ­με: Τί θὰ ἦταν σήμε­ρα ὁ κόσμος χωρὶς τὴν Ἑλλά­δα, χωρὶς τὴν 28η Ὀκτω­βρί­ου 1940; Ἐὰν ἦταν δυνα­τὸν νὰ ἐρω­τη­θῇ ὁ Χίτλερ καὶ νὰ δώσῃ ἀπάν­τη­σι ἀπὸ τὸν τάφο του, θὰ ἀπαν­τοῦ­σε: «Κύριοι! Σεῖς, οἱ ὁποῖ­οι ἑτοι­μά­ζε­σθε νὰ ἀδι­κή­σε­τε τὴν Ἑλλά­δα, κάτω τὰ χέρια σας! Διό­τι, ἐὰν ἡ Ἑλλά­δα δὲν προ­βαλ­λό­ταν ὡς ἐμπό­διο στὸν ἐξω­φρε­νι­κό μου δρό­μο, ἀλλοί­μο­νο στὴν ἀνθρω­πό­τη­τα. Σήμε­ρα θὰ ἦταν ὑπό­δου­λα ὅλα τὰ ἔθνη. Ὁ ἀγκυ­λω­τὸς σταυ­ρός μου θὰ κυμά­τι­ζε παν­τοῦ. Χίλια ἔτη θὰ κυβερ­νοῦ­σα τὸν  κόσμο…».… Ναί! Ἐξ αἰτί­ας τῆς Ἑλλά­δος, ἡ ὁποία προ­σφέρ­θη­κε ὁλο­καύ­τω­μα ὑπὲρ τῆς νίκης τῶν Ἡνω­μέ­νων Ἐθνῶν, ὁ Χίτλερ ἔχα­σε τὸ λεω­φο­ρεῖ­ον τῆς νίκης!

Αὐτὰ τὰ ἀναμ­φι­σβή­τη­τα ἱστο­ρι­κὰ γεγο­νό­τα ἔχον­τας ὑπ’ ὄψιν ἐμεῖς οἱ νεώ­τε­ροι Ἕλλη­νες, διπλὸ ἔχου­με καθῆ­κον ἀπέ­ναν­τι τῆς τετι­μη­μέ­νης Πατρί­δος μας.

Πρῶ­τον: Νὰ εἴμε­θα βαθύ­τα­τα εὐγνώ­μο­νες πρὸς τὸν Θεό, διό­τι μὲ τὸ ἄπει­ρό του ἔλε­ος ἐξέ­λε­ξε τὴν Πατρί­δα μας ὡς «σκεῦ­ος ἐκλο­γῆς», ὡς τὸ ὑπο­μό­χλιο ἐκεῖ­νο, μὲ τὸ ὁποῖο ὁ μοχλὸς τῆς παγ­κο­σμί­ου ἱστο­ρί­ας στρά­φη­κε καὶ στρέ­φε­ται πάν­το­τε πρὸς νέους ὁρί­ζον­τες ζωῆς.

Δεύ­τε­ρον· Νὰ ἔχω­με βαθειὰ συναί­σθη­σι τῆς ἐκπο­λι­τι­στι­κῆς ἀπο­στο­λῆς, τὴν ὁποία τὸ ἔθνος μας ἔχει στὸν κόσμο. Ἂς μὴ λησμο­νοῦ­με, ὅτι στοὺς ὤμους κάθε Χρι­στια­νοῦ Ἕλλη­να ὑπάρ­χει βαρύ­τα­τη κλη­ρο­νο­μία. Καὶ καθῆ­κον ὅλων μας εἶνε νὰ μὴν ἀπο­δει­χθοῦ­με ἀνά­ξιοι ἀπό­γο­νοι ἐνδό­ξων προ­γό­νων, ἁπλῶς ἀχθο­φό­ροι ἑνὸς μεγά­λου ἱστο­ρι­κοῦ ὀνό­μα­τος τῆς τετι­μη­μέ­νης μας Πατρί­δος, ἀλλὰ συνε­χι­σταὶ τοῦ ἐνδό­ξου παρελ­θόν­τος της, ἕτοι­μοι νὰ ἐκπλη­ρώ­σω­με πάσῃ θυσίᾳ τὴν ἀπο­στο­λή μας ὡς Χρι­στια­νῶν Ἑλλή­νων, καὶ νὰ προ­σφέ­ρω­με τὶς ὑπη­ρε­σί­ας μας πρὸς ἀνοι­κο­δό­μη­σι ἑνὸς νέου κόσμου, ἔχον­τας ὡς βάσι τὶς παρα­δό­σεις τῆς ἀθα­νά­του Χρι­στια­νι­κῆς Ἑλλά­δος.