ΤΑ ΔΥΟ ΒΗΜΑΤΑ

π. Δημη­τρί­ου Μπό­κου

Ἡ προ­φω­νή­σι­μη ἑβδο­μά­δα, ποὺ ἀναγ­γέλ­λει τὴν εἴσο­δο στὸ Τρι­ῴ­διο καὶ τὴ Μεγά­λη Σαρα­κο­στή, ξεκί­νη­σε. Μὲ τὴν Κυρια­κὴ τοῦ Τελώ­νου καὶ Φαρι­σαί­ου ποὺ ἔχου­με σήμε­ρα (Κυρια­κὴ ΙΣΤ΄ Λου­κᾶ), ἀρχί­ζει ὁ μεγά­λος εὐλο­γη­μέ­νος πασχά­λιος λει­τουρ­γι­κὸς κύκλος, ποὺ θὰ φτά­σει μέχρι τὴν Κυρια­κὴ τῶν Ἁγί­ων Πάν­των.

Ἀλλὰ στὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα δὲν θὰ κλεί­σει οὔτε τότε, ἀφοῦ κάθε Κυρια­κή, ὅλο τὸ ἐκκλη­σια­στι­κὸ ἔτος, ὑμνοῦ­με τὴν Ἀνά­στα­ση καὶ τὸ Πάσχα. Ἀλλὰ καὶ κάθε Τετάρ­τη καὶ Παρα­σκευή, ὅλο τὸν χρό­νο, ψάλ­λου­με τὰ ἅγια Πάθη καὶ τὴ Σταύ­ρω­ση τοῦ Χρι­στοῦ, νηστεύ­ον­τας (καὶ μάλι­στα αὐστη­ρά, κατὰ τὸν τύπο τῆς Σαρα­κο­στῆς) γιὰ τὰ γεγο­νό­τα αὐτά.

Φέτος εἰδι­κό­τε­ρα συμ­πί­πτει νὰ ἀρχί­ζει ὁ πασχά­λιος κύκλος ἀμέ­σως μὲ τὸ κλεί­σι­μο τοῦ λει­τουρ­γι­κοῦ κύκλου τῶν Χρι­στου­γέν­νων. Ἄν, κατὰ μία εὐρεία ἔννοια, θεω­ρη­θεῖ ἡ Ὑπα­παν­τὴ ὡς ἡ τελευ­ταία ἑορ­τὴ τοῦ κύκλου τῶν Χρι­στου­γέν­νων, μὲ τὴν ἀπό­δο­σή της ἀκρι­βῶς (9 Φεβ.), κλεί­νει ὁ κύκλος αὐτὸς καὶ αὐθη­με­ρὸν ἀρχί­ζει ὁ πασχά­λιος κύκλος (Τρι­ῳ­δί­ου-Πεν­τη­κο­στα­ρί­ου).

Μὲ τὸ ἄνοιγ­μα λοι­πὸν τοῦ Τρι­ῳ­δί­ου καλού­μα­στε νὰ μετά­σχου­με σὲ πορεία γιὰ πνευ­μα­τι­κὲς ἀνα­βά­σεις, σὲ ἀγώ­να κατὰ τῶν παθῶν καὶ τῆς ἁμαρ­τί­ας, σὲ ἄσκη­ση σωμα­τι­κὴ καὶ πνευ­μα­τι­κή, γιὰ νὰ γίνου­με ἕτοι­μοι νὰ ὑπο­δε­χθοῦ­με τὸν Νυμ­φίο Χρι­στό. Καὶ σὰν στέ­ρεο θεμέ­λιο καὶ πανί­σχυ­ρη βάση στὸν ἀγώ­να αὐτὸν ὑπο­δει­κνύ­ει ὁ Κύριος τὴν ταπει­νο­φρο­σύ­νη. Χιλιο­ει­πω­μέ­νο! θὰ ἔλε­γε κανείς. Σίγου­ρα, μὰ ὄχι καὶ κατα­κτη­μέ­νο ἀπὸ κανέ­ναν μας οὐσια­στι­κά.

Γι’ αὐτὸ καὶ τονί­ζε­ται παρὰ τῶν ἁγί­ων, εὐκαί­ρως-ἀκαί­ρως, ὅτι «πρὸ παν­τὸς χρή­ζο­μεν τῆς ταπει­νο­φρο­σύ­νης». Ὅποια πνευ­μα­τι­κὴ προ­σπά­θεια καὶ ἂν κάνου­με, ἂν δὲν ἑδρά­ζε­ται στὸν ἄσει­στο βρά­χο τῆς ταπει­νο­φρο­σύ­νης, θὰ εἶναι οἰκο­δο­μὴ πάνω στὴν ἄμμο. Μὲ τὸ πρῶ­το χτύ­πη­μα τῶν κυμά­των, μὲ τὸ πρῶ­το φύση­μα τοῦ ἀνέ­μου, μὲ τὴν πρώ­τη καται­γι­στι­κὴ νερο­πον­τή, θὰ σωρια­στεῖ μὲ πάτα­γο σφο­δρό.

Ὁ ἅγιος Ἀντώ­νιος εἶδε ὅλες τὶς παγί­δες, τοὺς πει­ρα­σμούς, τὰ βάσα­να, τὶς δυσκο­λί­ες τοῦ κόσμου ἁπλω­μέ­να μπρο­στά του. Καὶ στὴν ἀνη­συ­χία του, ποιὸς μπο­ρεῖ νὰ τὰ ξεπε­ρά­σει ὅλα αὐτά, ἔλα­βε ἐξ οὐρα­νοῦ ἀπάν­τη­ση: Ἡ ταπει­νο­φρο­σύ­νη. Καὶ δὲν τὰ ὑπερ­νι­κά­ει ἁπλῶς ἡ ταπεί­νω­ση ὅλα αὐτά, ἀλλὰ «οὔτε ἅπτον­ται αὐτῆς». Δὲν τὴν ἀγγί­ζουν κἄν! «Τῷ ὄντι οὐδὲν ἰσχυ­ρό­τε­ρον τῆς ταπει­νο­φρο­σύ­νης, οὐδὲν περι­γί­νε­ται αὐτῆς».

Καὶ ποιὸς ἔχει ἀλη­θι­νὴ ταπει­νο­φρο­σύ­νη;

Ὄχι βέβαια ὅποιος ταπει­νο­λο­γεῖ, γιὰ νὰ ἀπο­σπᾶ περισ­σό­τε­ρους ἐπαί­νους. Λένε ὁ ἅγιοι, ὅτι ὁ ἀλη­θι­νὰ ταπει­νὸς ἔχει δύο πράγ­μα­τα: (α) Δὲν ὀργί­ζε­ται ὁ ἴδιος καὶ (β) δὲν ἐξορ­γί­ζει ἄλλους. Τὰ δυὸ αὐτὰ ἁμαρ­τή­μα­τα εἶναι τὰ βαρύ­τε­ρα. Ὅποιος τὰ δια­πράτ­τει, ἂν δὲν σκε­πα­στεῖ γρή­γο­ρα μὲ τὴν ταπεί­νω­ση, ἔρχε­ται σιγὰ-σιγὰ σὲ κατά­στα­ση δαι­μο­νι­κή, «ταράσ­σων καὶ ταρασ­σό­με­νος».

Ὁ ταπει­νὸς ὅμως, ἂν τοῦ συμ­βεῖ κάτι λυπη­ρὸ καὶ δυσά­ρε­στο, «εὐθέ­ως χωρεῖ καθ’ ἑαυ­τοῦ». Ἀμέ­σως τὰ βάζει μὲ τὸν ἑαυ­τό του. «Εὐθέ­ως κατα­κρί­νει ἑαυ­τὸν ὅτι ἐστὶν ἄξιος». Λέει ὅτι τοῦ ἀξί­ζουν τὰ ὅσα παθαί­νει. Δὲν ἀνέ­χε­ται νὰ κατα­κρί­νει κανέ­ναν, νὰ φορ­τώ­σει σὲ ἄλλον τὴν αἰτία. Καὶ ἔτσι τὰ ξεπερ­νᾶ ὅλα ἀτά­ρα­χος, χωρὶς νὰ στε­νο­χω­ρη­θεῖ. Καὶ ἀνα­παύ­ε­ται τέλεια (Ἀββᾶ Δωρο­θέ­ου, Β΄ Διδα­σκα­λία, 29–30. Ἐκδ. Ἑτοι­μα­σία, σ. 126–129).

Ἐσὺ πιστεύ­εις στὴν ἀξία τῆς ταπει­νο­φρο­σύ­νης;

Κάνε λοι­πὸν τὰ δυὸ βήμα­τα γιὰ νὰ τὴ βάλεις στὴ ζωή σου: Μὴν ὀργί­ζε­σαι καὶ μὴν ἐξορ­γί­ζεις κανέ­ναν.

Ξεκί­να τώρα!