Ευαγγέλιο & ΚηρύγματαΚυριακοδρόμιο

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ (Ευαγγελική Περικοπή)

Ευαγγελική Περικοπή και Κηρύγματα Αγίων Πατέρων

by admin

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ — ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ (A΄ 1 – 17)

Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος. 2Οὗτος ἦν ἐν ἀρχῇ πρὸς τὸν Θεόν. 3πάν­τα δι’ αὐτοῦ ἐγέ­νε­το, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγέ­νε­το οὐδὲ ἕν ὃ γέγο­νεν. 4ἐν αὐτῷ ζωὴ ἦν, καὶ ἡ ζωὴ ἦν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώ­πων. 5καὶ τὸ φῶς ἐν τῇ σκο­τίᾳ φαί­νει, καὶ ἡ σκο­τία αὐτὸ οὐ κατέ­λα­βεν. 6Ἐγέ­νε­το ἄνθρω­πος ἀπε­σταλ­μέ­νος παρὰ Θεοῦ, ὄνο­μα αὐτῷ Ἰωάν­νης· 7οὗτος ἦλθεν εἰς μαρ­τυ­ρί­αν, ἵνα μαρ­τυ­ρή­σῃ περὶ τοῦ φωτός, ἵνα πάν­τες πιστεύ­σω­σιν δι’ αὐτοῦ. 8οὐκ ἦν ἐκεῖ­νος τὸ φῶς, ἀλλ’ ἵνα μαρ­τυ­ρή­σῃ περὶ τοῦ φωτός. 9Ἦν τὸ φῶς τὸ ἀλη­θι­νόν, ὃ φωτί­ζει πάν­τα ἄνθρω­πον, ἐρχό­με­νον εἰς τὸν κόσμον. 10ἐν τῷ κόσμῳ ἦν, καὶ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ ἐγέ­νε­το, καὶ ὁ κόσμος αὐτὸν οὐκ ἔγνω. 11εἰς τὰ ἴδια ἦλθεν, καὶ οἱ ἴδιοι αὐτὸν οὐ παρέ­λα­βον. 12ὅσοι δὲ ἔλα­βον αὐτόν, ἔδω­κεν αὐτοῖς ἐξου­σί­αν τέκνα Θεοῦ γενέ­σθαι, τοῖς πιστεύ­ου­σιν εἰς τὸ ὄνο­μα αὐτοῦ, 13οἳ οὐκ ἐξ αἱμά­των, οὐδὲ ἐκ θελή­μα­τος σαρ­κὸς, οὐδὲ ἐκ θελή­μα­τος ἀνδρὸς, ἀλλ’ ἐκ Θεοῦ ἐγεν­νή­θη­σαν. 14Καὶ ὁ Λόγος σὰρξ ἐγέ­νε­το καὶ ἐσκή­νω­σεν ἐν ἡμῖν, καὶ ἐθε­α­σά­με­θα τὴν δόξαν αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονο­γε­νοῦς παρὰ πατρός, πλή­ρης χάρι­τος καὶ ἀλη­θεί­ας. 15Ἰωάν­νης μαρ­τυ­ρεῖ περὶ αὐτοῦ καὶ κέκρα­γεν λέγων· Οὗτος ἦν ὃν εἶπον, Ὁ ὀπί­σω μου ἐρχό­με­νος ἔμπρο­σθέν μου γέγο­νεν, ὅτι πρῶ­τός μου ἦν. 16Καὶ ἐκ τοῦ πλη­ρώ­μα­τος αὐτοῦ ἡμεῖς πάν­τες ἐλά­βο­μεν, καὶ χάριν ἀντὶ χάρι­τος· 17ὅτι ὁ νόμος διὰ Μωϋ­σέ­ως ἐδό­θη, ἡ χάρις καὶ ἡ ἀλή­θεια διὰ Ἰησοῦ Χρι­στοῦ ἐγέ­νε­το.

1 Εις την αρχήν της πνευ­μα­τι­κής και υλι­κής δημιουρ­γί­ας, άναρ­χος και προ­αιώ­νιος, υπήρ­χεν ο Υιός και Λογος του Θεού. Και ο Λογος ήτο πάν­το­τε αχώ­ρι­στος από τον Θεόν και πλη­σιέ­στα­τα προς αυτόν, και ο Λογος ήτο Θεός απει­ρο­τέ­λειος, όπως ο Πατήρ και το Αγιον Πνεύ­μα. 2 Αυτός υπήρ­χεν εις την αρχήν της δημιουρ­γί­ας ηνω­μέ­νος προς τον Θεόν. 3 Ολα τα δημιουρ­γή­μα­τα έγι­ναν δι’ αυτού και χωρίς αυτόν δεν έλα­βε ύπαρ­ξιν κανέ­να, από όσα έχουν γίνει. 4 Εις αυτόν υπήρ­χε ζωή και ως άπει­ρος πηγή ζωής εδη­μιούρ­γη­σε και δια­τη­ρεί κάθε ζωήν. Δια δε τους ανθρώ­πους δεν είναι μόνον η φυσι­κή ζωη, αλλά και το πνευ­μα­τι­κόν φως, που φωτί­ζει τον νουν των εις κατα­νόη­σιν και απο­δο­χήν της αλη­θεί­ας. 5 Και το φως λάμ­πει μέσα στο σκο­τά­δι και το σκο­τά­δι δεν ημπό­ρε­σε ποτέ να το επι­σκιά­ση και το εξου­δε­τε­ρώ­ση. 6 Προ­άγ­γε­λος αυτού του φωτός κατά τας ημέ­ρας εκεί­νας έγι­νεν ένας άνθρω­πος, σταλ­μέ­νος από τον Θεόν, του οποί­ου το όνο­μα ήτο Ιωάν­νης. 7 Αυτός ήλθε με κύριον σκο­πόν να μαρ­τυ­ρή­ση περί του φωτός, δηλα­δή περί του Ιησού Χρι­στού, και με το κήρυγ­μά του να προ­πα­ρα­σκευά­ση τους ανθρώ­πους, ώστε να πιστεύ­σουν όλοι στο φως. 8 Δεν ήτο εκεί­νος το φως, αλλ’ ήλθε να μαρ­τυ­ρή­ση δια το φως. 9 Ο Υιός και Λογος του Θεού ήτο πάν­το­τε το αλη­θι­νόν φως, το οποί­ον φωτί­ζει κάθε άνθρω­πον, που έρχε­ται στον κόσμον. 10 Ητο εξ αρχής στον κόσμον, ως δημιουρ­γός και κυβερ­νή­της, και ο κόσμος όλος, ορα­τός και αόρα­τος, έλα­βεν ύπαρ­ξιν δι’ αυτού. Και όμως όταν το φως, ο Υιός του Θεού έγι­νε άνθρω­πος, ο κόσμος δεν τον ανε­γνώ­ρι­σε και δεν τον εδέ­χθη. 11 Ηλθε μετα­ξύ των ιδι­κών του, δηλα­δή των Ιου­δαί­ων, τους οποί­ους με ιδιαι­τέ­ραν στορ­γήν δια μέσου των αιώ­νων είχε προ­στα­τεύ­σει, και αυτοί οι ιδι­κοί του δεν τον εδέ­χθη­σαν ως Σωτή­ρα και Θεόν των. 12 Αλλοι όμως τον εδέ­χθη­σαν. Εις όσους δε τον εδέ­χθη­σαν με πίστιν ως Σωτή­ρα και Θεόν των έδω­κε το δικαί­ω­μα να γίνουν τέκνα Θεού, εις αυτούς δηλα­δή που πιστεύ­ουν στο όνο­μά του. 13 Αυτοί δεν εγεν­νή­θη­σαν από ανθρώ­πι­να αίμα­τα ούτε από θέλη­μα σαρ­κός ούτε από θέλη­μα ανδρός, αλλά εγεν­νή­θη­σαν από τον Θεόν. 14 Και ο Υιός και Λογος του Θεού έγι­νε άνθρω­πος κατά υπερ­φυ­σι­κόν τρό­πον και κατε­σκή­νω­σεν με οικειό­τη­τα εν τω μέσω ημών και ημείς είδα­μεν την μεγα­λειώ­δη δόξαν του, δόξαν όχι ανθρω­πί­νην, αλλά θεί­αν και απέ­ραν­τον, την οποί­αν είχεν ως φυσι­κήν του κατά­στα­σιν από τον Πατέ­ρα, σαν Υιός του Θεού μονο­γε­νής, γεμά­τος χάριν και αλή­θειαν. 15 Ο Ιωάν­νης μαρ­τυ­ρεί δι’ αυτόν και κρά­ζει με μεγά­λην φωνήν, λέγων· “αυτός ήτο εκεί­νος, δια τον οποί­ον σας είπα, ότι ο ερχό­με­νος ύστε­ρα από εμέ είναι ασυγ­κρί­τως ανώ­τε­ρος από εμέ, διό­τι ως Υιός μονο­γε­νής του Πατρός υπήρ­χε ήδη, πριν εγώ γεν­νη­θώ”. 16 Και από τον άπει­ρον πνευ­μα­τι­κόν πλού­τον αυτού όλοι ημείς ελά­βα­μεν και χάριν επά­νω εις την χάριν. 17 Διό­τι ενώ ο νόμος εδό­θη δια του Μωϋ­σέ­ως, δού­λου του Θεού, η χάρις και η αλή­θεια ήλθαν δια του Ιησού Χρι­στού, Υιού του Θεού.

1 Στην αρχή της δημιουρ­γί­ας υπήρ­χε ο Υιός του Θεού, που γεν­νή­θη­κε αχρό­νως από τον Πατέ­ρα ως άπει­ρος και ζων­τα­νός Λόγος από απει­ρο­τέ­λειο και πάν­σο­φο Νου. Και ο Λόγος, ως δεύ­τε­ρο πρό­σω­πο της Θεό­τη­τος, ήταν αχώ­ρι­στος από τον Θεό Πατέ­ρα και πάν­το­τε ενω­μέ­νος μαζί του. Και ήταν Θεός τέλειος ο Λόγος. 2 Στην αρχή της δημιουρ­γί­ας αυτός υπήρ­χε ενω­μέ­νος με τον Θεό Πατέ­ρα. 3 Όλα τα δημιουρ­γή­μα­τα δημιουρ­γή­θη­καν δι’ αυτού, σε συνερ­γα­σία με τον Πατέ­ρα και το Άγιον Πνεύ­μα? και χωρίς αυτόν δεν έγι­νε το παρα­μι­κρό απ’ όλα όσα έχουν γίνει. 4 Είχε μέσα του τη ζωή, και αυτός, ως πηγή της ζωής που είναι, δημιούρ­γη­σε και συν­τη­ρεί κάθε ζωή. Και για τους ανθρώ­πους, που είναι λογι­κά όντα, ήταν από την αρχή και το πνευ­μα­τι­κό φως, που φωτί­ζει το νου τους και τους οδη­γεί στην αλή­θεια. 5 Το φως βέβαια σκορ­πί­ζει τη λάμ­ψη του και ανά­με­σα στους ανθρώ­πους που είναι σκο­τι­σμέ­νοι από την αμαρ­τία και την πλά­νη, για να τους φωτί­σει κι αυτούς. Αλλά οι σκο­τι­σμέ­νοι αυτοί άνθρω­ποι δεν το αντι­λή­φθη­καν και δεν το εγκολ­πώ­θη­καν, αλλά και δεν μπό­ρε­σαν να το εξου­δε­τε­ρώ­σουν και να το κατα­νι­κή­σουν. 6 Για να γνω­ρί­σουν λοι­πόν οι άνθρω­ποι το φως, εμφα­νί­στη­κε κάποιος άνθρω­πος απε­σταλ­μέ­νος από τον Θεό, που λεγό­ταν Ιωάν­νης. 7 Αυτός ήλθε, έχον­τας ως κύρια απο­στο­λή του να δώσει τη μαρ­τυ­ρία του για τον Ιησού Χρι­στό. Ήλθε δηλα­δή να δώσει τη μαρ­τυ­ρία ότι αυτός είναι το φως, για να πιστέ­ψουν όλοι οι άνθρω­ποι με το κήρυγ­μά του στον Ιησού Χρι­στό. 8 Δεν ήταν ο ίδιος ο Ιωάν­νης το φως, αλλά ήλθε απε­σταλ­μέ­νος από τον Θεό για να μαρ­τυ­ρή­σει για τον Ιησού Χρι­στό, ο οποί­ος είναι το φως. 9 Ως Λόγος και ως δεύ­τε­ρο πρό­σω­πο της Θεό­τη­τος ήταν πάν­το­τε ο Χρι­στός το απο­λύ­τως τέλειο φως, η μονα­δι­κή πηγή του φωτός, που φωτί­ζει κάθε άνθρω­πο που έρχε­ται στον κόσμο. 10 Ήταν από την αρχή στον κόσμο, προ­νο­ού­σε και κυβερ­νού­σε τον κόσμο. Και όλα τα ορα­τά και αόρα­τα κτί­σμα­τα απ’ τα οποία απο­τε­λεί­ται ο επί­γειος κι ο ουρά­νιος κόσμος, δια­μέ­σου αυτού έγι­ναν. Κι όμως, όταν αυτός σαρ­κώ­θη­κε κι έγι­νε άνθρω­πος, ο διε­φθαρ­μέ­νος κόσμος των ανθρώ­πων που ήταν προ­σκολ­λη­μέ­νος στα γήι­να δεν τον ανα­γνώ­ρι­σε ως δημιουρ­γό του. 11 Και όχι μόνο ο κόσμος, αλλά και οι δικοί του, οι Ιου­δαί­οι, τον απέρ­ρι­ψαν. Ήλθε απ’ τον ουρα­νό κι έζη­σε ως άνθρω­πος στη γη της επαγ­γε­λί­ας, που ήταν ξεχω­ρι­σμέ­νη πριν από πολ­λούς αιώ­νες από τον Θεό ως ιδιαι­τέ­ρως δική του. Μα οι δικοί του άνθρω­ποι, οι Ιου­δαί­οι, δεν τον παρα­δέ­χθη­καν, αλλά τον αρνή­θη­καν σαν ξένο και εχθρό. 12 Όσοι όμως τον δέχθη­καν και τον εγκολ­πώ­θη­καν ως σωτή­ρα τους, και πίστε­ψαν ότι αυτός είναι ο Υιός του Θεού που έγι­νε άνθρω­πος για να σώσει τους ανθρώ­πους, τους έδω­σε το δικαί­ω­μα και τη χάρη να γίνουν τέκνα του Θεού. 13 Αυτοί δεν γεν­νή­θη­καν από γυναι­κεία αίμα­τα, ούτε από σαρ­κι­κή επι­θυ­μία, ούτε από την επι­θυ­μία κάποιου άνδρα, αλλά γεν­νή­θη­καν από τον ίδιο τον Θεό. 14 Για να εντυ­πω­θεί περισ­σό­τε­ρο στον καθέ­να ποιος επι­τέ­λε­σε την υπερ­φυ­σι­κή αυτή γέν­νη­ση και υιο­θε­σία, επα­να­λαμ­βά­νω ότι ο Λόγος έγι­νε μέσα στο χρό­νο άνθρω­πος. Και έχον­τας ως σκη­νή και ως ναό άγιο την ανθρώ­πι­νη φύση, παρέ­μει­νε με πολ­λή οικειό­τη­τα μετα­ξύ μας σαν ένας από μας. κι εμείς χορ­τά­σα­με να βλέ­που­με με τα μάτια μας την υπέρ­λαμ­πρη και θεο­πρε­πή δόξα του, η οποία φανε­ρω­νό­ταν με τα θαύ­μα­τά του και τη διδα­σκα­λία του και τη λαμ­πρό­τη­τα της ανα­μάρ­τη­της και ολο­κλη­ρω­τι­κά αγί­ας ζωής του. Ήταν δόξα που δεν πήρε ως χάρι­σμα και δωρεά, όπως την παίρ­νουν τα λογι­κά δημιουρ­γή­μα­τα, αλλά την είχε φυσι­κή από τον Πατέ­ρα του, ως Υιός μονά­κρι­βος που ήταν? Υιός γεμά­τος χάρη, με την οποία τότε θαυ­μα­τουρ­γού­σε και τώρα μας ανα­γεν­νά, και γεμά­τος αλή­θεια, με την οποία μας φωτί­ζει και μας διδά­σκει. 15 Ο Ιωάν­νης μαρ­τυ­ρεί γι’ αυτόν και φωνά­ζει δημό­σια και χωρίς κανέ­να δισταγ­μό, με παρ­ρη­σία, λέγον­τας: Αυτός ήταν εκεί­νος για τον οποίο είπα ότι: αυτός που έρχε­ται στη δημό­σια δρά­ση ύστε­ρα από μένα υπήρ­ξε ασυγ­κρί­τως λαμ­πρό­τε­ρος και ενδο­ξό­τε­ρος πολύ πριν από μένα. Αυτόν έβλε­παν και κήρυτ­ταν όλοι οι πατριάρ­χες και οι προ­φή­τες? διό­τι ως πρω­τό­το­κος και μονο­γε­νής Υιός του Θεού υπήρ­χε πριν από μένα. 16 Από τον ανε­ξάν­τλη­το πλού­το της τελειό­τη­τος και των δωρε­ών του πήρα­με όλοι εμείς. Πήρα­με τη μία χάρη πάνω στην άλλη. Μετά τη χάρη της αφέ­σε­ως των αμαρ­τιών μας λάβα­με και τη χάρη της υιο­θε­σί­ας και της μακα­ρί­ας ζωής. Και ολο­έ­να δεχό­μα­στε νέα υπε­ρά­φθο­νη χάρη πάνω σ’ εκεί­νη που προ­η­γου­μέ­νως λάβα­με. 17 Διό­τι ο νόμος, που τον παρέ­βαι­ναν οι άνθρω­ποι και για το λόγο αυτό γίνον­ταν ένο­χοι και ανά­ξιοι να λάβουν τη χάρη της υιο­θε­σί­ας, δόθη­κε δια­μέ­σου ανθρώ­που και δού­λου, του Μωυ­σή. Ενώ η χάρη και τη τέλεια απο­κά­λυ­ψη της αλή­θειας, η οποία αντι­κα­τέ­στη­σε τις σκιές και τα σύμ­βο­λα του νόμου, ήλθαν δια­μέ­σου του Ιησού Χρι­στού. και αυτή η χάρη και η αλή­θεια ελευ­θε­ρώ­νουν τον άνθρω­πο από τη δου­λεία της αμαρ­τί­ας και τον ανα­γεν­νούν.

1 Στὴν ἀρχὴ ἦταν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦταν μαζὶ μὲ τὸ Θεό (Πατέ­ρα), καὶ Θεὸς ἦταν ὁ Λόγος. 2 A ὐ τ ὸ ς ἦταν στὴν ἀρχὴ μαζὶ μὲ τὸ Θεό (Πατέ­ρα). 3 Ὅλα ἔγι­ναν δι’ α ὐ τ ο ῦ , καὶ χωρὶς α ὐ τ ὸ ν δὲν ἔγι­νε τ ί π ο τ ε , τὸ ὁποῖ­ον ἔγι­νε. 4 Δ ι ’ α ὐ τ ο ῦ ὑπῆρ­χε ζωή, καὶ ἡ ζωὴ ἦταν τὸ φῶς τῶν ἀνθρώ­πων. 5 Kαὶ τὸ φῶς μέσα στὸ σκο­τά­δι φ ω τ ί ζ ε ι , ἀλλ’ οἱ σκο­τει­νοὶ ἄνθρω­ποι δ ὲ ν τὸ κατά­λα­βαν. «Ὁ Λόγος σὰρξ ἐγέ­νε­το» 6 Ἦλθε ἄνθρω­πος ἀπε­σταλ­μέ­νος ἀπὸ τὸ Θεό, τὸ ὄνο­μά του Ἰωάν­νης. 7 Aὐτὸς ἦλθε γιὰ μαρ­τυ­ρία, νὰ δώσῃ μαρ­τυ­ρία γιὰ τὸ φῶς, γιὰ νὰ πιστεύ­σουν ὅλοι δι’ αὐτοῦ. 8 Δὲν ἦταν ἐκεῖ­νος τὸ φῶς, ἀλλ’ ἦλθε γιὰ νὰ δώσῃ μαρ­τυ­ρία γιὰ τὸ φῶς. 9 Ἦταν τὸ φῶς τὸ ἀλη­θι­νό, ποὺ φωτί­ζει κάθε ἄνθρω­πο, ποὺ ἔρχε­ται στὸν κόσμο. 10 Στὸν κόσμο ἦταν, καὶ ὁ κόσμος ἀπ’ αὐτὸν ἔγι­νε, ἀλλ’ ὁ κόσμος δὲν τὸν γνώ­ρι­σε. 11 Στὸ σπί­τι του ἦλθε, ἀλλ’ οἱ δικοί του δὲν τὸν δέχθη­καν. 12 Σ’ ὅσους δὲ τὸν δέχθη­καν, σ’ αὐτοὺς ἔδω­σε δικαί­ω­μα νὰ γίνουν τέκνα τοῦ Θεοῦ, σ’ ἐκεί­νους δηλα­δή, ποὺ πιστεύ­ουν στὸ ὄνο­μά του. 13 Aὐτοὶ δὲν γεν­νή­θη­καν ἀπὸ αἵμα­τα (γυναι­κῶν), οὔτε ἀπὸ σαρ­κι­κὴ ἐπι­θυ­μία, οὔτε ἀπὸ τὴ θέλη­σι ἀνθρώ­που, ἀλλ’ ἀπὸ τὸ Θεό. 14 Ὁ δὲ Λόγος ἔγι­νε ἄνθρω­πος, καὶ κατῴ­κη­σε ἀνά­με­σά μας, καὶ ἀπο­λαύ­σα­με ὡς ἔκπα­γλο θέα­μα τὴ δόξα του, δόξα ποὺ ἔχει ὡς μονο­γε­νὴς Yἱὸς ἀπὸ τὸν Πατέ­ρα. Γεμᾶ­τος χάρι καὶ ὀμορ­φιά! 15 Ὁ Ἰωάν­νης δίνει μαρ­τυ­ρία γι’ αὐτὸν καὶ φωνά­ζει δυνα­τὰ λέγον­τας: «Aὐτὸς εἶναι, γιὰ τὸν ὁποῖο εἶπα: Aὐτός, ποὺ ἔρχε­ται μετὰ ἀπὸ μένα, προ­η­γεῖ­ται ἀπὸ μένα, διό­τι ὑπῆρ­χε πρω­τύ­τε­ρα ἀπὸ μένα». 16 Kαὶ ἀπὸ τὸν πλοῦ­το του ἐμεῖς ὅλοι λάβα­με, ἀκό­μη καὶ ἄφε­σι τῶν ἁμαρ­τιῶν ἀπὸ εὐσπλαγ­χνία. 17 Διό­τι διὰ τοῦ Mωυ­σέ­ως δόθη­κε ὁ ν ό μ ο ς , ἐνῷ ἡ ἄφε­σι τῶν ἁμαρ­τιῶν καὶ ἡ ἀλή­θεια ἦλθαν διὰ τ ο ῦ ’ I η σ ο ῦ X ρ ι σ τ ο ῦ.

Άγιος Κύριλ­λος Ιερο­σο­λύ­μων (ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ)

ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ

ΚΑΤΗΧΗΣΗ ΙΔ΄:

ΟΙ ΕΚΠΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

Α´. Είναι και­ρός να ευφρανθείς,Ιερουσαλήμ, και να πανη­γυ­ρί­σε­τε όλοι όσοι αγα­πά­τε τον Ιησού [πρβ.Ησ.66,10: «Eὐφράν­θη­τι, Ἱερου­σα­λήμ, καὶ πανη­γυ­ρί­σα­τε ἐν αὐτῇ, πάν­τες οἱ ἀγαπῶντες αὐτήν, χάρη­τε ἅμα αὐτῇ χαρᾷ, πάν­τες ὅσοι πεν­θεῖτε ἐπ᾿ αὐτῇ»], διό­τι ο Κύριος ανα­στή­θη­κε. Χαρεί­τε όλοι, όσοι προ­η­γου­μέ­νως είχα­τε πέν­θος, όταν ακού­σα­τε όσα παρά­νο­μα και εγκλη­μα­τι­κά τόλ­μη­σαν να πρά­ξουν οι Ιου­δαί­οι· διό­τι Αυτός που εκεί­νοι ατί­μα­σαν αλα­ζο­νι­κά, ιδού, ανα­στή­θη­κε! Και όπως το να ακού­ει κανείς για τη Σταύ­ρω­ση είναι κάπως λυπη­ρό, έτσι η καλή αγγε­λία της Ανα­στά­σε­ως ας ευφραί­νει τους παρόν­τες. Το πέν­θος ας γίνει ευφρο­σύ­νη και ο θρή­νος ας μετα­στρα­φεί σε χαρά. Και ας γεμί­σει το στό­μα μας χαρά και αγαλ­λί­α­ση, για­τί Εκεί­νος, μετά την Ανά­στα­σή Του, μας είπε: «Χαί­ρε­τε(:Νά χαίρεστε)» [Ματθ. 28, 9].

Διό­τι διε­πί­στω­σα τη λύπη που είχαν τις προ­η­γού­με­νες ημέ­ρες όσοι αγα­πούν τον Ιησού. Επει­δή όσα λέγον­ταν είχαν ως τέλος τον θάνα­το και την Ταφή και δεν ακού­στη­κε η καλή αγγε­λία της Ανα­στά­σε­ως, η καρ­διά τους περί­με­νε με ιερή αγω­νία να ακού­σει εκεί­νο που ποθού­σαν. Ανα­στή­θη­κε λοι­πόν ο νεκρός, ο «ελεύθερος ανάμεσα στούς νεκρούς»[πρβ. Ψαλμ.87,5: «Προ­σε­λο­γί­σθην μετὰ τῶν κατα­βαι­νόν­των εἰς λάκ­κον, ἐγενή­θην ὡσεὶ ἄνθρω­πος ἀβοή­θη­τος ἐν νεκροῖς ἐλεύ­θε­ρος(:Θεω­ρή­θη­κα όμοιος με εκεί­νους, οι οποί­οι κατέρ­χον­ται στο βαθύ λάκ­κο του τάφου. Έγι­να σαν άνθρω­πος που στε­ρεί­ται οποιασ­δή­πο­τε βοή­θειας, εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­νος ανά­με­σα στους νεκρούς, μακριά από κάθε επι­κοι­νω­νία με τους ζων­τα­νούς)»] και ελευ­θε­ρω­τής των νεκρών. Εκεί­νος που με υπο­μο­νή δέχτη­κε να φορέ­σει το ατι­μω­τι­κό ακάν­θι­νο στε­φά­νι, Αυτός, αφού ανα­στή­θη­κε, φόρε­σε το διά­δη­μα της νίκης κατά του θανά­του.

Β´ . Αλλά όπως ακρι­βώς παρα­θέ­σα­με τις μαρ­τυ­ρί­ες περί του Σταυ­ρού, έτσι και τώρα, έλα να επι­βε­βαιώ­σου­με και να παρου­σιά­σου­με τις απο­δεί­ξεις περί της Ανα­στά­σε­ως. Διό­τι ο Από­στο­λος που δια­βά­σα­με λέει: «καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτι ἐγήγερ­ται τῇ τρί­τη ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γρα­φάς(:και ότι εντα­φιά­στη­κε και ανα­στή­θη­κε την τρί­τη ημέ­ρα, σύμ­φω­να με όσα προ­φη­τεύ­τη­καν στις Γρα­φές)» [Α´ Κορ. 15, 4]. Και εφό­σον ο Από­στο­λος μάς παρα­πέμ­πει στις μαρ­τυ­ρί­ες των Γρα­φών, είναι καλό για μας να γνω­ρί­σου­με την ελπί­δα της σωτη­ρί­ας μας και να μάθου­με πρώ­τα, αν οι θεί­ες Γρα­φές μάς λένε ποιος είναι ο και­ρός που έγι­νε η Ανά­στα­σή Του. Άρα­γε έγι­νε το καλο­καί­ρι ή το φθι­νό­πω­ρο ή μετά το χει­μώ­να και σε ποιο τόπο έγι­νε η Ανά­στα­σή Του και ποιο είναι το όνο­μα του τόπου που δια­κη­ρύ­χτη­κε από τους λαμ­προύς Προ­φή­τες ως τόπος της Ανα­στά­σε­ώς Του; Και αν οι γυναί­κες που Τον ζητού­σαν και δεν Τον εύρι­σκαν, όταν Τον βρή­καν πάλι, χάρη­καν. Ώστε όταν δια­βά­ζε­ται το άγιο Ευαγ­γέ­λιο, να μη θεω­ρούν­ται ότι είναι μύθοι ή επι­κά πολύ­λο­γα και φαν­τα­στι­κά αφη­γή­μα­τα αυτά που μας εξι­στο­ρεί.

Γ΄ Ότι λοι­πόν εντα­φιά­στη­κε ο Σωτή­ρας το ακού­σα­τε σαφώς στην προ­η­γού­με­νη ομι­λία που ο προ­φή­της Ησα­ΐ­ας έλε­γε:«Ἔσται ἐν εἰρήνῃ ἡ ταφὴ αὐτοῦ(:Θα επι­κρα­τή­σει ειρή­νη στην ταφή Του)» [Ησ. 57, 2]· διό­τι με την ταφή Του έφε­ρε ειρή­νη ανά­με­σα στον ουρα­νό και στη γη, οδη­γών­τας τους αμαρ­τω­λούς στον Θεό· και ότι «ἀπὸ γὰρ προ­σώ­που ἀδικί­ας ἦρται ὁ δίκαιος(:ο δίκαιος πάρ­θη­κε από τα χέρια των αδί­κων)» [Ησ. 57, 1] και «ἔσται ἐν εἰρήνῃ ἡ ταφὴ αὐτοῦ(:θα επι­κρα­τή­σει ειρή­νη στην ταφή Του)» [Ησ. 57, 2] καὶ «δώσω τοὺς πονη­ροὺς ἀντὶ τῆς ταφῆς αὐτοῦ(:και θα παρα­δο­θούν οι πονη­ροί ως αντάλ­λαγ­μα για τον θάνα­τό Του)» [Ησ. 53, 9].

Επί­σης η προ­φη­τεία του Ιακώβ που μας λέει: «Ἀναπεσὼν ἐκοι­μή­θη ὡς λέων καὶ ὡς σκύ­μνος· τίς ἐγερεῖ αὐτόν;(:έπε­σε και κοι­μή­θη­κε όπως κοι­μά­ται το λιον­τά­ρι και το λιον­τα­ρό­που­λό του· ποιος θα Τον ξυπνή­σει;)» [Γέν. 49,9]. Είναι και το παρα­πλή­σιο χωρίο που υπάρ­χει στο βιβλίο των «Αριθ­μών»: «Κατα­κλι­θεὶς ἀνεπαύ­σα­το ὡς λέων καὶ ὡς σκύ­μνος· τίς ἀναστή­σει αὐτόν;(:κατακλίθηκε καί ανα­παύθηκε, όπως το λιοντάρι και το λιον­ταρόπουλό του· ποιος θα ανα­στή­σει Αυτόν;)» [Αριθ. 24, 9]. Αλλά και ο Ψαλ­μός το λέει και το έχε­τε ακού­σει πολ­λές φορές:«Καὶ εἰς χοῦν θανά­του κατή­γα­γές με(:Και επέ­τρε­ψες να κατα­πέ­σω στο χώμα του τάφου και του θανά­του)» [Ψαλμ. 21, 16]. Για τον τόπο ήδη το επι­ση­μά­να­με με αυτό που λέει:«Ἀκού­σα­τέ μου, οἱ διώ­κον­τες τὸ δίκαιον καὶ ζητοῦντες τὸν Κύριον, ἐμβλέ­ψα­τε εἰς τὴν στε­ρεὰν πέτραν, ἣν ἐλατο­μή­σα­τε(:ακού­στε με εσείς που επι­διώ­κε­τε το δίκαιο και ζητεί­τε πάν­το­τε τον Κύριο και την βοή­θειά Του. Παρα­τη­ρή­στε τον στε­ρεό βρά­χο, τον οποίο λατο­μή­σα­τε)» [Ησ. 51, 1]. Τώρα στη συνέ­χεια, ας παρου­σιά­σου­με τις μαρ­τυ­ρί­ες γι᾿ αυτή την Ανά­στα­σή Του.

Δ´ . Λέει λοι­πόν πρώ­τα-πρώ­τα στον ενδέ­κα­το Ψαλ­μό:« Ἀπὸ τῆς ταλαι­πω­ρί­ας τῶν πτωχῶν καὶ ἀπὸ τοῦ στε­ναγ­μοῦ τῶν πενή­των, νῦν ἀναστή­σο­μαι, λέγει Κύριος(:Εξαι­τί­ας της κακο­πά­θειας των φτω­χών και των στε­ναγ­μών των στε­ρη­μέ­νων και κατα­πιε­ζο­μέ­νων, θα ανα­στη­θώ τώρα, λέει ο Κύριος)»[Ψαλμ. 11,6]. Αλλά αυτό το χωρίο για μερι­κούς είναι αμφί­βο­λο, επει­δή πολ­λές φορές ο Κύριος ξεση­κώ­νε­ται, για να λάβει εκδί­κη­ση από τους εχθρούς.

Έλα όμως στο δέκα­το πέμ­πτο Ψαλ­μό που λέει σαφώς: «Φύλα­ξόν με, Κύριε, ὅτι ἐπὶ σοὶ ἤλπι­σα(:Φύλα­ξέ με, Κύριε, διό­τι σε Σένα στή­ρι­ξα τις ελπί­δες μου)» [Ψαλμ. 15, 1]. Και μετά από αυτά: «Οὐ μὴ συνα­γά­γω τὰς συνα­γωγὰς αὐτῶν ἐξ αἱμάτων, οὐδ᾿ οὐ μὴ μνη­σθῶ τῶν ὀνομά­των αὐτῶν διὰ χει­λέ­ων μου(:Δεν θα συνα­θροί­σω ποτέ λατρευ­τι­κές συνά­ξεις από ανθρώ­πους μολυ­σμέ­νους με αίμα αδι­κο­χυ­μέ­νο, ούτε θα θυμη­θώ και ούτε θα ανα­φέ­ρω με τα χεί­λη μου τα ονό­μα­τά τους)» [Ψαλμ. 15, 4], διό­τι Εμέ­να με αρνή­θη­καν και θεώ­ρη­σαν βασι­λιά τους τον Καί­σα­ρα. Και συνε­χί­ζει: «Προ­ω­ρώ­μην τὸν Κύριον ἐνώπιόν μου δια­παν­τός, ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν, ἵνα μὴ σαλευθῶ(:Έβλε­πα τον Κύριο πάν­το­τε μπρο­στά μου, πραγ­μα­τι­κά ήταν στα δεξιά μου, για να με προ­στα­τεύ­ει για να μην κλο­νι­στώ)» [Ψαλμ. 15, 8]. Και λίγο παρα­κά­τω: «Ἔτι δὲ καὶ ἕως νυκτὸς ἐπαί­δευ­σάν με οἱ νεφροί μου (:Ακό­μη και τη νύχτα με παι­δα­γω­γού­σαν οι νυγ­μοί της συνει­δή­σε­ώς μου)» [Ψαλμ. 15, 7].

Μετά επί­σης από αυτά σαφέ­στα­τα λέει: «ὅτι οὐκ ἐγκα­τα­λεί­ψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν δια­φθο­ράν (:δεν θα εγκα­τα­λεί­ψεις την ψυχή μου στον άδη, ούτε θα επι­τρέ­ψεις σε αυτόν που σου είναι αφο­σιω­μέ­νος να δοκι­μά­σει τη φθο­ρά και την απο­σύν­θε­ση)»[Ψαλμ. 15,10]. Δεν είπε: «ούτε θα επι­τρέ­ψεις σε Αυτόν που σου είναι αφο­σιω­μέ­νος να δοκι­μά­σει θάνα­το», για­τί τότε δεν θα πέθαι­νε, αλλά τι είπε; «Τη φθο­ρά και την απο­σύν­θε­ση δεν θα επι­τρέ­ψεις να τη γνω­ρί­σω. Όσο για τον θάνα­το, δεν θα παρα­μεί­νω κάτω από την εξου­σία του για πολύ». «Ἐγνώ­ρι­σάς μοι ὁδοὺς ζωῆς(:Με έκα­νες να γνω­ρί­σω δρό­μους ζωής μέσα στον τάφο)» [Ψαλμ. 15, 11]. Και να, που σαφώς κηρύτ­τε­ται ότι μετά το θάνα­το έρχε­ται η ζωή.

Έλα και στον εικο­στό ένα­το Ψαλ­μό:«Ὑψώσω σε, Κύριε, ὅτι ὑπέλα­βές με καὶ οὐκ εὔφρα­νας τοὺς ἐχθρούς μου ἐπ᾿ ἐμέ(:Θα σε δοξά­σω, Κύριε, διό­τι με προ­στά­τευ­σες και δεν έπε­σα, ώστε να ευφραν­θούν οι εχθροί μου, βλέ­πον­τας την κατα­στρο­φή μου)»[ Ψαλμ. 29, 2]. Τι είναι αυτό που σου έκα­νε ο Κύριος; Από τους εχθρούς γλύ­τω­σες ή απαλ­λά­χτη­κες από τις μέλ­λου­σες τιμω­ρί­ες; Αυτός ο ίδιος ο Ψαλ­μός σαφέ­στα­τα ανα­φέ­ρει πιο κάτω:«Κύριε, ἀνήγα­γες ἐξ ᾅδου τὴν ψυχήν μου(:Κύριε, έβγα­λες από τον άδη την ψυχή μου)» [Ψαλμ. 29,4]. Προ­η­γου­μέ­νως είπε «δεν θα εγκα­τα­λεί­ψεις στον άδη την ψυχή μου», με προ­φη­τι­κή ενό­ρα­ση, και εδώ ανα­φέ­ρει αυτό που πρό­κει­ται να γίνει, σαν να έχει ήδη γίνει: «Κύριε, ἀνήγα­γες ἐξ ᾅδου τὴν ψυχήν μου, ἔσωσάς με ἀπὸ τῶν κατα­βαι­νόν­των εἰς λάκ­κον(:Κύριε, έβγα­λες την ψυχή μου από τον άδη και με έσω­σες, για να μην είμαι ανά­με­σα στους νεκρούς που κατε­βαί­νουν στο λάκ­κο του τάφου)» [Ψαλμ. 29,4].

Πότε θα γίνει αυτό το γεγο­νός; «Τὸ ἑσπέ­ρας αὐλισθή­σε­ται κλαυθμὸς καὶ εἰς τὸ πρωΐ ἀγαλ­λί­α­σις(:Το εσπέ­ρας θα δια­νυ­κτε­ρεύ­σει μαζί μας ο κλαυθ­μός και το πρωί η χαρά και η αγαλ­λί­α­ση)» [Ψαλμ. 29, 6]. Και πραγ­μα­τι­κά. Αργά το βρά­δυ οι μαθη­τές είχαν θλί­ψη και πέν­θος και το πρωί ήρθε η χαρά και η ευφρο­σύ­νη της Ανα­στά­σε­ως.

Ε´ . Θέλεις να μάθεις και τον τόπο; Λέει λοι­πόν στο Άσμα Ασμά­των: «Εἰς κῆπον καρύ­ας κατέ­βην ἰδεῖν (:Κατέ­βη­κα στον κήπο που είναι οι καρυ­διές)»[Άσμα 6, 11]. Ήταν κήπος και εκεί όπου σταυ­ρώ­θη­κε. Τώρα βέβαια μπο­ρεί να καλ­λω­πί­στη­κε πάρα πολύ με τις βασι­λι­κές επι­χο­ρη­γή­σεις και δωρε­ές, αλλά ήταν κήπος πριν και ακό­μη και τώρα παρα­μέ­νουν τόσα στοι­χεία χαρα­κτη­ρι­στι­κά που το φανε­ρώ­νουν. «Κῆπος κεκλει­σμέ­νος, πηγὴ ἐσφρα­γι­σμέ­νη(:Κήπος περι­φραγ­μέ­νος, πηγή σφρα­γι­σμέ­νη)» [ Άσμα 4, 12] από τους Ιου­δαί­ους, οι οποί­οι έλε­γαν: «Ἐμνή­σθη­μεν ὅτι ἐκεῖνος ὁ πλά­νος εἶπεν ἔτι ζῶν, μετὰ τρεῖς ἡμέρας ἐγεί­ρο­μαι. Κέλευ­σον οὖν ἀσφα­λι­σθῆναι τὸν τάφον ἕως τῆς τρί­της ἡμέρας, μήπο­τε ἐλθόν­τες οἱ μαθη­ταὶ αὐτοῦ νυκτὸς κλέ­ψω­σιν αὐτὸν καὶ εἴπωσι τῷ λαῷ, ἠγέρ­θη ἀπὸ τῶν νεκρῶν· καὶ ἔσται ἡ ἐσχά­τη πλά­νη χεί­ρων τῆς πρώ­της(:Θυμη­θή­κα­με ότι εκεί­νος ο πλά­νος είπε, ενώ ζού­σε ακό­μη, ότι μετά από τρεις ημέ­ρες θα ανα­στη­θώ· δώσε λοι­πόν δια­τα­γή να ασφα­λί­σουν τον τάφο μέχρι την τρί­τη ημέ­ρα, μήπως έλθουν οι μαθη­τές του μέσα στη νύχτα και τον κλέ­ψουν, και πουν στο λαό ότι ανα­στή­θη­κε από τους νεκρούς. Και θα είναι η τελευ­ταία αυτή πλά­νη του λαού χει­ρό­τε­ρη από την πρώ­τη, που τον πίστε­ψαν ως Μεσ­σία)» [Ματθ. 27, 63–64] και τα περαι­τέ­ρω· «οἱ δὲ πορευ­θέν­τες ἠσφα­λί­σαν­το τὸν τάφον σφρα­γί­σαν­τες τὸν λίθον μετὰ τῆς κου­στω­δί­ας(:και οι Ιου­δαί­οι πήγαν και ασφά­λι­σαν τον τάφο. Έβα­λαν δηλα­δή σφρα­γί­δες στον λίθο που σκέ­πα­ζε το μνη­μείο. Και τοπο­θέ­τη­σαν εκεί τη φρου­ρά)» [Ματθ. 27, 66].

Καλά είπε γι᾿ αυτούς κάποιος, απευ­θυ­νό­με­νος προς τον Ιησού: «Εἰς ἀνάπαυ­σιν αὐτὸν κρι­νεῖς; (:Κι Εσύ Κύριε, θα τους αφή­σεις να ανα­παύ­ον­ται στη σιγου­ριά τους;)» [Ιώβ 7, 18]. Ποια είναι τώρα η πηγή η σφρα­γι­σμέ­νη; Ή ποιος είναι εκεί­νος που ερμη­νεύ­ε­ται ως «πηγή φρέ­α­τος με ζων­τα­νό νερό;» [πρβλ. Άσμα 4, 15: «Πηγὴ κήπου καὶ φρέ­αρ ὕδατος ζῶντος καὶ ῥοιζοῦντος ἀπὸ τοῦ Λιβά­νου]. Αυτός είναι ο Σωτή­ρας, για τον Οποίο έχει γρα­φεί:«ὅτι παρὰ σοὶ πηγὴ ζωῆς, ἐν τῷ φωτί σου ὀψόμε­θα φῶς(:διό­τι σε Σένα υπάρ­χει ανε­ξάν­τλη­τη πηγή ζωής, στο δικό σου το φως θα δού­με το αλη­θι­νό φως)» [Ψαλμ. 35, 10].

Αλλά τι λέει ο προ­φή­της Σοφο­νί­ας, σαν να μιλά­ει ο Ίδιος ο Κύριος σε καθέ­ναν από τους Μαθη­τές Του; «Ἑτοι­μά­ζου, ὄρθρι­σον, ἔφθαρ­ται πᾶσα ἡ ἐπιφυλλὶς αὐτῶν(:Ετοι­μά­σου, λοι­πόν, ξύπνα πρωί-πρωί, διό­τι έχουν πλέ­ον κατα­στρα­φεί οι πονη­ροί άρχον­τες και όλες οι παρα­φυά­δες τους, ακό­μα και τα τελευ­ταία υπο­λείμ­μα­τά τους)»[Σοφ.3,7]. Και είναι φανε­ρό ότι εννο­εί τους Ιου­δαί­ους, οι οποί­οι δεν έχουν να επι­δεί­ξουν κανέ­να καρ­πό —κανέ­να έργο— που να φανε­ρώ­νει ότι επι­θυ­μούν τη σωτη­ρία τους. Δεν έχουν να επι­δεί­ξουν ούτε καν κάποιους μικρούς και ασή­μαν­τους καρ­πούς που θα μπο­ρού­σαν να θεω­ρη­θούν απο­μει­νά­ρια —καμ­πα­νά­ρια— από τον τρύ­γο του αμπε­λιού, εφό­σον ξερι­ζώ­νε­ται ολο­κλη­ρω­τι­κά το αμπέ­λι τους (η φυλή τους βγαί­νει ορι­στι­κά έξω από το χώρο της σωτη­ρί­ας).

Και συνε­χί­ζει στο ίδιο κεί­με­νο του Προ­φή­τη και λέει:«Διὰ τοῦτο ὑπόμει­νόν με, λέγει Κύριος, εἰς ἡμέραν ἀναστά­σε­ώς μου εἰς μαρ­τύ­ριον(:Γι᾿ αυτό υπό­μει­νέ με, λέει ο Κύριος, μέχρι την ημέ­ρα που θα ανα­στη­θώ στο Μαρ­τύ­ριο)» [Σοφον. 3, 8]. Βλέ­πεις ότι ο Προ­φή­της προ­γνώ­ρι­ζε ότι και ο τόπος της Ανα­στά­σε­ως θα επο­νο­μα­στεί Μαρ­τύ­ριο;

Για ποιο λόγο λοι­πόν, κατά τις υπό­λοι­πες Εκκλη­σί­ες, να μην καλεί­ται και ο τόπος αυτός του Γολ­γο­θά και της Ανα­στά­σε­ως «Εκκλη­σία», αλλά Μαρ­τύ­ριο; Ίσως όμως να ονο­μά­ζε­ται έτσι για­τί και ο Προ­φή­της έτσι το ονό­μα­σε όταν είπε: «Εἰς ἡμέραν ἀναστά­σε­ώς μου εἰς μαρ­τύ­ριον(:Μέχρι την ημέ­ρα που θα ανα­στη­θώ στο Μαρ­τύ­ριο)» [Σοφον. 3, 8].

Ζ´ . Και Ποιος είναι άρα­γε Αυτός που θα ανα­στη­θεί και ποιο ξεχω­ρι­στό και θαυ­μα­στό γνώ­ρι­σμα θα μαρ­τυ­ρεί την Ανά­στα­σή Του; Σαφώς στη συνέ­χεια, λίγο παρα­κά­τω, ο Προ­φή­της λέει:« Τότε μετα­στρέ­ψω ἐπὶ λαοὺς γλῶσσαν εἰς γενεὰν αὐτῆς τοῦ ἐπικα­λεῖσθαι πάν­τας τὸ ὄνομα Κυρί­ου(:Τότε θα μετα­βά­λω τις γλώσ­σες των λαών και θα τις ενο­ποι­ή­σω)» [Σοφον. 3, 9]. Και το λέει αυτό, επει­δή μετά την Ανά­στα­ση, με την κάθο­δο του Αγί­ου Πνεύ­μα­τος, δόθη­κε στους Μαθη­τές το χάρι­σμα των γλωσ­σών[πρβ. Πράξ. 2,4: «Καὶ ἐπλή­σθη­σαν ἅπαν­τες Πνεύ­μα­τος Ἁγίου, καὶ ἤρξαν­το λαλεῖν ἑτέραις γλώσ­σαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγ­γε­σθαι (:Όλοι τους τότε πλημ­μύ­ρι­σαν εσω­τε­ρι­κά με Πνεύ­μα Άγιο, και άρχι­σαν να μιλούν ξένες γλώσ­σες, όπως το Πνεύ­μα τους ενέ­πνεε και τους έδι­νε την ικα­νό­τη­τα να μιλούν και να λένε θεϊ­κά και ουρά­νια λόγια και διδα­σκα­λί­ες υψη­λές και θεό­πνευ­στες)»], «τοῦ ἐπικα­λεῖσθαι πάν­τας τὸ ὄνομα Κυρί­ου τοῦ δου­λεύ­ειν αὐτῷ ὑπὸ ζυγὸν ἕνα (:ώστε να υπη­ρε­τούν όλοι το Όνομα του Κυρί­ου κάτω από ένα ζυγό ενω­μέ­νοι με την ίδια πίστη και την ίδια λατρεία)» [Σοφον. 3, 9].

Και ποιο άλλο ιστο­ρι­κό γεγο­νός, κατά τον ίδιο Προ­φή­τη, θα φανε­ρώ­νει ότι όλοι οι λαοί θα υπη­ρε­τούν το Όνο­μα του Κυρί­ου κάτω από ένα ζυγό; «Ἐκ περά­των ποταμῶν Αἰθιο­πί­ας οἴσου­σι θυσί­ας μοι(:Από τους πιο από­μα­κρους ποτα­μούς της Αιθιο­πί­ας οι λαοί θα μου προ­σφέ­ρουν θυσί­ες)» [Σοφον. 3, 10]. Γνω­ρί­ζεις αυτό που ανα­φέ­ρε­ται στις Πρά­ξεις, τότε που ήλθε ο ευνού­χος ο Αιθί­ο­πας από τα πιο από­μα­κρα ποτά­μια της Αιθιο­πί­ας [πρβ. Πραξ. 8, 27: «Καὶ ἀναστὰς ἐπορεύ­θη. καὶ ἰδοὺ ἀνὴρ Αἰθίοψ εὐνοῦχος δυνά­στης Καν­δά­κης τῆς βασι­λίσ­σης Αἰθιό­πων, ὃς ἦν ἐπὶ πάσης τῆς γάζης αὐτῆς, ὃς ἐληλύ­θει προ­σκυ­νή­σων εἰς Ἱερου­σα­λήμ(:Ο Φίλιπ­πος σηκώ­θη­κε και πήγε στον ερη­μι­κό εκεί­νο δρό­μο υπα­κού­ον­τας στη δια­τα­γή του αγγέ­λου. Και να, ένας άνθρω­πος Αιθί­ο­πας, ευνού­χος, ανώ­τε­ρος αξιω­μα­τι­κός και αυλι­κός της Καν­δά­κης, της βασί­λισ­σας των Αιθιό­πων. Αυτός ήταν διευ­θυν­τής και δια­χει­ρι­στής σε όλο το θησαυ­ρό και τα οικο­νο­μι­κά της, και είχε έλθει για να προ­σκυ­νή­σει στην Ιερου­σα­λήμ, διό­τι φαί­νε­ται ότι ήταν προ­σή­λυ­τος)»]. Τη στιγ­μή λοι­πόν που και την ώρα της Ανά­στα­σης και του τόπου το ιδί­ω­μα και τα σημεία μετά την Ανά­στα­ση, μάς τα ανα­φέ­ρουν οι Γρα­φές, βεβαιώ­σου για την Ανά­στα­ση και κανέ­νας να μη σε κλο­νί­σει από το να ομο­λο­γείς ότι ο Χρι­στός ήταν νεκρός και ανα­στή­θη­κε.

Η´ . Έχεις όμως και άλλη μαρ­τυ­ρία στον ογδο­η­κο­στό έβδο­μο Ψαλ­μό, όπου ο Χρι­στός λέει με τα λόγια των Προ­φη­τών. Διό­τι αυτός ο Ίδιος που τότε μιλού­σε, μετά, όταν ήρθε το πλή­ρω­μα του χρό­νου, ήρθε στη γη.«Κύριε ὁ Θεὸς τῆς σωτη­ρί­ας μου, ἡμέρας ἐκέκρα­ξα καὶ ἐν νυκτὶ ἐναν­τί­ον σου(:Κύριε, Εσύ που είσαι ο Θεός και Σωτή­ρας μου, φώνα­ξα προς Εσέ­να ικε­τευ­τι­κά ολό­κλη­ρη την ημέ­ρα και κατά τη διάρ­κεια της νύχτας)»[Ψαλμ. 87, 2]. Και μετά από λίγο λέει: « Προ­σε­λο­γί­σθην μετὰ τῶν κατα­βαι­νόν­των εἰς λάκ­κον, ἐγενή­θην ὡσεὶ ἄνθρω­πος ἀβοή­θη­τος ἐν νεκροῖς ἐλεύ­θε­ρος (:Κατάν­τη­σα σαν ένας άνθρω­πος αβο­ή­θη­τος, ελεύ­θε­ρος ανά­με­σα στους νεκρούς)» [Ψαλμ. 87,5]. Δεν είπε «κατάν­τη­σα άνθρω­πος αβο­ή­θη­τος», αλλά «ὡσεὶ ἄνθρω­πος ἀβοή­θη­τος(:σαν άνθρω­πος αβο­ή­θη­τος)». Διό­τι σταυ­ρώ­θη­κε όχι από αδυ­να­μία, αλλά με τη θέλη­σή Του. Και ο θάνα­τος δεν προ­ήλ­θε από ακού­σια ασθέ­νειά Του: «Προ­σε­λο­γί­σθην μετὰ τῶν κατα­βαι­νόν­των εἰς λάκ­κον, ἐγενή­θην ὡσεὶ ἄνθρω­πος ἀβοή­θη­τος ἐν νεκροῖς ἐλεύ­θε­ρος (:Συγ­κα­τα­ριθ­μή­θη­κα με τους νεκρούς που κατε­βαί­νουν στο λάκ­κο του τάφου)» [Ψαλμ. 87, 5].

Και ποιο είναι εκεί­νο το σημείο, που θα μπο­ρού­σε αυθεν­τι­κά να μας βεβαιώ­σει ότι όλα αυτά ανα­φέ­ρον­ται στον Κύριο; Είναι το «ἐμάκρυ­νας τοὺς γνω­στούς μου ἀπ᾿ ἐμοῦ (:απο­μά­κρυ­νες τους γνω­στούς μου από κον­τά μου)» [Ψαλμ. 87, 9], διό­τι φύγα­νε μακριά οι Μαθη­τές την ώρα του Πάθους. «Μὴ τοῖς νεκροῖς ποι­ή­σεις θαυ­μά­σια;(:Μήπως θα επι­τε­λέ­σεις τα θαύ­μα­τά σου στους νεκρούς;)» [Ψαλμ. 87, 11]. Έπει­τα λίγο παρα­κά­τω: «Κἀγὼ πρὸς σέ, Κύριε, ἐκέκρα­ξα, καὶ τὸ πρωΐ ἡ προ­σευ­χή μου προ­φθά­σει σε (:Γι᾿ αυτό και εγώ, Κύριε, φώνα­ξα ικε­τευ­τι­κά προς Εσέ­να και το πρωί η προ­σευ­χή μου θα Σε προ­φθά­σει)» [Ψαλμ. 87, 14]. Βλέ­πεις πως μας φανε­ρώ­νουν οι Προ­φή­τες τον αρμό­διο και­ρό, που ήρθε το πλή­ρω­μα του χρό­νου και για το Πάθος και για την Ανά­στα­ση του Κυρί­ου;

Θ´ . Και από πού ανα­στή­θη­κε ο Σωτή­ρας; Λέει στο Άσμα Ασμά­των «Ἀνάστα, ἐλθὲ ἡ πλη­σί­ον μου, καλή μου(:Σήκω, η αγα­πη­τή μου, και έλα)» [Άσμα 2, 10]. Και στα επό­με­να «ἐν σκέπῃ τῆς πέτρας(:στη στέ­γη της πέτρας)» [Άσμα 2, 14]. «Στέ­γη της πέτρας» εννο­εί αυτό το βαθού­λω­μα, που έμοια­ζε σαν προ­στέ­γα­σμα και υπήρ­χε τότε μπρο­στά στη θύρα του σωτη­ρί­ου μνή­μα­τος, λαξευ­μέ­νο πάνω στην ίδια την πέτρα, καθώς συνη­θί­ζουν εδώ να κάνουν μπρο­στά στα μνή­μα­τα. Τώρα δεν φαί­νε­ται, επει­δή αφαι­ρέ­θη­κε αυτό το προ­στέ­γα­σμα, για να έχου­με την παρού­σα καλαι­σθη­σία. Διό­τι, πριν να το εξω­ρα­ΐ­σει η καλή διά­θε­ση του αυτο­κρά­το­ρα αυτό το μνή­μα, υπήρ­χε προ­στέ­γα­σμα μπρο­στά στην πέτρα.

Αλλά πού είναι η πέτρα που έχει το προ­στέ­γα­σμα; Άρα­γε στα μέσα της πόλε­ως βρί­σκε­ται ή στα τεί­χη και στα εξω­τε­ρι­κά περι­τει­χί­σμα­τα της πόλε­ως; Και σε ποιο μέρος από τα δύο, στα αρχαία τεί­χη ή στο προ­τεί­χι­σμα που έγι­νε αργό­τε­ρα; Λέει λοι­πόν στο Άσμα Ασμά­των: «Ἐν σκέπῃ τῆς πέτρας, ἐχόμε­να τοῦ προ­τει­χί­σμα­τος(:Στο προ­στέ­γα­σμα της πέτρας που εφά­πτε­ται στο προ­τεί­χι­σμα)» [Άσμα 2, 14].

Ι´ . Ποια επο­χή ανα­στή­θη­κε ο Σωτή­ρας; Άρα­γε ήταν καλο­καί­ρι ή άλλη επο­χή; Στο ίδιο πάλι το βιβλίο, στο Άσμα Ασμά­των, λίγο πιο πριν απ᾿ αυτά που προ­η­γου­μέ­νως ανα­φέ­ρα­με, λέει: «Ἰδοὺ ὁ χειμὼν παρῆλθεν, ὁ ὑετὸς ἀπῆλθεν, ἐπορεύ­θη ἑαυτῷ, τὰ ἄνθη ὤφθη ἐν τῇ γῇ, καιρὸς τῆς τομῆς ἔφθα­κε(:Ο χει­μώ­νας πέρα­σε. Πέρα­σε πια η επο­χή των βρο­χών. Το νερό ξανα­μα­ζεύ­ε­ται στα σύν­νε­φα. Τα λου­λού­δια έκα­ναν την εμφά­νι­σή τους στη γη, ο και­ρός του κορ­φο­λο­γή­μα­τος ήρθε)» [πρβ. Άσμα 2, 11–12]. Αυτή λοι­πόν δεν είναι η επο­χή, που η γη είναι γεμά­τη λου­λού­δια και οι αμπε­λουρ­γοί κορ­φο­λο­γούν τα αμπέ­λια; Βλέ­πεις ότι μας λέει πως είχε περά­σει ο χει­μώ­νας; Ο μήνας λοι­πόν, που ανα­φέ­ρει ότι ήταν τότε, είναι ο Απρί­λιος, επο­μέ­νως ήταν άνοι­ξη. Η επο­χή ήταν αυτή και ήταν ο πρώ­τος μήνας για τους Εβραί­ους, όπου γιορ­τά­ζε­ται η εορ­τή του Πάσχα, που την επο­χή της Παλαιάς Δια­θή­κης, συμ­βο­λι­κά, προ­τύ­πω­νε το Πάσχα της Και­νής Δια­θή­κης, το οποίο είναι το πραγ­μα­τι­κό πέρα­σμα, από τη φθο­ρά στην αφθαρ­σία, η πραγ­μα­τι­κή νίκη κατά της αμαρ­τί­ας και του θανά­του.

Μια τέτοια επο­χή δημιουρ­γή­θη­κε ο κόσμος. Τότε ήταν που είπε ο Θεός:«Βλα­στη­σά­τω ἡ γῆ βοτά­νην χόρ­του σπεῖρον σπέρ­μα κατὰ γένος καὶ καθ᾿ ὁμοιό­τη­τα, καὶ ξύλον κάρ­πι­μον ποιοῦν καρ­πόν, οὗ τὸ σπέρ­μα αὐτοῦ ἐν αὐτῷ κατὰ γένος ἐπὶ τῆς γῆς. καὶ ἐγένε­το οὕτως(:Από την ξερή γη να βγουν όλα τα είδη της χλόης και της θαμνώ­δους βλά­στη­σης και το κάθε είδος απ᾿ αυτά ας έχει τον δικό του σπό­ρο, ώστε το ίδιο να διαιω­νί­ζε­ται, χωρίς να χάνει τα ιδιαί­τε­ρα γνω­ρί­σμα­τά του)» [Γέν. 1, 11]. Και τώρα, όπως βλέ­πεις, κάθε φυτρω­μέ­νο φυτό σχη­μα­τί­ζει τους σπό­ρους του. Και όπως τότε ο Θεός δημιούρ­γη­σε τον ήλιο και τη σελή­νη και όρι­σε κατά τέτοιο τρό­πο την τρο­χιά τους, ώστε σε μια ορι­σμέ­νη χρο­νι­κή περί­ο­δο να έχουν ίση διάρ­κεια τη νύχτα και την ημέ­ρα, έτσι και πριν λίγες ημέ­ρες είχα­με ιση­με­ρία. Τότε είπε ο Θεός:«Καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ποι­ή­σω­μεν ἄνθρω­πον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέ­ραν καὶ καθ᾿ ὁμοί­ω­σιν, (:Ας δημιουρ­γή­σου­με άνθρω­πο κατ᾿ εικό­να και ομοί­ω­σή μας)» [Γέν. 1, 26].

Και έλα­βε ο άνθρω­πος το «κατ᾿ εικό­να», αλλά το «καθ᾿ ομοί­ω­σιν» το αμαύ­ρω­σε με την παρα­κοή. Την επο­χή λοι­πόν που το έχα­σε τού­το, την ίδια επο­χή έγι­νε και η διόρ­θω­ση. Την ίδια επο­χή δηλα­δή που ο άνθρω­πος με την παρα­κοή διώ­χτη­κε από τον Παρά­δει­σο, την ίδια επο­χή και αυτός που πίστε­ψε, με την υπα­κοή, εισήλ­θε πάλι στον Παρά­δει­σο. Την ίδια λοι­πόν επο­χή που έπε­σε ο άνθρω­πος, την ίδια και σώθη­κε, την άνοι­ξη, τότε που ανθί­ζουν τα φυτά και τότε που γινό­ταν το κορ­φο­λό­γη­μα [πρβλ. Άσμα 2, 12: «Τὰ ἄνθη ὤφθη ἐν τῇ γῇ, καιρὸς τῆς τομῆς ἔφθα­κε, φωνὴ τῆς τρυ­γό­νος ἠκού­σθη ἐν τῇ γῇ ἡμῶν(:Τα άνθη έκα­ναν την εμφά­νι­σή τους στη γη. Ο και­ρός του κλα­δέ­μα­τος έχει φθά­σει. Η φωνή της τρυ­γό­νας ξανα­κού­στη­κε πάλι στη χώρα μας)»].

ΙΑ´ . Ο τόπος της ταφής ήταν κήπος, και Άμπε­λος ήταν Αυτός που φυτεύ­θη­κε. Μας το έχει πει:«Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπε­λος ἡ ἀληθι­νή, καὶ ὁ πατήρ μου ὁ γεωρ­γός ἐστι (: Εγώ είμαι η Άμπε­λος, η κλη­μα­τα­ριά η πραγ­μα­τι­κή και άφθαρ­τη και πνευ­μα­τι­κή. Εγώ θα αντι­κα­τα­στή­σω και θα ανα­και­νί­σω την παλαιά άμπε­λο της συνα­γω­γής ιδρύ­ον­τας την Εκκλη­σία μου, της οποί­ας θα είμαι η κεφα­λή. Και ο Πατέ­ρας μου είναι ο αμπε­λουρ­γός)» [Ιω. 15, 1]. Φυτεύ­τη­κε φυσι­κά στη γη, για να εκριζω­θεί η κατά­ρα που δόθη­κε εξαι­τί­ας του Αδάμ, ότι η γη θα φυτρώ­νει αγκά­θια και τρι­βό­λια [πρβ. Γέν. 3, 18: «Ἀκάν­θας καὶ τρι­βό­λους ἀνατε­λεῖ σοι, καὶ φαγῇ τὸν χόρ­τον τοῦ ἀγροῦ(:Αγκά­θια και τρι­βό­λια θα σου φυτρώ­νει η γη και θα τρέ­φε­σαι με τα χόρ­τα του αγρού)»]. Βλά­στη­σε από τη γη η αλη­θι­νή Άμπε­λος, για να βρει τόπο αυτό που έχει γρα­φεί: «Ἀλήθεια ἐκ τῆς γῆς ἀνέτει­λε, καὶ δικαιο­σύ­νη ἐκ τοῦ οὐρανοῦ διέ­κυ­ψε (:Αλή­θεια από τη γη ανέ­τει­λε και από τον ουρα­νό κατέ­βη­κε δικαιο­σύ­νη)» [Ψαλμ. 84, 12].

Και τι πρό­κει­ται να πει Εκεί­νος που εντα­φιά­στη­κε στον κήπο; «Ἐτρύ­γη­σα σμύρ­ναν μου μετὰ ἀρωμά­των μου(:Τρύ­γη­σα την ευω­δια­στή σμύρ­να μου με τα αρώ­μα­τά μου)»[Άσμα 5, 1]. Και σε άλλο σημείο: «Σμύρ­να ἀλὼθ μετὰ πάν­των πρώ­των μύρων(:Σμύρ­να και αλόη με όλα τα άλλα εξαί­ρε­τα αρώ­μα­τα)» [πρβ. Άσμα 4, 14]. Αυτά είναι βέβαια τα σύμ­βο­λα του εντα­φια­σμού. Και στο Ευαγ­γέ­λιο έχει γρα­φεί: «Τῇ δὲ μιᾷ τῶν σαβ­βά­των ὄρθρου βαθέ­ος ἦλθον ἐπὶ τὸ μνῆμα φέρου­σαι ἃ ἡτοί­μα­σαν ἀρώμα­τα, καί τινες σὺν αὐταῖς(:Την πρώ­τη όμως ημέ­ρα της εβδο­μά­δας από τα βαθιά χαρά­μα­τα ήλθαν οι γυναί­κες στο μνή­μα φέρ­νον­τας τα αρώ­μα­τα που είχαν ετοι­μά­σει. Μαζί τους ήλθαν και μερι­κές άλλες)» [πρβ. Λουκ. 24, 1]. Και ο Νικό­δη­μος ήλθε κρα­τών­τας μίγ­μα σμύρ­νας και αλόης [πρβλ. Ιωάν. 19, 39: «Ἦλθε δὲ καὶ Νικό­δη­μος ὁ ἐλθὼν πρὸς τὸν Ἰησοῦν νυκτὸς τὸ πρῶτον, φέρων μῖγμα σμύρ­νης καὶ ἀλόης ὡς λίτρας ἑκατόν(:Μαζί με τον Ιωσήφ ήλθε και ο Νικό­δη­μος. Αυτός ήταν που είχε έλθει κάπο­τε μέσα στη νύχτα να συναν­τή­σει τον Ιησού, όταν για πρώ­τη φορά συνο­μί­λη­σε μαζί Του. Αυτός λοι­πόν τώρα έφε­ρε ένα μίγ­μα από το ρητι­νώ­δες και πολύ­τι­μο άρω­μα που λεγό­ταν σμύρ­να, και από το αρω­μα­τι­κό και απα­λό ξύλο της αλόης, εκα­τό λίτρα περί­που, δηλα­δή παρα­πά­νω από τριάν­τα δύο κιλά)»].

Και στη συνέ­χεια στο ίδιο βιβλίο έχει γρα­φεί: «Ἔφαγον ἄρτον μου μετὰ μέλι­τός μου (:Έφαγα τον άρτο μου μαζί με το μέλι μου)» [Άσμα 5, 1]. Το πικρό το έφα­γε πριν το πάθος και το γλυ­κύ μετά την Ανάστα­ση. Έπει­τα, Ανα­στη­μέ­νος πια, εισήλ­θε ανά­με­σα από τις κλει­στές πόρ­τες» [πρβ. Ιω. 20, 19: «Ἔρχε­ται ὁ Ἰησοῦς τῶν θυρῶν κεκλει­σμέ­νων»], αλλά αμφέ­βαλ­λαν γι᾿ Αυτόν. «Πτο­η­θέν­τες δὲ καὶ ἔμφο­βοι γενό­με­νοι ἐδόκουν πνεῦμα θεω­ρεῖν (:Η αιφ­νι­δια­στι­κή όμως εμφά­νι­ση του Κυρί­ου τους κατα­τρό­μα­ξε. Κι επει­δή κυριεύ­θη­καν από φόβο, νόμι­ζαν ότι έβλε­παν φάν­τα­σμα, δηλα­δή ψυχή πεθα­μέ­νου που ήλθε από τον Άδη χωρίς να έχει σώμα)» [Λουκ. 24, 37]. Εκεί­νος όμως τους είπε: «Ἲδετε τὰς χεῖράς μου καὶ τοὺς πόδας μου, ὅτι αὐτὸς ἐγώ εἰμι· ψηλα­φή­σα­τέ με καὶ ἴδετε, ὅτι πνεῦμα σάρ­κα καὶ ὀστέα οὐκ ἔχει καθὼς ἐμὲ θεω­ρεῖτε ἔχον­τα(:Δεί­τε τα χέρια μου και τα πόδια μου ότι έχουν τα σημά­δια των καρ­φιών, και βεβαιω­θεί­τε ότι είμαι εγώ ο ίδιος ο Διδά­σκα­λός σας που σταυ­ρώ­θη­κε. Ψηλα­φή­στε με με τα χέρια σας και βεβαιω­θεί­τε ότι δεν είμαι άσαρ­κο πνεύ­μα. Διό­τι η ψυχή και το φάν­τα­σμα ενός νεκρού δεν έχει σώμα και οστά, όπως βλέ­πε­τε και πεί­θε­σθε ότι έχω εγώ)» [Λουκ. 24, 39].

«Βάλ­τε τα δάχτυ­λά σας στο σημά­δι που έχουν αφή­σει τα καρ­φιά», πράγ­μα που επι­ζη­τού­σε αργό­τε­ρα ο Θωμάς να κάνει[πρβ. Ιωάν. 20, 25: «Ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθη­ταί· ἑωρά­κα­μεν τὸν Κύριον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυ­λόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύ­σω(:Όταν λοι­πόν είδαν τον Θωμά, του έλε­γαν οι άλλοι μαθη­τές: ‘’Είδα­με τον Κύριο’’. Αυτός όμως τους απάν­τη­σε: ‘’Εάν δεν δω με τα μάτια μου στα χέρια Του το σημά­δι των καρ­φιών και δεν βάλω το δάχτυ­λό μου στο σημά­δι των καρ­φιών και δεν βάλω το χέρι μου στην πλευ­ρά Του, ώστε όχι μόνο με τα μάτια μου αλλά και με τα δάχτυ­λά μου να βεβαιω­θώ, δεν θα πιστέ­ψω’’)».

Και ενώ ακό­μα αυτοί απι­στού­σαν από τη χαρά τους και θαύ­μα­ζαν, ο Ανα­στη­μέ­νος Κύριος τούς είπε: «Ἔχετέ τι βρώ­σι­μον ἐνθά­δε; οἱ δὲ ἐπέδω­καν αὐτῷ ἰχθύ­ος ὀπτοῦ μέρος καὶ ἀπὸ μελισ­σί­ου κηρί­ου(:Έχε­τε εδώ, τίπο­τε φαγώ­σι­μο; Και αυτοί τότε Του έδω­σαν ένα μέρος από ψητό ψάρι και κηρή­θρα από μελίσ­σι)» [Λουκ. 24, 41–42]. Βλέ­πεις πως εκπλη­ρώ­θη­κε αυτό που είπε: «Ἔφαγον ἄρτον μου μετὰ μέλι­τός μου(:Έφα­γα τον άρτο μου μαζί με το μέλι μου)»; [Άσμα 5, 1].

ΙΒ´ . Αλλά πριν να εισέλ­θει ο Κύριος «τῶν θυρῶν κεκλει­σμέ­νων (: ανά­με­σα από τις κλει­στές πόρ­τες)» [Ιω. 20, 19.26], οι θαυ­μά­σιες εκεί­νες και ανδρεί­ες γυναί­κες Τον ζητού­σαν. Ζητού­σαν το Νυμ­φίο και θερα­πευ­τή των ψυχών τους. Ήλθαν οι ευλο­γη­μέ­νες εκεί­νες στον τάφο [πρβ. Ματθ. 28, 1: «Ὀψὲ δὲ σαβ­βά­των, τῇ ἐπιφω­σκούσῃ εἰς μίαν σαβ­βά­των, ἦλθε Μαρία ἡ Μαγδα­ληνὴ καὶ ἡ ἄλλη Μαρία θεωρῆσαι τὸν τάφον(:Αργά λοι­πόν τη νύχτα του Σαβ­βά­του, την ώρα που ξημέ­ρω­νε η πρώ­τη ημέ­ρα της εβδο­μά­δος, ήλθε η Μαρία η Μαγδα­λη­νή και η άλλη Μαρία για να δουν τον τάφο)»] και ζητού­σαν με μύρα να αλεί­ψουν το σώμα του Κυρί­ου τους που όμως είχε ήδη ανα­στη­θεί. Και τα δάκρυα από τα μάτια τους ακό­μα έστα­ζαν, χωρίς να γνω­ρί­ζουν ότι θα έπρε­πε μάλ­λον ήδη να ευφραί­νον­ται και να χορεύ­ουν για τον Ανα­στη­μέ­νο Κύριο Ιησού Χρι­στό.

Ήρθε η Μαρία [πρβ. παρα­πά­νω, Ιω. 20, 1: «Τῇ δὲ μιᾷ τῶν σαβ­βά­των Μαρία ἡ Μαγδα­ληνὴ ἔρχε­ται πρωΐ σκο­τί­ας ἔτι οὔσης εἰς τὸ μνη­μεῖον, καὶ βλέ­πει τὸν λίθον ἠρμέ­νον ἐκ τοῦ μνη­μεί­ου(:Αφού πέρα­σε το Σάβ­βα­το, την επό­με­νη ημέ­ρα, που ήταν η πρώ­τη ημέ­ρα της εβδο­μά­δας, η Μαρία η Μαγδα­λη­νή έρχε­ται στο μνη­μείο πρωί, όταν ήταν ακό­μη σκο­τά­δι, και βλέ­πει ότι ο λίθος που έφρα­ζε την είσο­δο του τάφου ήταν σηκω­μέ­νος από το μνή­μα)»] και Τον ζητού­σε, κατά το Ευαγ­γέ­λιο, και δεν Τον εύρι­σκε, αλλά στη συνέ­χεια άκου­σε από τους Αγγέ­λους ότι ανα­στή­θη­κε και κατό­πιν είδε τον Χρι­στό.

Μήπως όμως και αυτά τα βρί­σκου­με κάπου γραμ­μέ­να; Λέει λοι­πόν στο Άσμα των Ασμά­των: «Ἐπὶ κοί­την μου ἐν νυξὶν ἐζήτη­σα ὃν ἠγάπη­σεν ἡ ψυχή μου· ἐζήτη­σα αὐτὸν καὶ οὐχ εὗρον αὐτόν· ἐκάλε­σα αὐτόν, καὶ οὐχ ὑπήκου­σέ μου(:Στην κλί­νη μου, τη νύχτα, ζήτη­σα Αυτόν που αγά­πη­σε η ψυχή μου)» [Άσμα 3, 1]. Ποια ώρα; «Ἐπὶ κοί­την μου ἐν νυξὶν ἐζήτη­σα ὃν ἠγάπη­σεν ἡ ψυχή μου· ἐζήτη­σα αὐτὸν καὶ οὐχ εὗρον αὐτόν· ἐκάλε­σα αὐτόν, καὶ οὐχ ὑπήκου­σέ μου(:Στην κλί­νη μου, τη νύχτα, ζήτη­σα Αυτόν που αγά­πη­σε η ψυχή μου· τον ανα­ζή­τη­σα και δεν τον βρή­κα· τον κάλε­σα και δεν με άκου­σε)» [Άσμα 3, 1]. Η Μαρία λέει: «Ἔρχε­ται πρωΐ σκο­τί­ας ἔτι οὔσης(:Ήρθε ενώ ήταν ακό­μη σκο­τά­δι)» [πρβλ. Ιω. 20, 1]. «Ἐπὶ κοί­την μου ἐν νυξὶν ἐζήτη­σα ὃν ἠγάπη­σεν ἡ ψυχή μου· ἐζήτη­σα αὐτὸν καὶ οὐχ εὗρον αὐτόν(:Στην κλί­νη μου ενώ ήμουν, τη νύχτα τον ζήτη­σα, αλλά δεν τον βρή­κα που­θε­νά)» [Άσμα 3, 1]. Και στο Ευαγ­γέ­λιο λέει η Μαρία όταν τη ρωτούν οι άγγε­λοι για­τί κλαί­ει: «Ἦραν τὸν Κύριόν μου, καὶ οὐκ οἶδα ποῦ ἔθηκαν αὐτόν (:Πήραν τον Κύριό μου από τον τάφο και δεν ξέρω πού τον έβα­λαν)» [Ιω. 20, 13].

Οι άγγε­λοι όμως που τότε βρί­σκον­ταν στο κενό μνη­μείο, τις βοή­θη­σαν να γνω­ρί­σουν όσα αγνο­ού­σαν. Τους έλε­γαν λοι­πόν:«Τί ζητεῖτε τὸν ζῶντα μετὰ τῶν νεκρῶν;(:Για­τί ζητά­τε ανά­με­σα στους νεκρούς αυτόν που τώρα πλέ­ον είναι ζων­τα­νός;)»[Λουκ.24,5]. Όχι μόνο αναστήθηκε,αλλά ανέ­στη­σε με τη δύνα­μή Του και άλλους νεκρούς. Η Μαρία όμως η Μαγδα­λη­νή τα αγνο­ού­σε αυτά και για το λόγο αυτό το Άσμα των Ασμά­των, θέλον­τας να την αντι­προ­σω­πεύ­σει, παρου­σιά­ζε­ται να λέει στους Αγγέ­λους: «Μὴ ὃν ἠγάπη­σεν ἡ ψυχή μου ἴδετε; ὡς μικρὸν ὅτε παρῆλθον ἀπ᾿ αὐτῶν(:Μήπως είδα­τε Αυτόν που αγά­πη­σε η ψυχή μου; Αλλά λίγο είχα, όταν απο­μα­κρύν­θη­κα απ᾿ αυτούς)» [Άσμα 3, 3–4], δηλα­δή τους δύο Αγγέ­λους, «ὡς μικρὸν ὅτε παρῆλθον ἀπ᾿ αὐτῶν, ἕως οὗ εὗρον ὃν ἠγάπη­σεν ἡ ψυχή μου· ἐκρά­τη­σα αὐτὸν καὶ οὐκ ἀφῆκα αὐτόν(:και βρή­κα Αυτόν που αγά­πη­σε η ψυχή μου. Τον κρά­τη­σα και δεν Τον άφη­σα)» [Άσμα 3, 4].

ΙΓ´ . Μετά όμως από την οπτα­σία των Αγγέ­λων ο Ιησούς ήρθε και παρου­σιά­στη­κε μόνος Του και είπε στις μυρο­φό­ρες γυναί­κες, όπως λέει το Ευαγ­γέ­λιο: «Χαί­ρε­τε. αἱ δὲ προ­σελ­θοῦσαι ἐκρά­τη­σαν αὐτοῦ τοὺς πόδας καὶ προ­σε­κύ­νη­σαν αὐτῷ(:’’Χαί­ρε­τε’’. Αυτές τότε, αφού πλη­σί­α­σαν, δεν τόλ­μη­σαν να Τον αγγί­ξουν στο σώμα, αλλά με ευλά­βεια πολ­λή έπια­σαν μόνο τα πόδια Του και Τον προ­σκύ­νη­σαν)» [Ματθ. 28, 9]. Κρά­τη­σαν Αυτόν για να εκπλη­ρω­θεί αυτό που είπε στο Άσμα : «Ἐκρά­τη­σα αὐτὸν καὶ οὐκ ἀφῆκα αὐτόν (: Τον κρά­τη­σα και δεν Τον άφη­σα πια)» [Άσμα 3, 4]. Ασθε­νι­κό ήταν της γυναί­κας το σώμα, ανδρείο όμως το φρό­νη­μά της: «Ὓδωρ πολὺ οὐ δυνή­σε­ται σβέ­σαι τὴν ἀγάπην, καὶ ποτα­μοὶ οὐ συγ­κλύ­σου­σιν αὐτήν (:Το νερό πολύ, αλλά δεν έσβη­σε την αγά­πη, ούτε οι ποτα­μοί την έπνι­ξαν)» [πρβλ. Άσμα 8, 7]. Νεκρός ήταν ο Ποθού­με­νος, αλλά δεν σβή­στη­κε η ελπί­δα της Ανα­στά­σε­ως.

Και ο Άγγε­λος λέει προς αυτές πάλι: «Μὴ φοβεῖσθε ὑμεῖς· οἶδα γὰρ ὅτι Ἰησοῦν τὸν ἐσταυ­ρω­μέ­νον ζητεῖτε (: ‘’Μη φοβά­στε εσείς˙ διό­τι γνω­ρί­ζω ότι ζητά­τε με πόθο και ευλά­βεια τον Ιησού τον Εσταυ­ρω­μέ­νο’’)» [Ματθ. 28, 5]. «Δεν λέω στους στρα­τιώ­τες ‘’μη φοβά­στε’’, αλλά σε σας. Εκεί­νοι ας φοβη­θούν, ώστε με την εμπει­ρία αυτή να μάθουν και να δώσουν μαρ­τυ­ρία και να πουν, όπως ο εκα­τόν­ταρ­χος και εκεί­νοι που μαζί του φύλα­γαν τον Εσταυ­ρω­μέ­νο Ιησού, όταν είδαν τον σει­σμό και όσα έγι­ναν όσο ο Κύριος βρι­σκό­ταν επά­νω στον Σταυ­ρό: «Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος. (:Πράγ­μα­τι αυτός ήταν υιός Θεού)» [Ματθ. 27, 54]. Εσείς δεν χρειά­ζε­ται να φοβά­σθε, διό­τι «ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλ­λει τὸν φόβον(:η αγά­πη, όταν είναι τέλεια, απο­μα­κρύ­νει και βγά­ζει έξω από την ψυχή τον φόβο)» [Α´ Ιω. 4, 18].

«Καὶ ταχὺ πορευ­θεῖσαι εἴπατε τοῖς μαθη­ταῖς αὐτοῦ ὅτι ἠγέρ­θη ἀπὸ τῶν νεκρῶν, καὶ ἰδοὺ προ­ά­γει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλι­λαί­αν· ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε· ἰδοὺ εἶπον ὑμῖν. (:Πηγαί­νε­τε όμως γρή­γο­ρα και πεί­τε στους μαθη­τές Του ότι ανα­στή­θη­κε από τους νεκρούς. Και ιδού, πηγαί­νει πριν από σας στη Γαλι­λαία˙ εκεί θα Τον δεί­τε. Να λοι­πόν, σας είπα αυτά που είχα εντο­λή να σας πω)»[Ματθ. 28, 7] κ.τ.λ. Και ανα­χω­ρούν αυτές, γεμά­τες χαρά και φόβο[:ως έκστα­ση και έκπλη­ξη στην αίσθη­ση του υπερ­βα­τι­κού [πρβλ. Ματθ. 28, 8: «Καὶ ἐξελ­θοῦσαι ταχὺ ἀπὸ τοῦ μνη­μεί­ου μετὰ φόβου καὶ χαρᾶς μεγά­λης ἔδρα­μον ἀπαγ­γεῖλαι τοῖς μαθη­ταῖς αὐτοῦ»(: Και οι γυναί­κες, αφού βγή­καν γρή­γο­ρα από το μνη­μείο με φόβο εξαι­τί­ας της αγγε­λι­κής οπτα­σί­ας, αλλά και με χαρά μεγά­λη εξαι­τί­ας του χαρ­μό­συ­νου αγγέλ­μα­τος, έτρε­ξαν να τα πουν όλα αυτά στους μαθη­τές)»] και Μαρκ. 16, 8: «καὶ ἐξελ­θοῦσαι ἔφυγον ἀπὸ τοῦ μνη­μεί­ου· εἶχε δὲ αὐτὰς τρό­μος καὶ ἔκστα­σις, καὶ οὐδενὶ οὐδὲν εἶπον· ἐφοβοῦντο γάρ(:εκεί­νες τότε βγή­καν κι έφυ­γαν από το μνη­μείο. Ήταν μάλι­στα γεμά­τες τρό­μο και έκστα­ση. Δεν είπαν όμως τίπο­τε σε κανέ­να, διό­τι ήταν φοβι­σμέ­νες)»].

Μήπως και αυτό είναι κάπου γραμ­μέ­νο; Λέει λοι­πόν ο δεύ­τε­ρος Ψαλ­μός που εξαγ­γέλ­λει το Πάθος του Χρι­στού: «Δου­λεύ­σα­τε τῷ Κυρίῳ ἐν φόβῳ καὶ ἀγαλ­λιᾶσθε αὐτῷ ἐν τρόμῳ (:Δου­λέ­ψα­τε στον Κύριο με φόβο και ας αγαλ­λιά­σει η ψυχή σας με τρό­μο)» [Ψαλμ. 2, 11]. «Να αγαλ­λιά­σει», δηλα­δή, «η ψυχή σας, για τον Ανα­στη­μέ­νο Κύριο, αλλά με τρό­μο». Και το λέει αυτό για τον σει­σμό που έγι­νε και τον Άγγε­λο που φανε­ρώ­θη­κε σαν αστρα­πή.

ΙΔ´ . Σφρά­γι­σαν βέβαια οι Αρχιε­ρείς και οι Φαρι­σαί­οι τον Τάφο με την άδεια και τη βοή­θεια του Πιλά­του, οι γυναί­κες όμως είδαν τον Ανα­στη­μέ­νο Χρι­στό. Και γνω­ρί­ζον­τας ο Ησα­ΐ­ας την αβά­σι­μη και άκαρ­πη πίστη των Αρχιε­ρέ­ων από τη μια και τη στα­θε­ρό­τη­τα της πίστε­ως των γυναι­κών από την άλλη, λέει: «Γυναῖκες ἐρχό­με­ναι ἀπὸ θέας, δεῦτε· οὐ γὰρ λαός ἐστιν ἔχων σύνε­σιν(:Ελά­τε εδώ εσείς, γυναί­κες που είχα­τε την εμπει­ρία της θέας του Ιησού, διό­τι ο λαός αυτός είναι λαός χωρίς σύνε­ση)» [Ησ. 27, 11]. Οι Αρχιε­ρείς δεν συνε­τί­ζον­ται και οι γυναί­κες βλέ­πουν με τα ίδια τους τα μάτια τον Κύριο.

Και όταν γύρι­σαν στην πόλη οι στρα­τιώ­τες και ανέ­φε­ραν στους Αρχιε­ρείς όσα είχαν γίνει [πρβ. Ματθ. 28, 11: «Πορευο­μέ­νων δὲ αὐτῶν ἰδού τινες τῆς κου­στω­δί­ας ἐλθόν­τες εἰς τὴν πόλιν ἀπήγ­γει­λαν τοῖς ἀρχιε­ρεῦσιν ἅπαν­τα τὰ γενό­με­να(:καθώς λοι­πόν αυτές πήγαι­ναν να αναγ­γεί­λουν αυτά στους απο­στό­λους, ιδού, μερι­κοί στρα­τιώ­τες από τη φρου­ρά που είχε τοπο­θε­τη­θεί στον τάφο πήγαν στην πόλη κι ανήγ­γει­λαν στους αρχιε­ρείς όλα όσα είχαν γίνει)»], αυτοί τους απάν­τη­σαν: «Εἴπατε ὅτι οἱ μαθη­ταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόν­τες ἔκλε­ψαν αὐτὸν ἡμῶν κοι­μω­μέ­νων(: Πεί­τε ότι ‘’οι μαθη­τές του ήλθαν μέσα στη νύχτα και τον έκλε­ψαν, όταν εμείς κοι­μό­μα­σταν’’)»[Ματθ. 28, 13].

Επο­μέ­νως πολύ καλά ο προ­φή­της Ησα­ΐ­ας προ­φή­τε­ψε και αυτή την ενέρ­γεια των Αρχιε­ρέ­ων και έβα­λε στο στό­μα των στρα­τιω­τών να τους λένε αυτά τα λόγια: «Ἡμῖν λαλεῖτε καὶ ἀναγ­γέλ­λε­τε ἡμῖν ἑτέραν πλά­νη­σιν(:Εσείς μας ζητά­τε να πλα­νή­σου­με τον λαό του Θεού μια ακό­μα φορά)» [Ησ. 30, 10]. Ανα­στή­θη­κε ο Κύριος και με ένα ποσό χρη­μά­των εξα­γό­ρα­σαν τους στρα­τιώ­τες. Δεν μπο­ρούν όμως να πάρουν με το μέρος τους και τους τωρι­νούς αυτοκράτορες[:ο άγιος Κύριλ­λος Ιερο­σο­λύ­μων έζη­σε κατά την επο­χή της Βυζαν­τι­νής Αυτο­κρα­το­ρί­ας, και πιο συγ­κε­κρι­μέ­να κατά τα έτη 313–317 μ.Χ.]. Και τότε βέβαια οι στρα­τιώ­τες, χάρη των χρη­μά­των, πρό­δω­σαν την αλή­θεια. Οι τωρι­νοί όμως βασι­λείς, χάρη της ευσέ­βειας, κόσμη­σαν με αργυ­ρές και χρυ­σές εγκόλ­λη­τες παρα­στά­σεις την αγία αυτή Εκκλη­σία της Ανα­στά­σε­ως του Θεού, όπου βρι­σκό­μα­στε και τη λάμ­πρυ­ναν με κει­μή­λια από χρυ­σό και ασή­μι και άλλους πολύ­τι­μους λίθους.

«Καὶ ἐὰν ἀκου­σθῇ τοῦτο ἐπὶ τοῦ ἡγεμό­νος, ἡμεῖς πεί­σο­μεν αὐτὸν καὶ ὑμᾶς ἀμερί­μνους ποι­ή­σο­μεν(:Και αν αυτό καταγ­γελ­θεί στον ηγε­μό­να, εμείς θα τον πεί­σου­με και θα σας απαλ­λά­ξου­με από κάθε ανη­συ­χία και ευθύ­νη)» [Ματθ. 28, 14]. Μπο­ρεί εκεί­νους να τους πεί­θε­τε, την οικου­μέ­νη όμως ολό­κλη­ρη δεν μπο­ρεί­τε να την πεί­σε­τε! Για­τί, τότε που ο Πέτρος βγή­κε από τη φυλα­κή, κατα­δι­κά­στη­καν οι φύλα­κες, και τώρα δεν κατα­δι­κά­στη­καν παρό­μοια αυτοί που φύλα­γαν τον Χρι­στό; Διό­τι τότε σε εκεί­νους έπε­σε πάνω τους η κατα­δί­κη του Ηρώ­δη, επει­δή δεν έβρι­σκαν τρό­πο να απο­λο­γη­θούν λόγω της άγνοιάς τους. Αυτοί όμως τώρα, αν και ήξε­ραν την αλή­θεια —και την έκρυ­ψαν, χάρη των χρη­μά­των— δια­σώ­θη­καν από τους Αρχιε­ρείς. Αλλά λίγοι μόνο από τους Ιου­δαί­ους τότε πίστε­ψαν σε αυτούς, ο κόσμος όμως, από τότε μέχρι σήμε­ρα, έχει δεχτεί και δέχε­ται το γεγο­νός της Ανα­στά­σε­ως.

Αυτοί που έκρυ­ψαν την αλή­θεια, χάθη­καν και όποιοι τη δέχτη­καν έζη­σαν με τη δύνα­μη του Σωτή­ρα, που δεν ανα­στή­θη­κε μόνο ο Ίδιος από τους νεκρούς, αλλά συνα­νέ­στη­σε και άλλους νεκρούς. Γι᾿ αυτούς σαφώς ο προ­φή­της Ωσηέ λέει: «Ὑγιά­σει ἡμᾶς μετὰ δύο ἡμέρας, ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῇ τρίτῃ ἐξανα­στη­σό­με­θα καὶ ζησό­με­θα ἐνώπιον αὐτοῦ (:Θα μας θερα­πεύ­σει σε δύο ημέ­ρες και την τρί­τη ημέ­ρα θα εγερ­θού­με και θα ζήσου­με μέσα στην παρου­σία και τη Χάρη Του)» [Ωσ. 6, 2].

ΙΘ´ . Τρο­μο­κρα­τή­θη­κε ο θάνα­τος, βλέ­πον­τας ένα νεκρό, που δεν έμοια­ζε καθό­λου στους άλλους νεκρούς, να έχει κατε­βεί στον άδη και να μην είναι δεμέ­νος με τα δεσμά με τα οποία ήταν δεμέ­νοι όσοι βρί­σκον­ταν εκεί. Για ποιον λόγο, θυρω­ροί του άδη, μόλις τον είδα­τε ζαρώ­σα­τε από το φόβο σας; [πρβλ. Ιώβ 38, 17: «Ἀνοί­γον­ταί δέ σοι φόβῳ πύλαι θανά­του, πυλω­ροὶ δὲ ᾅδου ἰδόν­τες σε ἔπτη­ξαν;(:Ανοί­γον­ται ενώ­πιόν σου, Ιώβ, όπως συμ­βαί­νει με Εμέ­να, με φόβο οι κατά­κλει­στες πύλες της περιο­χής, όπου κυριαρ­χεί ο θάνα­τος, ενώ οι θυρω­ροί του άδη, όταν σε είδαν, όπως είδαν Εμέ­να, τρό­μα­ξαν και ζάρω­σαν από τον φόβο τους;)»].

Τι φόβος ασυ­νή­θι­στος είναι αυτός που σας κυρί­ε­ψε; Έφυ­γε ο θάνα­τος και με τη φυγή του καταν­τρο­πιά­στη­κε για τη δει­λία του. Έτρε­χαν κον­τά στον Κύριο οι άγιοι Προ­φή­τες και ο Μωυ­σής ο νομο­θέ­της, ο Αβρα­άμ, ο Ισα­άκ, ο Δαβίδ, ο Σαμου­ήλ και ο Ησα­ΐ­ας, καθώς και ο Ιωάν­νης ο Βαπτι­στής, ο οποί­ος έδω­σε κατά την επί­γεια ζωή του μαρ­τυ­ρία σε όλους γι᾿ Αυτόν και είπε:« Σὺ εἶ ὁ ἐρχό­με­νος ἢ ἕτερον προσ­δοκῶμεν;(:’’Εσύ είσαι ο Μεσ­σί­ας, που ασφα­λώς από ώρα σε ώρα πρό­κει­ται να έλθει στον κόσμο, ή πρέ­πει να περι­μέ­νου­με άλλον;’’. Και έκα­νε την ερώ­τη­ση αυτή ο Ιωάν­νης για να στη­ρι­χθούν με την απάν­τη­σή του οι κλο­νι­σμέ­νοι μαθη­τές του στην πίστη προς τον Χρι­στό)» [Ματθ. 11, 3].

Λυτρώ­θη­καν όλοι οι δίκαιοι που τους είχε κατα­πιεί ο θάνα­τος· διό­τι έπρε­πε Αυτός που προ­φη­τεύ­θη­κε και κηρύ­χτη­κε Βασι­λιάς του ουρα­νού και της γης από τους δικαί­ους αυτούς και τους Προ­φή­τες, Αυτός να γίνει και ο Λυτρω­τής όλων αυτών των καλών και πιστών κηρύ­κων Του. Έπει­τα καθέ­νας από τους δικαί­ους εκεί­νους έλε­γε: «Ποῦ σου, θάνα­τε, τὸ κέν­τρον; ποῦ σου, ᾅδη, τὸ νῖκος;(:Πού είναι, θάνα­τε, η νίκη σου; Πού είναι, άδη, το κεν­τρί σου;)» [Α´ Κορ. 15, 55]. Μας λύτρω­σε λοι­πόν Αυτός, που νικών­τας εσέ­να χάρι­σε τη νίκη και σε όλους εμάς.

Κ´ . Ο προ­φή­της Ιωνάς όταν προ­σευ­χό­ταν και έλε­γε μέσα από την κοι­λιά του κήτους: «Ἐβόη­σα ἐν θλί­ψει μου πρὸς Κύριον τὸν Θεόν μου, καὶ εἰσήκου­σέ μου· ἐκ κοι­λί­ας ᾅδου κραυγῆς μου ἤκου­σας φωνῆς μου (:Ικέ­τε­ψα τον Κύριο τον Θεό μου στη θλί­ψη μου και με εισά­κου­σε· και μέσα από την κοι­λιά του άδη άκου­σες τη φωνή μου)» [Ιων. 2, 3], λει­τουρ­γού­σε σαν προ­τύ­πω­ση προ­φη­τι­κή του Κυρί­ου και Σωτή­ρα μας Ιησού. Και είναι βέβαιο ότι αυτά τα έλε­γε βρι­σκό­με­νος μέσα στην κοι­λιά του κήτους. Αλλά, ενώ βρι­σκό­ταν μέσα εκεί, λέει ότι βρί­σκε­ται μέσα στον άδη. Ακρι­βώς για­τί προ­τύ­πω­νε τον Χρι­στό που επρό­κει­το να κατε­βεί στον άδη.

Ύστε­ρα, μετά από κάποια άλλα λόγια λέει, εκπρο­σω­πών­τας τον Χρι­στό και προ­φη­τεύ­ον­τας καθα­ρό­τα­τα:« Ἔδυ ἡ κεφα­λή μου εἰς σχι­σμὰς ὀρέων(:βυθί­στη­κε η κεφα­λή μου στο χάσμα δύο βου­νών)» [Ιων. 2, 6]. Και όμως ήταν στην κοι­λιά του κήτους! Σε ποια βου­νά λοι­πόν είσαι χωμέ­νος, Ιωνά; «Αλλά γνω­ρί­ζω», λέει, «ότι αυτό, που τώρα ζω, το ζω σαν προ­φη­τι­κή προ­τύ­πω­ση εκεί­νου που θα ζήσει Αυτός, ο Οποί­ος πρό­κει­ται να ταφεί στο μνή­μα το λαξευ­τό, στην πέτρα». Και όντας στη θάλασ­σα ο Ιωνάς λέει:« κατέ­βην εἰς γῆν(:κατέ­βη­κα στη γη)» [᾿Ιων. 2, 7]. Το λέει επει­δή με το πάθη­μά του προ­τύ­πω­νε προ­φη­τι­κά τον Χρι­στό που κατέ­βη­κε στην καρ­διά της γης [πρβλ. Ματθ. 12, 40: «ὥσπερ γὰρ ἐγένε­το Ἰωνᾶς ὁ προ­φή­της ἐν τῇ κοι­λίᾳ τοῦ κήτους τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας, οὕτως ἔσται καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώ­που ἐν τῇ καρ­δίᾳ τῆς γῆς τρεῖς ἡμέρας καὶ τρεῖς νύκτας(:όπως δηλα­δή τότε ο Ιωνάς ήταν τρεις ημέ­ρες και τρεις νύχτες μέσα στη κοι­λιά του κήτους, έτσι θα είναι και ο υιός του ανθρώ­που μέσα στον τάφο και τα βάθη της γης επί τρία μερό­νυ­χτα)»].

Και επει­δή προ­εί­δε τα σχε­τι­κά με τους Ιου­δαί­ους, που προ­σπά­θη­σαν να μετα­πεί­σουν τους στρα­τιώ­τες να πουν ψέμα­τα, ότι δήθεν έκλε­ψαν το σώμα Του οι μαθη­τές [πρβλ. Ματθ. 28, 13: «Εἴπατε ὅτι οἱ μαθη­ταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόν­τες ἔκλε­ψαν αὐτὸν ἡμῶν κοι­μω­μέ­νων(:Πεί­τε ότι ‘’οι μαθη­τές του ήλθαν μέσα στη νύχτα και τον έκλε­ψαν, όταν εμείς κοι­μό­μα­σταν’’)»] λέει:« φυλασ­σό­με­νοι μάταια καὶ ψευδῆ ἔλεον αὐτῶν ἐγκα­τέ­λι­πον(:Αυτοί που προ­σκυ­νούν τα μάταια και τα ψευ­δή εμπρά­κτως παραι­τή­θη­καν από το να ζητούν το έλε­ος του Θεού)» [Ιων. 2, 9.] Διό­τι ήλθε Εκεί­νος που τους ελε­ού­σε και σταυ­ρώ­θη­κε, δίνον­τας το Αίμα Του το τίμιο για τους Ιου­δαί­ους και τους Εθνι­κούς. Και μετά ανα­στή­θη­κε και εκεί­νοι είπαν: «Οἱ μαθη­ταὶ αὐτοῦ νυκτὸς ἐλθόν­τες ἔκλε­ψαν αὐτὸν ἡμῶν κοι­μω­μέ­νων(:Πεί­τε ότι οι μαθη­τές του ήλθαν μέσα στη νύχτα και τον έκλε­ψαν, όταν εμείς κοι­μό­μα­σταν)»[Ματθ.28,13], φανε­ρώ­νον­τας με αυτόν τον τρό­πο ότι πραγ­μα­τι­κά λατρεύ­ουν την ψευ­τιά και την ατι­μία [ήταν δηλα­δή «φυλασ­σό­με­νοι μάταια καὶ ψευδῆ» [βλ. παρα­πά­νω, Ιων. 2, 9].

Για την Ανά­στα­σή Του όμως ανα­φέ­ρει και ο Ησα­ΐ­ας, λέγον­τας «ὁ ἀναβι­βά­σας ἐκ τῆς γῆς τὸν ποι­μέ­να τῶν προ­βά­των (:Εκεί­νος που ανε­βά­ζει από τη γη και ανα­σταί­νει τον Ποι­μέ­να των προ­βά­των)»[Ησ. 63, 11]· παρά­βα­λε και Εβρ. 13, 20–21: «Ὁ δὲ Θεὸς τῆς εἰρήνης, ὁ ἀναγαγὼν ἐκ νεκρῶν τὸν ποι­μέ­να τῶν προ­βά­των τὸν μέγαν ἐν αἵματι δια­θή­κης αἰωνί­ου, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν καταρ­τί­σαι ὑμᾶς ἐν παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ (: και ο Θεός, που είναι ο χορη­γός και νομο­θέ­της της ειρή­νης, ο οποί­ος ανέ­στη­σε εκ νεκρών τον μεγά­λο ποι­μέ­να των πνευ­μα­τι­κών προ­βά­των προ­κει­μέ­νου να εισέλ­θει στον ουρα­νό και να προ­σφέ­ρει εκεί ως εξι­λα­στή­ριο θυσία το αίμα Του, με το οποίο επι­κυ­ρώ­θη­κε δια­θή­κη αιώ­νια, τον Κύριό μας Ιησού Χρι­στό δηλα­δή, εύχο­μαι να σας τελειο­ποι­ή­σει σε κάθε αγα­θό έργο)»]. Πρό­σθε­σε ο Παύ­λος τη φρά­ση «τὸν μέγαν» για να μη θεω­ρη­θεί ο Κύριος, ισό­τι­μος με τους προ­η­γού­με­νους ποι­μέ­νες.

ΚΑ´ . Έχον­τας λοι­πόν εμείς τις προ­φη­τεί­ες, ας είμα­στε καλά στη­ριγ­μέ­νοι στην πίστη. Ας πέφτουν όσοι πέφτουν εξαι­τί­ας της απι­στί­ας τους, αφού έτσι το θέλουν. Εσύ όμως στη­ρί­χτη­κες πάνω στην πέτρα της πίστε­ως σχε­τι­κά με την Ανά­στα­ση. Πρό­σε­ξε να μη σε πεί­σει ποτέ αιρε­τι­κός να δεχτείς βλά­σφη­μους λογι­σμούς για την Ανά­στα­ση. Διό­τι μέχρι και σήμε­ρα οι Μανι­χαί­οι λένε ότι είναι φαν­τα­στι­κή και ψεύ­τι­κη η Ανά­στα­ση του Σωτή­ρα και δεν ακού­νε τον Παύ­λο που γρά­φει: «Περὶ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ, τοῦ γενο­μέ­νου ἐκ σπέρ­μα­τος Δαυ­ΐδ κατὰ σάρ­κα (: και έδω­σε ο Θεός από τότε την υπό­σχε­ση για τον Υιό Του, ο οποί­ος γεν­νή­θη­κε ως άνθρω­πος σε ορι­σμέ­νο χρό­νο από από­γο­νο του Δαβίδ)» [Ρωμ. 1, 3]. Και παρα­κά­τω:« Τοῦ ὁρισθέν­τος υἱοῦ Θεοῦ ἐν δυνά­μει κατὰ πνεῦμα ἁγιω­σύ­νης ἐξ ἀναστά­σε­ως νεκρῶν, Ἰησοῦ Χρι­στοῦ τοῦ Κυρί­ου ἡμῶν (: και απο­δεί­χτη­κε ότι είναι Υιός του Θεού με δύνα­μη υπερ­φυ­σι­κή που προ­ερ­χό­ταν από το Πνεύ­μα που μετα­δί­δει αγια­σμό· και προ­πάν­των απο­δεί­χθη­κε με την ανά­στα­σή Του από τους νεκρούς. Μιλώ για τον Ιησού Χρι­στό, τον Κύριό μας)» [Ρωμ. 1, 4].

Και πάλι αλλού απο­τεί­νε­ται προς τους ίδιους και τους λέει: «ἡ δὲ ἐκ πίστε­ως δικαιο­σύ­νη οὕτω λέγει· μὴ εἴπῃς ἐν τῇ καρ­δίᾳ σου, τίς ἀναβή­σε­ται εἰς τὸν οὐρανόν; τοῦτ᾿ ἔστι Χριστὸν κατα­γα­γεῖν(:σχε­τι­κά με τη δικαί­ω­ση από την πίστη, λέει ο Μωυ­σής στο Δευ­τε­ρο­νό­μιο:’’ μην εισχω­ρή­σει στην καρ­διά σου ο λογι­σμός:’’ Ποιος θα ανε­βεί στον ουρα­νό;’’ για να κατε­βά­σει δηλα­δή από εκεί τον Χρι­στό, που θα με οδη­γή­σει στη σωτη­ρία)» [Ρωμ. 10, 6]· και [πρβλ. Παρμ. 30, 4: «τίς ἀνέβη εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ κατέ­βη;(:ποιος ανέ­βη­κε στον ουρα­νό; Και ποιος κατέ­βη­κε από εκεί στη γη; Μόνο ο Θεός ο παν­τα­χού παρών)»] «ἢ τίς κατα­βή­σε­ται εἰς τὴν ἄβυσ­σον; τοῦτ᾿ ἔστι Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ἀναγα­γεῖν(: ή ‘’Ποιος θα κατε­βεί στα σκο­τει­νά και βαθιά μέρη του Άδη;’’. Για να ανα­στή­σει δηλα­δή τον Χρι­στό από τους νεκρούς, που θα μας δώσει τη σωτη­ρία και τη ζωή)» [Ρωμ. 10, 7].

Αλλά και αλλού έχει γρά­ψει παρό­μοια, για να μας ασφα­λί­σει από την απι­στία: «Μνημόνευε ᾿Ιησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρμα­τος Δαυΐδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου(:να θυμά­σαι τον Ιησού Χρι­στό που έχει ανα­στη­θεί από τους νεκρούς και κατά­γε­ται από τον Δαβίδ, σύμ­φω­να με το ευαγ­γέ­λιο που κηρύτ­τω)» [Β´ Τιμ. 2, 8.] Και πάλι:« εἰ δὲ Χριστὸς οὐκ ἐγήγερ­ται, κενὸν ἄρα τὸ κήρυγ­μα ἡμῶν, κενὴ δὲ καὶ ἡ πίστις ὑμῶν. εὑρισκό­με­θα δὲ καὶ ψευ­δο­μάρ­τυ­ρες τοῦ Θεοῦ ὅτι ἐμαρ­τυ­ρή­σα­μεν κατὰ τοῦ Θεοῦ ὅτι ἤγει­ρε τὸν Χρι­στόν, ὃν οὐκ ἤγει­ρεν, εἴπερ ἄρα νεκροὶ οὐκ ἐγεί­ρον­ται (: αν ο Χρι­στός δεν ανα­στή­θη­κε, τότε είναι χωρίς πραγ­μα­τι­κό περιε­χό­με­νο και χωρίς νόη­μα το κήρυγ­μά μας και η πίστη σας είναι κού­φια και έχει χάσει το ουσια­στι­κό­τε­ρο περιε­χό­με­νό της· αφού και το κήρυγ­μά μας και η πίστη σας, έχει θεμέ­λιο και βάση την Ανά­στα­ση του Χρι­στού. Επι­πλέ­ον, εμείς οι Από­στο­λοι απο­δει­κνυό­μα­στε και ψευ­δο­μάρ­τυ­ρες που δίνου­με ψεύ­τι­κη μαρ­τυ­ρία για τον Θεό ότι ανέ­στη­σε τον Χρι­στό, ενώ δεν Τον ανέ­στη­σε. Και ασφα­λώς δεν Τον ανέ­στη­σε, εάν υπο­τε­θεί ότι οι νεκροί δεν ανα­σταί­νον­ται)» [Α´ Κορ. 15, 14–15]. Και παρα­κά­τω λέει: «Νυνὶ δὲ Χριστὸς ἐγήγερ­ται ἐκ νεκρῶν, ἀπαρχὴ τῶν κεκοι­μη­μέ­νων ἐγένε­το. δεῖ γὰρ αὐτὸν βασι­λεύ­ειν ἄχρις οὗ ἂν θῇ πάν­τας τοὺς ἐχθροὺς ὑπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ(: Αλλά όχι. Δεν είμα­στε οι ελε­ει­νό­τε­ροι από όλους τους ανθρώ­πους. Διό­τι πραγ­μα­τι­κά ο Χρι­στός ανα­στή­θη­κε από τους νεκρούς. Όπως οι πρώ­ι­μοι καρ­ποί, που ωρι­μά­ζουν πρω­τύ­τε­ρα από τους άλλους και μας προ­α­ναγ­γέλ­λουν ότι θα ακο­λου­θή­σει και ολό­κλη­ρη η συγ­κο­μι­δή, έτσι και ο Χρι­στός ανα­στή­θη­κε πρώ­τος από τους άλλους και βεβαιώ­νει με την Ανά­στα­σή Του ότι θα ακο­λου­θή­σει έπει­τα η ανά­στα­ση και των άλλων νεκρών)» [Α´ Κορ. 15, 20].

Και φανε­ρώ­θη­κε στον Κηφά και έπει­τα στους δώδε­κα Μαθη­τές [Α´ Κορ. 15, 5: «καὶ ὅτι ὤφθη Κηφᾷ, εἶτα τοῖς δώδε­κα(: και ότι εμφα­νί­στη­κε μετά την Ανά­στα­σή Του στον Κηφά-δηλα­δή στον Πέτρο- και έπει­τα στους δώδε­κα Απο­στό­λους)»]. Αν λοι­πόν δεν πιστεύ­εις τον ένα μάρ­τυ­ρα, έχεις δώδε­κα μάρ­τυ­ρες! Αλλά εμφα­νί­στη­κε μια άλλη φορά και «ὤφθη ἐπάνω πεν­τα­κο­σί­οις ἀδελ­φοῖς(: έπει­τα εμφα­νί­στη­κε για μια φορά συγ­χρό­νως σε περισ­σό­τε­ρους από πεν­τα­κό­σιους αδελ­φούς)» [Α´ Κορ. 15, 6]. Αν δεν μπο­ρούν να πιστέ­ψουν τους δώδε­κα, τότε ας παρα­δε­χτούν τη μαρ­τυ­ρία των πεν­τα­κο­σί­ων. «Ἒπει­τα ὤφθη Ἰακώβῳ(: έπει­τα εμφα­νί­στη­κε στον Ιάκω­βο)» [Α´ Κορ. 15, 7], που ήταν αδελ­φός Του και πρώ­τος επί­σκο­πος της παροι­κί­ας αυτής.

Σε έναν τέτοιο επί­σκο­πο, που είδε άμε­σα, προ­σω­πι­κά και πραγ­μα­τι­κά τον Ιησού Χρι­στό ανα­στη­μέ­νο, εσύ ο μαθη­τής του, μην απι­στή­σεις. Μήπως όμως υπο­στη­ρί­ζεις ότι ο αδελ­φός Του ο Ιάκω­βος Του χαρί­στη­κε και μας έδω­σε αβά­σι­μη μαρ­τυ­ρία για την Ανά­στα­σή Του; Άκου λοι­πόν: «ἔσχα­τον δὲ πάν­των ὡσπε­ρεὶ τῷ ἐκτρώ­μα­τι ὤφθη κἀμοί (: και τελευ­ταία από όλους εμφα­νί­στη­κε και σε μένα, σαν σε έκτρω­μα, σαν έμβρυο δηλα­δή που παρά­και­ρα απο­βλή­θη­κε από την κοι­λιά της μητέ­ρας του)» [Α´ Κορ. 15, 8], στον Παύ­λο, τον εχθρό Του. Ποια τώρα μαρ­τυ­ρία, όταν δίνε­ται από εχθρό για τέτοιο θέμα, θεω­ρεί­ται αμφί­βο­λη; «Εγώ που ήμουν πριν διώ­κτης Του, τώρα σας φέρ­νω την καλή αγγε­λία της Ανα­στά­σε­ως».

ΚΒ´ . Πολ­λοί είναι οι μάρ­τυ­ρες της Ανα­στά­σε­ως του Σωτή­ρα. Η νύχτα και το φως το παν­σέ­λη­νο, διό­τι ήταν η δεκά­τη έκτη νύχτα και το φεγ­γά­ρι ήταν ολό­γιο­μο. Η ταφό­πε­τρα που δέχτη­κε τον Κύριο κάτω από τη σκέ­πη της και ο λαξευ­τός βρά­χος που θα εναν­τιω­θεί και θα ξεμπρο­στιά­σει τους Ιου­δαί­ους, διό­τι αυτός είδε τον Κύριο. Ο λίθος που κύλι­σαν τότε μπρο­στά στο μνή­μα, ο οποί­ος βρί­σκε­ται εκεί και μέχρι σήμε­ρα[:αρχές του 4ου αιώ­να μ.Χ.] μαρ­τυ­ρεί την Ανά­στα­ση. Οι Άγγε­λοι του Θεού που ήταν παρόν­τες, έδω­σαν και αυτοί μαρ­τυ­ρία για την Ανά­στα­ση του Μονο­γε­νούς. Ο Πέτρος, ο Ιωάν­νης, ο Θωμάς και όλοι οι άλλοι Από­στο­λοι, από τους οποί­ους μερι­κοί έτρε­ξαν στο μνή­μα και είδαν τα σάβα­να της ταφής, με τα οποία τον είχαν τυλί­ξει προ­η­γου­μέ­νως, να βρί­σκον­ται μέσα στον τάφο μετά την Ανά­στα­ση, ενώ άλλοι ψηλά­φη­σαν τα χέρια Του και τα πόδια Του [πρβλ. Λουκ. 24, 39: «ἴδετε τὰς χεῖράς μου καὶ τοὺς πόδας μου, ὅτι αὐτὸς ἐγώ εἰμι· ψηλα­φή­σα­τέ με καὶ ἴδετε, ὅτι πνεῦμα σάρ­κα καὶ ὀστέα οὐκ ἔχει καθὼς ἐμὲ θεω­ρεῖτε ἔχον­τα(:δεί­τε τα χέρια μου και τα πόδια μου ότι έχουν τα σημά­δια των καρ­φιών, και βεβαιω­θεί­τε ότι είμαι εγώ ο ίδιος ο Διδά­σκα­λός σας που σταυ­ρώ­θη­κε. Ψηλα­φή­στε με με τα χέρια σας και βεβαιω­θεί­τε ότι δεν είμαι άσαρ­κο πνεύ­μα. Διό­τι η ψυχή και το φάν­τα­σμα ενός νεκρού δεν έχει σώμα και οστά, όπως βλέ­πε­τε και πεί­θε­σθε ότι έχω εγώ)»] και είδαν τα σημά­δια από τα καρ­φιά [πρβλ. Ιωάν. 20, 25: «ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθη­ταί· ἑωρά­κα­μεν τὸν Κύριον. ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὸν δάκτυ­λόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, οὐ μὴ πιστεύ­σω (:όταν λοι­πόν είδαν τον Θωμά, του έλε­γαν οι άλλοι μαθη­τές: ‘’Είδα­με τον Κύριο’’. Αυτός όμως τους απάν­τη­σε: ‘’Εάν δε δω με τα μάτια μου στα χέρια του το σημά­δι των καρ­φιών και δεν βάλω το δάχτυ­λό μου στο σημά­δι των καρ­φιών και δεν βάλω το χέρι μου στην πλευ­ρά του, ώστε όχι μόνο με τα μάτια μου αλλά και με τα δάχτυ­λά μου να βεβαιω­θώ, δεν θα πιστέ­ψω’’)»].

Όλοι όμως από­λαυ­σαν το σωτή­ριο φύση­μα και κατα­ξιώ­θη­καν να συγ­χω­ρούν αμαρ­τί­ες με τη δύνα­μη του Αγί­ου Πνεύ­μα­τος. Και οι γυναί­κες που κρά­τη­σαν τα πόδια Του, όταν τους εμφα­νί­στη­κε, που έζη­σαν το μέγε­θος του σει­σμού και είδαν τη λάμ­ψη του Αγγέ­λου, ο οποί­ος παρευ­ρι­σκό­ταν εκεί, είναι και αυτές μάρ­τυ­ρες της Ανα­στά­σε­ως. Αλλά και τα σάβα­να που φορού­σε[πρβλ. Λουκ. 24, 12: «ὁ δὲ Πέτρος ἀναστὰς ἔδρα­μεν ἐπὶ τὸ μνη­μεῖον, καὶ παρα­κύ­ψας βλέ­πει τὰ ὀθόνια κεί­με­να μόνα, καὶ ἀπῆλθε πρὸς ἑαυτὸν θαυ­μά­ζων τὸ γεγο­νός(:όμως ο Πέτρος σηκώ­θη­κε κι έτρε­ξε στο μνη­μείο. Κι αφού έσκυ­ψε από τη θύρα, βλέ­πει μόνο τους νεκρούς επι­δέ­σμους να είναι κάτω στο μνη­μείο, χωρίς το σώμα. Τότε επέ­στρε­ψε στο σπί­τι που έμε­νε γεμά­τος απο­ρία κι έκπλη­ξη γι’ αυτό που είχε γίνει)»], τα οποία τα άφη­σε εκεί ο Κύριος καθώς ανα­στή­θη­κε, είναι μάρ­τυ­ρες της Ανα­στά­σε­ως. Οι στρα­τιώ­τες και τα αργύ­ρια που δόθη­καν. Ο τόπος αυτός, που ακό­μα και τώρα μπο­ρεί κανείς να τον δει, και ο άγιος αυτός Ναός που οικο­δο­μή­θη­κε από τη φιλό­χρι­στη προ­αί­ρε­ση εκεί­νου του αξιο­μα­κά­ρι­στου αυτο­κρά­το­ρα Κωνσταντίνου[:του Μεγά­λου] και που, όπως και τώρα τον βλέ­πεις, έχει τόσο θαυ­μά­σια δια­κο­σμη­θεί.

 ΚΓ´ . Μαρ­τυ­ρεί την Ανά­στα­ση του Ιησού και η Ταβι­θά, που ανα­στή­θη­κε από τους νεκρούς στο Όνο­μά Του [πρβλ. Πράξ. 9, 40: «ἐκβαλὼν δὲ ἔξω πάν­τας ὁ Πέτρος θεὶς τὰ γόνα­τα προ­σηύ­ξα­το, καὶ ἐπιστρέ­ψας πρὸς τὸ σῶμα εἶπε· Ταβι­θά, ἀνάστη­θι. ἡ δὲ ἤνοι­ξε τοὺς ὀφθαλ­μοὺς αὐτῆς, καὶ ἰδοῦσα τὸν Πέτρον ἀνεκά­θι­σε(:αφού λοι­πόν ο Πέτρος τους έβγα­λε όλους έξω από το ανώ­γειο που ήταν η νεκρή, γονά­τι­σε και προ­σευ­χή­θη­κε. Κατό­πιν στρά­φη­κε στο νεκρό σώμα και είπε: ‘’Ταβι­θά, σήκω επά­νω’’. Κι αυτή άνοι­ξε τα μάτια της, κι όταν είδε τον Πέτρο, όπως ήταν ξαπλω­μέ­νη, ανα­ση­κώ­θη­κε καθι­στή στο κρε­βά­τι της)»]. Πώς λοι­πόν μπο­ρεί κανείς να αμφι­σβη­τή­σει ότι ο Χρι­στός ανα­στή­θη­κε, αφού ακό­μα και το Όνο­μά Του ανέ­στη­σε νεκρούς;

Μαρ­τυ­ρεί την Ανά­στα­ση του Ιησού και η θάλασ­σα, όπως και προ­η­γου­μέ­νως άκου­σες. Το μαρ­τυ­ρεί και η άγρα των ψαριών και η ανθρα­κιά, που ήταν αναμ­μέ­νη στην ακρο­για­λιά και το ψάρι που έβα­λαν πάνω της να ψηθεί. Το μαρ­τυ­ρεί και ο Πέτρος, αυτός που την ώρα του πάθους Τον είχε αρνη­θεί, μετά όμως, τρεις φορές ομο­λό­γη­σε την αφο­σί­ω­σή του και δια­τά­χτη­κε να ποι­μαί­νει τα νοη­τά πρό­βα­τα [πρβλ. Ιωάν. 21, 16: «Λέγει αὐτῷ πάλιν δεύ­τε­ρον· Σίμων Ἰωνᾶ, ἀγαπᾷς με; λέγει αὐτῷ· ναί, Κύριε, σὺ οἶδας ὅτι φιλῶ σε. λέγει αὐτῷ· ποί­μαι­νε τὰ πρό­βα­τά μου (:Του λέει ο Ιησούς πάλι, για δεύ­τε­ρη φορά: ‘’Σίμων, γιε του Ιωνά, με αγα­πάς;’’ Κι εκεί­νος Του απαν­τά: ‘’Ναι, Κύριε, εσύ γνω­ρί­ζεις ότι σε αγα­πώ’’. Του λέει τότε ο Ιησούς: ‘’Ποί­μα­νε τα λογι­κά πρό­βα­τά μου, επι­στα­τών­τας και αγρυ­πνών­τας για την ασφά­λεια και τη σωτη­ρία τους’’)»].

Υπάρ­χει μέχρι σήμε­ρα ο Ελαιώ­νας που μέχρι τώρα δεί­χνει στους πιστούς, όχι μόνο Αυτόν που ανέ­βη­κε πάνω στις νεφέ­λες, αλλά και την πύλη της ανό­δου, την ουρά­νια. Διό­τι είναι γνω­στό πως από τον ουρα­νό κατέ­βη­κε στη Βηθλε­έμ και από το όρος των Ελαιών ανέ­βη­κε στους ουρα­νούς. Από τη Βηθλε­έμ άρχι­σε τους αγώ­νες, για χάρη των ανθρώ­πων και εδώ στε­φα­νώ­θη­κε για τους αγώ­νες αυτούς. Έχεις λοι­πόν πολ­λούς μάρ­τυ­ρες. Έχεις τον τόπο αυτό της Ανα­στά­σε­ως, έχεις και τον τόπο της Ανα­λή­ψε­ως, που βρί­σκε­ται ανα­το­λι­κά μας. Έχεις μάρ­τυ­ρες τους Αγγέ­λους, που έδω­σαν τη μαρ­τυ­ρία τους εκεί και τη νεφέ­λη πάνω στην οποία ανα­λή­φθη­κε. Έχεις ακό­μα και τους Μαθη­τές που γύρι­σαν από εκεί, μετά την Ανά­λη­ψη του Κυρί­ου Ιησού Χρι­στού στους ουρα­νούς.

Σ᾿ Αυτόν ανή­κει η δόξα στους αιώ­νες. Αμήν.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

επι­μέ­λεια κει­μέ­νου: Ελέ­νη Λιναρ­δά­κη, φιλό­λο­γος

ΠΗΓΕΣ:

  • «Κατη­χή­σεις Αγί­ου Κυρίλ­λου Ιερο­σο­λύ­μων», εκδ. ‘’Ετοι­μα­σία’’, Ιερά Μονή Τιμί­ου Προ­δρό­μου Καρέα 1999, κατή­χη­ση φωτι­ζο­μέ­νων ΙΔ΄,σελίδες 400–407.

  • http://www.imaik.gr/?p=221

  • Π. Τρεμ­πέ­λα, Η Και­νή Δια­θή­κη με σύν­το­μη ερμη­νεία (από­δο­ση στην κοι­νή νεο­ελ­λη­νι­κή), εκδό­σεις αδελ­φό­τη­τος θεο­λό­γων «Ο Σωτήρ», έκδο­ση τέταρ­τη, Αθή­να 2014.

  • Η Και­νή Δια­θή­κη, Κεί­με­νον και ερμη­νευ­τι­κή από­δο­σις υπό Ιωάν­νου Κολι­τσά­ρα, εκδό­σεις αδελ­φό­τη­τος θεο­λό­γων «Η Ζωή», έκδο­ση τρια­κο­στή τρί­τη, Αθή­να 2009.

  • Η Παλαιά Δια­θή­κη κατά τους εβδο­μή­κον­τα, Κεί­με­νον και σύν­το­μος από­δο­σις του νοή­μα­τος υπό Ιωάν­νου Κολι­τσά­ρα, εκδό­σεις αδελ­φό­τη­τος θεο­λό­γων «Η Ζωή», έκδο­ση τέταρ­τη, Αθή­να 2005.

  • Π.Τρεμπέλα, Το Ψαλ­τή­ριον με σύν­το­μη ερμη­νεία(από­δο­ση στην κοι­νή νεο­ελ­λη­νι­κή), εκδό­σεις αδελ­φό­τη­τος θεο­λό­γων «Ο Σωτήρ», έκδο­ση τρί­τη, Αθή­να 2016

  • http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/tools/liddell-scott/index.html

  • http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia_Diathikh/Biblia/Palaia_Diathikh.htm

  • http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh_Diathikh/Biblia/Kainh_Diathikh.htm

Άγιος Νικό­λα­ος Βελι­μί­ρο­βιτς (Ομι­λία)

Από το βιβλίο: Ομι­λί­ες Αγ. Βελι­μί­ρο­βιτς — Τόμος Γ (Ανα­στά­σε­ως Ημέ­ρα)

Ὄσοὶ παγώ­νουν ἀπὸ τ’ ἀγιά­ζι μαζεύ­ον­ται γύρω ἀπὸ τὴ φωτιά, γιὰ νὰ νιώ­σουν τὴ θαλ­πω­ρή της. Ὅσοι λιμο­κτο­νοῦν πλη­σιά­ζουν στὸ τρα­πέ­ζι, γιά νὰ κορέ­σουν τὴν πεῖ­να τους. Ἐκεῖ­νοι ποὺ τρά­βη­ξαν πολ­λὰ ὅσο κρα­τοῦ­σε ἡ μακρὰ νύχτα, χαί­ρον­ται μὲ τὴν ἀνα­το­λὴ τοῦ ἥλιου, μὲ τὸ φώς. Αὐτοὶ ποὺ ἐξαν­τλή­θη­καν σὲ μάχες σκλη­ρὲς καὶ φονι­κές, χαί­ρον­ται πολὺ ὅταν ἀπο­λαμ­βά­νουν μιὰν ἀνέλ­πι­στη νίκη.

Ἐσύ, Κύριε, μὲ τὴν Ἀνά­στα­σή Σοῦ, ἔγι­νες τὰ πάν­τα σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώ­πους! Ἔνδο­ξε Κύριε! Μ’ ἕνα Σου δῶρο, γέμι­σες τ’ ἄδεια χέρια ποὺ ἁπλώ­νον­ταν πρὸς τὸν οὐρα­νό! Χαί­ρε­τε οὐρα­νοί, χαῖ­ρε ἡ γῆ! Χαί­ρε­τε οὐρα­νοί, ὅπως χαί­ρε­ται ἡ μάνα ποὺ ταΐ­ζει τὰ πει­να­σμέ­να παι­διά της. Χαῖ­ρε γῆ, ὅπως χαί­ρον­ται τὰ παι­διὰ ὅταν δέχον­ται τὸ τάϊ­σμα ἀπὸ τὰ χέρια τῆς μάνας τους!

Ἡ ἀνά­στα­ση τοῦ Χρι­στοῦ εἶναι ἡ μονα­δι­κὴ νίκη ποὺ κάνει ὅλη τὴν ἀνθρω­πό­τη­τα νὰ χαί­ρε­ται, ἀπὸ τὸν πρω­τό­πλα­στο ὼς τὸν τελευ­ταῖο ἄνθρω­πο ποὺ ζεῖ στὴ γῆ. Κάθε ἄλλη νίκη στὴ γῆ ἔχει χωρί­σει καὶ ἐξα­κο­λου­θεῖ νὰ χωρί­ζει τοὺς ἀνθρώ­πους, τὸν ἕνα ἀπὸ τὸν ἄλλο. Ὅταν ἕνας ἐπί­γειος βασι­λιᾶς βγαί­νει νικη­τὴς ἀπὸ ἕναν πόλε­μο ἐνάν­τια σὲ ἄλλο βασι­λιᾶ, ὁ ἕνας χαί­ρε­ται κι ὁ ἄλλος θρη­νεῖ. Ὅταν ἕνας ἄνθρω­πος νικά­ει το γεί­το­νά του, στὸ ἕνα σπί­τι ἀκού­γον­ται τρα­γού­δια καὶ στὸ ἄλλο θρῆ­νοι. Δὲν ὑπάρ­χει στὴ γῆ χαρού­με­νη νίκη ποῦ νὰ μὴ τὴν δηλη­τη­ριά­ζει ἡ κακία. Ἐκεῖ­νος ποὺ νικά­ει στὴ γῆ χαί­ρε­ται καὶ μὲ τὴ δική του χαρὰ καὶ μὲ τὰ δάκρυα τοῦ νικη­μέ­νου ἐχθροῦ του. Οὔτε ποῦ μπο­ρεῖ νὰ κατα­λά­βει πῶς τὸ κακὸ κατα­στρέ­φει τὴ χαρά.

Ὅταν ὁ Ταμερ­λά­νος νίκη­σε τὸ σουλ­τᾶ­νο Μπα­για­τζίτ, τὸν ἔβα­λε σ’ ἕνα σιδε­ρέ­νιο κλου­βὶ κι ἔστη­σε γύρῳ του χορό, τὰ νικη­τή­ρια. Ἡ χαρά του ὁλο­κλη­ρώ­θη­κε μὲ τὴν κακία του. Ἡ κακεν­τρέ­χεια τοῦ ἔτρε­φε καὶ δυνά­μω­νε τὴν παν­δαι­σία του.

Ἄχ, ἀδελ­φοί μου! Πόσο σύν­το­μη εἶναι ἡ χαρὰ τῆς κακί­ας! Πόσο φαρ­μα­κε­ρὴ τρο­φὴ εἶναι γιὰ τὴν εὐω­χία ἡ κακία! Ὅταν ὁ βασι­λιᾶς Στέ­φα­νος τοῦ Ντέ­κα­νι νίκη­σε το Βούλ­γα­ρο βασι­λιᾶ, δὲν προ­χώ­ρη­σε στὸ βουλ­γα­ρι­κὸ ἔδα­φος, δὲν πῆρε αἰχ­μα­λώ­τους ἀπὸ τὸ βουλ­γα­ρι­κὸ λαό, ἀλλὰ ἀπο­σύρ­θη­κε λυπη­μέ­νος σ’ ἕνα ἡσυ­χα­στή­ριο γιὰ νὰ νηστέ­ψει καὶ νὰ προ­σευ­χη­θεῖ. Ὁ νικη­τὴς αὐτὸς ἦταν πιὸ εὐγε­νὴς ἀπὸ τὸν προ­η­γού­με­νο. Ἀκό­μα κι αὐτὴ ἡ νίκη ὅμως, ὅπως κάθε νίκη, δὲν μπο­ροῦ­σε παρὰ ν’ ἀφή­σει τὰ θλι­βε­ρὰ σημά­δια της στὸ νικη­μέ­νο. Ἀκό­μα κι ἡ πιὸ ἔνδο­ξη καὶ πιὸ πολι­τι­σμέ­νη ἱστο­ρία εἶναι σὰν τὸν ἥλιο ἐκεῖ­νο, ποὺ οἱ μισὲς ἀκτῖ­νες του εἶναι φωτει­νὲς κι οἱ ἄλλες μισὲς σκο­τει­νές.

Μόνο ἡ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ εἶναι σὰν τὸν ἥλιο ποὺ στέλ­νει φωτει­νὲς καὶ λαμ­πε­ρὲς ἀκτῖ­νες σ’ ὅλους ὅσοι βρί­σκον­ται κάτω στὴ γῆ. Ἡ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ γεμί­ζει ὅλες τίς ψυχὲς τῶν ἀνθρώ­πων μὲ χαρὰ ἀνε­κλά­λη­τη κι ἀτέρ­μο­νη. Μόνο ἡ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ εἶναι καθα­ρὴ ἀπὸ μῖσος καὶ κακία.

Θὰ πεῖς πῶς εἶναι μιὰ νίκη μυστή­ρια; Ναί, εἶναι. Ταυ­τό­χρο­να ὅμως ἡ νίκη αὐτὴ ἀπο­κα­λύ­φτη­κε σ’ ὁλό­κλη­ρο τὸ ἀνθρώ­πι­νο γένος, σὲ ζων­τα­νοὺς καὶ νεκρούς.

Θὰ πεὶς πῶς εἶναι μιὰ μεγα­λειώ­δης νίκη; Ναί, εἶναι. Καὶ μάλι­στα περισ­σό­τε­ρο ἀπὸ μεγα­λειώ­δης. Δὲν εἶναι περισ­σό­τε­ρο ἀπὸ γεν­ναία μιὰ μητέ­ρα ὅταν δὲν ἀρκεῖ­ται νὰ γλι­τώ­σει τὰ παι­διά της ἀπὸ τὸ φίδι, μὰ τρέ­χει μὲ γεν­ναιό­τη­τα στὴ φωλιὰ τῶν φιδιῶν καὶ τὰ καί­ει ὅλα;

Θὰ πεὶς πῶς εἶναι μιὰ θερα­πευ­τι­κὴ νίκη; Ναί, εἶναι, για­τί θερα­πεύ­ει καὶ σώζει στοὺς αἰῶ­νες τῶν αἰώ­νων. Ἡ σπου­δαία αὐτὴ νίκη σώζει τοὺς ἀνθρώ­πους ἀπὸ κάθε κακό, τοὺς κάνει ἀνα­μάρ­τη­τους καὶ ἀθά­να­τους. Ἡ ἀθα­να­σία χωρὶς τὴν ἀνα­μαρ­τη­σία θὰ σήμαι­νε μόνο τὴν ἐπέ­κτα­ση τῆς βασι­λεί­ας τοῦ πονη­ροῦ καὶ τῆς κακί­ας. Ἡ ἀθα­να­σία σὲ συν­δυα­σμὸ μὲ ἀνα­μαρ­τη­σία ὅμως προ­ξε­νεῖ χαρὰ ἀνε­κλά­λη­τη, ἀπε­ριό­ρι­στη μετα­τρέ­πει τὸν ἄνθρω­πο σὲ ἀδελ­φὸ τῶν ἀγγέ­λων τοῦ Θεοῦ.

Ποιός δὲ θὰ χαι­ρό­ταν καὶ δὲ θὰ εὐφραι­νό­ταν μὲ τὴ νίκη τοῦ Κυρί­ου Ἰησοῦ Χρι­στοῦ; Δὲν ἔγι­νε νικη­τὴς γιὰ τὸν ἑαυ­τό Του, γιὰ δική Του χάρη, ἀλλὰ γιά μας. Ἡ νίκη Του δὲν ἔκα­νε τὸν ἴδιο μεγα­λύ­τε­ρο, ἀνώ­τε­ρο, πιὸ ζων­τα­νὸ ἢ πιὸ πλού­σιο, ἀλλὰ ἐμᾶς. Τὴ νίκη Του δὲν τὴν χαρα­κτη­ρί­ζει ἰδιο­τέ­λεια ἀλλὰ ἀγά­πη, δὲν ἤθε­λε νὰ πάρει, ἀλλὰ νὰ δώσει. Οἱ ἐγκό­σμιοι κατα­κτη­τὲς νέμον­ται τὴ νίκη. Ὁ Χρι­στὸς εἶναι ὁ μόνος κατα­κτη­τὴς ποὺ τὴν παρα­δί­δει. Ἕνας ἐγκό­σμιος κατα­κτη­τής, εἴτε αὐτὸς εἶναι βασι­λιᾶς εἴτε στρα­τη­γός, δὲ δέχε­ται ποτὲ νὰ τοῦ πάρουν τὴ νίκη καὶ νὰ τὴ δώσουν σὲ κάποιον ἄλλον. Μόνο ὁ ἀνα­στη­μέ­νος Χρι­στὸς προ­σφέ­ρει μὲ τὰ δυό Του χέρια τὴ νίκη Του σε μας, στὸν καθέ­να μας. Ὄχι μόνο δὲν ὀργί­ζε­ται, ἀλλ’ ἀντί­θε­τα χαί­ρε­ται ὅταν ἐμεῖς γινό­μα­στε νικη­τὲς μὲ τὴ δική Του νίκη, ὅταν δηλα­δὴ γινό­μα­στε ἀνώ­τε­ροι, ζωτι­κό­τε­ροι καὶ πλου­σιό­τε­ροι ἀπὸ πρίν.

Οἱ ἐγκό­σμιες νῖκες φαί­νον­ται καλύ­τε­ρα ὅταν τίς κοι­τά­ζει κανεὶς ἀπὸ ἀπό­στα­ση. Ὅταν τίς κοι­τά­ζεις ἀπὸ κον­τὰ δεί­χνουν ἄσχη­μες, ἀπο­κρου­στι­κές. Γιὰ τὴ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ ὅμως δὲν μπο­ρεῖ νὰ πεῖ κανεὶς ἂν φαί­νον­ται καλύ­τε­ρα ἀπὸ μακριὰ ἢ ἀπὸ κον­τά. Βλέ­πον­τας ἀπὸ μακριὰ τὴ νίκη Του τὴ θαυ­μά­ζου­με, για­τί εἶναι μονα­δι­κὴ στὴ λαμ­πρό­τη­τά της, στὴν ἁγνὴ καὶ σωστι­κὴ χάρη της. Ὀταν τὴ βλέ­που­με ἀπὸ κον­τά, θαυ­μά­ζου­με γιὰ τοὺς φοβε­ροὺς ἐχθροὺς ποὺ κατα­τρο­πώ­νει, γιὰ τὸ μεγά­λο πλῆ­θος τῶν σκλά­βων ποὺ ἐλευ­θε­ρώ­νει.

Σήμε­ρα εἶναι ἡ μεγά­λη μέρα, ἡ μονα­δι­κή, ποὺ γιορ­τά­ζου­με τὴ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ σήμε­ρα ἁρμό­ζει νὰ κοι­τά­ξου­με τὴ νίκη Του ἀπὸ πολὺ κον­τά, τόσο γιὰ νὰ βελ­τιώ­σου­με τίς γνώ­σεις μας ὅσο καὶ γιὰ νὰ εὐφραν­θοῦ­με περισ­σό­τε­ρο.

Ἄς προ­σεγ­γί­σου­με λοι­πὸν τὸν ἀνα­στη­μέ­νο Χρι­στὸ κι ἂς ἀνα­ρω­τη­θοῦ­με:

Πρῶ­το: Ποιόν νίκη­σε μὲ τὴν Ἀνά­στα­σή Του;

Δεύ­τε­ρο: Ποιούς ἐλευ­θέ­ρω­σε μὲ τὴ νίκη Του;

Μὲ τὴν Ἀνά­στα­σή Του ὁ Κύριος κατα­τρό­πω­σε τοὺς δυὸ πιὸ μανια­σμέ­νους ἐχθροὺς τῆς ἀνθρώ­πι­νης ζωῆς καὶ ἀξί­ας: το θάνα­το καὶ τὴν ἁμαρ­τία. Οἱ δυὸ αὐτοὶ ἐχθροὶ τοῦ ἀνθρώ­πι­νου γένους γεν­νή­θη­καν ὅταν ὁ πρῶ­τος ἄνθρω­πος χωρί­στη­κε ἀπὸ τὸ Θεό, μὲ τὸ νὰ ποδο­πα­τή­σει τὴν ἐντο­λὴ τῆς ὑπα­κο­ῆς στὸ Δημιουρ­γό του. Στὸν παρά­δει­σο ὁ ἄνθρω­πος δὲ γνώ­ρι­ζε οὔτε ἁμαρ­τία οὔτε θάνα­το, οὔτε φόβο οὔτε ντρο­πή. Ὁ ἄνθρω­πος ἦταν προ­σκολ­λη­μέ­νος στὸ Θεὸ καὶ δὲν ἤξε­ρε τί σημαί­νει θάνα­τος, ζοῦ­σε μὲ ἀπό­λυ­τη ὑπα­κοὴ στὸ Θεὸ καὶ δὲν ἤξε­ρε τί σημαί­νει ἁμαρ­τία. Ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρ­χει θάνα­τος, δὲν ὑπάρ­χει καὶ φόβος. Ἐκεῖ ποὺ εἶναι ἄγνω­στη ἡ ἁμαρ­τία, δὲν ὑπάρ­χει καὶ ντρο­πή, ποὺ γεν­νιέ­ται ἀπὸ τὴν ἁμαρ­τία.

Ἀπὸ τὴ στιγ­μὴ ποὺ ὁ ἄνθρω­πος ἁμάρ­τη­σε, ἐπει­δὴ παρα­βί­α­σε τὴ σωστι­κὴ ἐντο­λὴ τῆς ὑπα­κο­ῆς, μαζὶ μὲ τὴν ἁμαρ­τία ἦρθε κι ὁ φόβος, ἦρθε κι ἡ ντρο­πή. Ὁ ἄνθρω­πος ἔνιω­σε πῶς βρί­σκε­ται μακριὰ πολὺ ἀπὸ τὸ Θεό, τὸ δρε­πά­νι τοῦ θανά­του τοῦ ‘δωσε τὸ πρῶ­το προ­μή­νυ­μα. Γι’ αὐτὸ κι ὅταν ὁ Θεὸς κάλε­σε τὸν Ἀδὰμ καὶ τὸν ρώτη­σε, «‘Ἀδάμ, ποῦ εἴ;», ἐκεῖ­νος ἀπάν­τη­σε: «Τῆς φωνῆς σου ἤκου­σα περι­πα­τοῦν­τος ἐν τῷ παρα­δεί­σῳ καὶ ἐφο­βή­θῃν, ὅτι γυμνὸς εἶμι, καὶ ἐκρύ­βῃν» (Γέν. γ’ 9–10). Ἄκου­σα τὴ φωνή σου τὴν ὥρα ποὺ περ­πα­τοῦ­σες στὸν παρά­δει­σο καὶ φοβή­θη­κα, για­τί ἤμουν γυμνός. Ἔτσι κρύ­φτη­κα.

Ὡς τότε ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ ἐνί­σχυε τὸν Ἀδάμ, τὸν χαρο­ποιοῦ­σε, τὸν ζωο­γο­νοῦ­σε. Μετὰ τὴ διά­πρα­ξη τῆς ἁμαρ­τί­ας ὅμως ἡ ἴδια αὐτὴ φωνὴ τὸν φόβι­ζε, τὸν νέκρω­νε. Ὡς τότε ὁ Ἀδὰμ γνώ­ρι­ζε πῶς ἦταν ντυ­μέ­νος μὲ τὴν ἀθά­να­τη ἀμφί­ε­ση τῶν ἀγγέ­λων. Μετὰ ὅμως κατά­λα­βε πῶς ἡ ἁμαρ­τία τὸν γύμνω­σε, τὸν λεη­λά­τη­σε, τὸν ὑπο­βί­βα­σε στὸ ἐπί­πε­δο τῶν ζώων, τὸν κόν­τυ­νε στὶς δια­στά­σεις τῶν πυγ­μαί­ων.

Βλέ­πε­τε, ἀδελ­φοί μου, πόσο φοβε­ρὴ εἶναι ἀκό­μα κι ἡ παρα­μι­κρό­τε­ρη ἁμαρ­τία τῆς παρα­κο­ῆς στὸ Θεό! Μετὰ τὴν ἁμαρ­τία του ὁ Ἀδὰμ φοβή­θη­κε το Θεὸ καὶ κρύ­φτη­κε ἀνά­με­σα στὰ δέν­τρα τοῦ παρα­δεί­σου, «ἐν μέσῳ τοῦ ξύλου τοῦ παρα­δεί­σου». Λει­τούρ­γη­σε ὅπως ἡ σπι­τί­σια γάτα ποὺ ὅταν γίνε­ται ἄγρια φεύ­γει στὰ βου­νά, ἀρχί­ζει νὰ κρύ­βε­ται ἀπὸ τὸ νοι­κο­κύ­ρη της καὶ ν’ ἀπο­φεύ­γει τὸ χέρι ποῦ ὡς τότε τὴν τάϊ­ζε. Ὁ Ἀδάμ, ποῦ ὡς τότε εἶχε ἀπό­λυ­τη ἐξου­σία, ἄρχι­σε ν’ ἀνα­ζη­τᾷ προ­στα­σία ἀπὸ τὰ ἄλο­γα ζῶα, μακριὰ ἀπό το Δημιουρ­γό του. Ἀπὸ τὴ μιὰ ἁμαρ­τία ἄρχι­σε μὲ ταχύ­τη­τα ἀστρα­πῆς νὰ προ­κύ­πτει ἡ δεύ­τε­ρη, ἡ τρί­τη, ἢ ἑκα­το­στή, ἡ χιλιο­στή… Τελι­κὰ ὁ ἄνθρω­πος ἔγι­νε κτη­νώ­δης, σὰν τὰ ζῶα, γήι­νος, τόσο σωμα­τι­κὰ ὅσο καὶ ψυχι­κά. Τὸ ἁμαρ­τω­λὸ μονο­πά­τι ποὺ βάδι­σε ὁ Ἀδὰμ τὸν ὁδή­γη­σε στὴ γῆ, μέσα στὴ γῆ. Γι’ αὐτὸ κι ὁ Θεός του εἶπε: «γῆ εἰ καὶ εἰς γῆν ἀπε­λεύ­σῃ» (Γέν. γ19). Αὐτὸ δὲν ἐξέ­φρα­ζε μόνο τὴν κρί­ση τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ καὶ τὴν μετέ­πει­τα γήι­νη πορεία τοῦ ἀνθρώ­που ποὺ μόλις ξεκί­νη­σε, μὰ ἡ ἐξέ­λι­ξή της ἦταν πολὺ γρή­γο­ρη.

Οἱ ἀπό­γο­νοι τοῦ Ἀδάμ, ἡ μιὰ γενιὰ μετὰ τὴν ἄλλη, γίνον­ταν ὅλο καὶ πιὸ ὑλι­κοί, πιὸ προ­σκολ­λη­μέ­νοι στὰ γήι­να. Ντρέ­πον­ταν ποὺ ἁμάρ­τα­ναν καὶ πέθαι­ναν μὲ φόβο καὶ τρό­μο. Οἱ ἄνθρω­ποι κρύ­βον­ταν ἀπό το Θεὸ στὰ δέν­τρα καὶ στοὺς βρά­χους, στὸ χρυ­σὸ καὶ τὴ σκό­νη. Ὅσο περισ­σό­τε­ρο ἐκεῖ­νοι κρύ­βον­ταν ὅμως, τόσο ἀπο­μα­κρύ­νον­ταν ἀπὸ τὸν ἀλη­θι­νὸ Θεό, τόσο περισ­σό­τε­ρο τὸν ξεχνοῦ­σαν. Ἡ φύση ποὺ κάπο­τε ἔστε­κε κάτω ἀπὸ τὰ πόδια τοῦ ἀνθρώ­που, τώρα σιγὰ σιγὰ ὑψω­νό­ταν, ἔφτα­σε πάνω ἀπὸ τὸ κεφά­λι του, καὶ στὸ τέλος ἔκρυ­ψε τὸ πρό­σω­πο τοῦ Θεοῦ, πῆρε αὐτὴ τὴ θέση Του. Ὁ ἄνθρω­πος ἄρχι­σε νὰ φτιά­χνει θεὸ ἀπὸ τὴ φύση. Ἄκου­γε τὴ φύση, συμ­πε­ρι­φε­ρό­ταν ὅπως ἐκεί­νη ὅρι­ζε, προ­σευ­χό­ταν σ’ αὐτὴν καὶ τῆς πρό­σφε­ρε θυσί­ες.

Ἡ θεο­ποί­η­ση τῆς φύσης ὅμως δὲν ἦταν ἱκα­νὴ οὔτε τὴν ἴδια νὰ σώσει, μὰ οὔτε καὶ τὸν ἄνθρω­πο νὰ γλι­τώ­σει ἀπὸ τὸ θάνα­το καὶ τὴ φθο­ρά. Τὸ δύσβα­το μονο­πά­τι ποὺ βάδι­ζε ἡ ἀνθρω­πό­τη­τα ἦταν ὁ δρό­μος τῆς ἁμαρ­τί­ας. Καὶ τὸ κατα­στρο­φι­κὸ αὐτὸ μονο­πά­τι ὁδη­γοῦ­σε σίγου­ρα σὲ μιὰ σκο­τει­νὴ πολι­τεία, μόνο σ’ αὐτήν: στὴν πολι­τεία τῶν νεκρῶν. Οἱ βασι­λιᾶ­δες τῆς γῆς ἐξου­σί­α­ζαν τοὺς ἀνθρώ­πους. Ἡ ἁμαρ­τία κι ὁ θάνα­τος τοὺς ἐξου­σί­α­ζαν ὅλους, βασι­λιᾶ­δες κι ἁπλοῦς ἀνθρώ­πους. Ὅσο περ­νοῦ­σε ὁ και­ρὸς τόσο πλε­ό­να­ζε ἡ ἁμαρ­τία, ὅπως ἡ χιο­νόμ­πα­λα μεγα­λώ­νει καθὼς κατη­φο­ρί­ζει ἀπό το λόφο.

Ἡ ἀνθρω­πό­τη­τα εἶχε φτά­σει σὲ ἔσχα­τη ἀπελ­πι­σία ὅταν ἐμφα­νί­στη­κε ὁ οὐρά­νιος Ἥρω­ας γιὰ νὰ τὴ σώσει.

Ὁ Ἥρω­ας αὐτὸς ἦταν ὁ Κύριος Ἰησοῦς. Αἰώ­νια ἀνα­μάρ­τη­τος καὶ αἰώ­νια ἀθά­να­τος, πέρα­σε ἀπὸ τὸ νεκρο­τα­φεῖο τῆς ἀνθρω­πό­τη­τας καὶ σκόρ­πι­σε παν­τοῦ τὰ ἄνθη τῆς ἀθα­να­σί­ας. Ἡ ἀνά­σα Του σκόρ­πι­ζε ζωὴ κι ἔδιω­χνε μακριὰ τὴ βρω­μιὰ τῆς ἁμαρ­τί­ας, ὁ λόγος Του ἀνά­σται­νε τοὺς νεκρούς. Μὲ τὴν ἀγά­πη του γιὰ τὸ ἀνθρώ­πι­νο γένος φορ­τώ­θη­κε τὸ πλῆ­θος τῶν ἁμαρ­τιῶν του. Μὲ τὴν ἴδια αὐτὴ ἀγά­πη Του φόρε­σε τὴ θνη­τὴ ἀνθρώ­πι­νη σάρ­κα. Ἦταν τόσο βαριὰ ὅμως ἡ ἀνθρώ­πι­νη ἁμαρ­τία, τόσο φοβε­ρή, ποὺ ἀπὸ τὸ βάρος της ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ κατέ­βη­κε στὸν τάφο.

Εὐλο­γη­μέ­νος καὶ τρι­σευ­λο­γη­μέ­νος ὁ τάφος ἀπ’ ὅπου ξεπή­δη­σε ὁ ποτα­μὸς τῆς ἀθα­να­σί­ας γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώ­πους! Ὁ Ἥρω­ας κατέ­βη­κε στὸν “Ἀδη, ὅπου γκρέ­μι­σε τὸ θρό­νο τοῦ σατα­νᾶ καὶ κατέ­στρε­ψε ὅλες τίς σκευω­ρί­ες καὶ τίς συνω­μο­σί­ες τοῦ ἐναν­τί­ον τοῦ ἀνθρώ­πι­νου γένους. ‘Ἀπὸ τὸν τάφο Του ὁ Ἥρω­ας ἀνα­στή­θη­κε, ἀνα­λή­φθη­κε στοὺς οὐρα­νοὺς κι ἄνοι­ξε ἕναν και­νούρ­γιο δρό­μο στὴν πολι­τεία τῶν ζων­τα­νῶν. Ἀφά­νι­σε μὲ τὴ δύνα­μή Του την κόλα­ση καὶ δόξα­σε τὸ σῶμα του, ἀνα­σταί­νον­τάς το «ἐκ νεκρῶν». Κι ολ’ αὐτὰ μὲ τὴν ἀνυ­πέρ­βλη­τη δύνα­μή Του, ποὺ εἶναι ἀδιαί­ρε­τη ἀπὸ τὸν Πατέ­ρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦ­μα. Ἁπλὸς καὶ ταπει­νὸς σὰν ἀρνὶ ὁ Κύριος βάδι­σε πρὸς τὸ πάθος καί το θάνα­το. Δυνα­τὸς ὡς Θεὸς ὑπό­μει­νε τὸ πάθος καὶ νίκη­σε τὸ θάνα­το. Ἡ Ἀνά­στα­σή Τοῦ εἶναι πραγ­μα­τι­κὸ γεγο­νός. Καὶ ταυ­τό­χρο­να εἶναι ἡ προ­φη­τεία καὶ ἡ προ­τύ­πω­ση τῆς δικῆς μας ἀνά­στα­σης. «Σαλ­πί­σει γάρ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐγερ­θή­σον­ται ἄφθαρ­τοι, καὶ ἡμεῖς ἀλλα­γη­σό­με­θα» (Α΄ Κορ. ιε’ 52).

Ἴσως ρωτή­σουν μερι­κοί: Πῶς μπο­ρεῖ νὰ ἰσχυ­ρι­στεῖ κανεὶς ὅτι ὁ Χρι­στὸς νίκη­σε τὸ θάνα­το, ἀφοῦ οἱ ἄνθρω­ποι ἐξα­κο­λου­θοῦν νὰ πεθαί­νουν;

Ἐκεῖ­νοι ποὺ ἔρχον­ται στὸν κόσμο ἀπὸ τὴν κοι­λιὰ τῆς μητέ­ρας τους, θ’ ἀνα­χω­ρή­σουν ἀπ’ αὐτὸν μὲ τὸ θάνα­το, θὰ μποῦν στὸν τάφο. Ὁ κανό­νας αὐτὸς εἶναι. Γιά μας ὅμως ποὺ πεθαί­νου­με ἐν Χρι­στῷ ὁ θάνα­τος δὲν εἶναι σκο­τει­νὴ ἄβυσ­σος, ἀλλὰ γέν­νη­ση σὲ μιὰ και­νούρ­για ζωή, εἶναι ἐπι­στρο­φὴ στὴν πατρί­δα μας. Ὁ τάφος γιὰ μᾶς δὲν εἶναι πιὰ σκο­τά­δι αἰώ­νιο ἀλλὰ πύλη, ὅπου μᾶς ἀνα­μέ­νουν οἱ πανέν­δο­ξοι ἄγγε­λοι τοῦ Θεοῦ. Γιὰ ὅλους ἐκεί­νους ποὺ ἡ ψυχή τους εἶναι γεμά­τη ἀπὸ ἀγά­πη γιὰ τὸν ὡραῖο καὶ στορ­γι­κὸ Κύριο, ὁ τάφος δὲν εἶναι παρὰ τὸ τελευ­ταῖο ἐμπό­διο πρὸς τὴν παρου­σία Του. Καὶ τὸ ἐμπό­διο αὐτὸ εἶναι τόσο ἀδύ­να­μο, ὅσο ὁ ἱστὸς μιᾶς ἀρά­χνης. Γι’ αὐτὸ κι ὁ ἀπό­στο­λος Παῦ­λος ἀνα­φω­νεῖ: «Ἔμοὶ τὸ ζῇν Χρι­στὸς καὶ τὸ ἀπο­θα­νεῖν κέρ­δος» (Φιλιπ. Ἅ’21).

Πῶς μπο­ροῦ­με νὰ ποῦ­με πῶς ὁ Χρι­στὸς δὲ νίκη­σε το θάνα­το, ὅταν ὁ θάνα­τος δὲν ἀντέ­χει τὴν παρου­σία Του; Ὁ τάφος δὲν εἶναι πιὰ βαθιὰ ἄβυσ­σος, για­τί γέμι­σε μὲ τὴν παρου­σία Του. Δὲν εἶναι πιὰ σκο­τει­νὸς ὁ τάφος, για­τί ὁ Χρι­στὸς τὸν φώτι­σε. Δὲν φοβί­ζει πιὰ ὁ τάφος, δὲν τρο­μά­ζει, για­τί δὲ σημα­το­δο­τεῖ τὸ τέρ­μα, μὰ τὴν ἀρχή. Δὲ συνι­στᾷ τὴν αἰώ­νια πατρί­δα μας, ἀλλὰ μόνο τὴν πύλη πρὸς τὴν πατρί­δα αὐτή. Ἡ δια­φο­ρὰ ἀνά­με­σα στὸ θάνα­το πρὶν ἀπὸ τὴν Ἀνά­στα­ση τοῦ Χρι­στοῦ καὶ μετὰ ἀπ’ αὐτήν, εἶναι ὅπως ἡ δια­φο­ρὰ ἀνά­με­σα σὲ μιὰ κατα­στρο­φι­κὴ πυρ­κα­γιὰ καὶ στὴ φλό­γα τοῦ καν­τη­λιοῦ. Ἡ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ εἶναι θεμε­λιώ­δης. Μὲ τὴν Ἀνά­στα­σή Τοῦ, «κατε­πό­θῃ ὁ θάνα­τος εἰς Νίκος» (Α ́κόρ. ιε’ 54).

Ὑπάρ­χουν κι ἄλλοι ποὺ θὰ ρωτή­σουν: Πῶς μπο­ροῦ­με νὰ ἰσχυ­ρι­στοῦ­με πῶς ὁ ἀνα­στη­μέ­νος Χρι­στὸς νίκη­σε τὴν ἁμαρ­τία, ἀφοῦ οἱ ἄνθρω­ποι ἐξα­κο­λου­θοῦν ν’ ἁμαρ­τά­νουν;

Ὁ Κύριος νίκη­σε πραγ­μα­τι­κὰ τὴν ἁμαρ­τία. Τὴ νίκη­σε μὲ τὴν ἄσπο­ρο σύλ­λη­ψη καὶ γέν­νη­σή Του. Στὴ συνέ­χεια μὲ τὴν ἁγνὴ καὶ ἀνα­μάρ­τη­τη ζωή του στὴ γῆ. Μετὰ μὲ τὸ πάθος του στὸ σταυ­ρό, μ’ ὅλο ποὺ ἦταν δίκαιος. Καὶ στὸ τέλος τὴ νίκη Του τὴ σφρά­γι­σε μὲ τὴν ἔνδο­ξη Ἀνά­στα­σή Του.

Ὁ Κύριος ἔγι­νε τὸ φάρ­μα­κο, τὸ πιὸ κατάλ­λη­λο κι ἀλά­θευ­το φάρ­μα­κο ἐνάν­τια στὴν ἁμαρ­τία. Ἐκεῖ­νος ποὺ δηλη­τη­ριά­στη­κε ἀπὸ τὴν ἁμαρ­τία, μόνο ἀπὸ τὸ Χρι­στὸ μπο­ρεῖ νὰ θερα­πευ­τεῖ. Ἐκεῖ­νος ποὺ δὲ θέλει ν’ ἁμαρ­τά­νει, μόνο μὲ τὴ βοή­θεια τοῦ Χρι­στοῦ μπο­ρεῖ νὰ ἱκα­νο­ποι­ή­σει τὴν ἐπι­θυ­μία του. Ὅταν οἱ ἄνθρω­ποι βρῆ­καν τὸ φάρ­μα­κο γιὰ τὴν εὐλο­γιὰ εἶπαν: Τὴ νική­σα­με τὴν ἀρρώ­στια αὐτή. Τὸ ἴδιο εἶπαν ὅταν βρῆ­καν τὸ φάρ­μα­κο γιὰ τὴν ἀμυ­γδα­λί­τι­δα, γιὰ τὸν πονό­δον­το, γιὰ τὴν οὐρι­κὴ ἀρθρί­τι­δα καὶ γι’ ἄλλες παρό­μοιες ἀρρώ­στιες. Τίς νική­σα­με, θριαμ­βο­λο­γοῦ­σαν. Αὐτὸ σημαί­νει πῶς ἡ εὕρε­ση φαρ­μά­κου γιὰ κάποια ἀρρώ­στια, εἶναι νίκη κατά τῆς ἀρρώ­στιας.

Ὁ Χρι­στὸς εἶναι μακρὰν ὁ μέγι­στος Ἰατρὸς στὴν ἀνθρώ­πι­νη ἱστο­ρία, για­τί μᾶς ἔδω­σε τὸ φάρ­μα­κο γιὰ τὴ μεγα­λύ­τε­ρη ἁμαρ­τία. Κι ἡ ἁμαρ­τία εἶναι ἐκεί­νη ἀπὸ τὴν ὁποία γεν­νιοῦν­ται ὅλα τ’ ἄλλα πάθη τοῦ ἀνθρώ­που, τόσο τὰ σωμα­τι­κὰ ὅσο καὶ τὰ ψυχι­κά. Τὸ φάρ­μα­κο εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χρι­στός, ὁ ἀνα­στη­μέ­νος καὶ ζων­τα­νὸς Κύριος. Εἶναι τὸ μονα­δι­κὸ καὶ ἀπο­τε­λε­σμα­τι­κὸ φάρ­μα­κο ἐναν­τί­ον τῆς ἁμαρ­τί­ας. Ἄν ἀκό­μα καὶ σήμε­ρα οἱ ἄνθρω­ποι ἁμαρ­τά­νουν κι ἡ ἁμαρ­τία τους ὁδη­γεῖ στὴν κατα­στρο­φή, αὐτὸ δὲ σημαί­νει πῶς ὁ Χρι­στὸς δὲ νίκη­σε τὴν ἁμαρ­τία, ἀλλ’ ὅτι οἱ ἄνθρω­ποι δὲν πῆραν τὸ μονα­δι­κὸ φάρ­μα­κο κατὰ τῆς ἀρρώ­στιας αὐτῆς. Σημαί­νει πῶς αὐτοὶ δὲ γνω­ρί­ζουν ἀρκε­τὰ τὸ Χρι­στὸ ὡς φάρ­μα­κο ἢ κι ἂν ἀκό­μα τὸν γνω­ρί­ζουν, δὲν τὸν χρη­σι­μο­ποιοῦν γιά τον ἄλφα ἤ τον βῆτα λόγο.

Ἡ ἱστο­ρία μαρ­τυ­ρεῖ μὲ χιλιά­δες καὶ μυριά­δες φωνές, πῶς ἐκεῖ­νοι ποὺ χρη­σι­μο­ποιοῦν τὸ φάρ­μα­κο αὐτὸ γιὰ τὴν ψυχή τους θερα­πεύ­ον­ται, γίνον­ται ὑγιεῖς. Γνω­ρί­ζον­τας τὴν ἀδυ­να­μία τῆς ὕπαρ­ξής μας ὁ Κύριος πρό­τει­νε τὸ φάρ­μα­κο αὐτὸ στοὺς πιστούς. Πρό­σφε­ρε τὸν ἑαυ­τό Του σ’ αὐτούς, γιὰ νὰ τὸν λάβουν μὲ τὴν ὑλι­κὴ μορ­φὴ τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου. Καὶ τό ‘κανε αὐτὸ Ἐκεῖ­νος ποὺ ἀγα­πᾷ κάθε ἄνθρω­πο μὲ τὴν ἀμέ­τρη­τη ἀγά­πη Του, μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ διευ­κο­λύ­νει τὴν προ­σέγ­γι­σή του στὸ ζωο­ποιὸ φάρ­μα­κο κατὰ τῆς ἁμαρ­τί­ας καὶ κάθε φθο­ρᾶς ποὺ προ­έρ­χε­ται ἀπ’ αὐτήν. «Ὁ τρώ­γων μου τὴν σάρ­κα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει καγώ ἐν αὐτῷ» (Ἰωάν. στ’56).

Ἐκεῖ­νοι ποὺ τρέ­φουν τὴν ἁμαρ­τία μὲ τὴν ἁμαρ­τία, χάνουν στα­δια­κὰ τὴ ζωή τους. Τὴν φθεί­ρει ἡ ἁμαρ­τία. Ἐκεῖ­νοι ὅμως ποὺ τρέ­φον­ται ἀπὸ τὸ σῶμα τοῦ ζῶν­τος Κυρί­ου, δρέ­πουν ζωή. Κι ἡ ζωὴ μέσα τους αὐξά­νει συνέ­χεια, ἐνῶ ὁ θάνα­τος ἀπο­μα­κρύ­νε­ται. Κι ὅσο αὐξά­νει ἡ ζωή, τόσο μαραί­νε­ται ἡ ἁμαρ­τία. Τὴν ἀνού­σια καὶ σκο­τει­νὴ γλυ­κύ­τη­τα τῆς ἁμαρ­τί­ας σ’ αὐτοὺς ἀντι­κα­θι­στὰ ἡ χαρο­ποιὸς καὶ ζωο­ποιὸς γλυ­κύ­τη­τα τοῦ Νικη­τῆ Χρι­στοῦ.

Εὐλο­γη­μέ­νοι εἶναι ἐκεῖ­νοι ποὺ δοκί­μα­σαν καὶ γεύ­τη­καν τὸ μυστή­ριο αὐτὸ στὴ ζωή τους. Αὐτοὶ θὰ κλη­θοῦν υἱοὶ φωτὸς καὶ τέκνα τῆς χάρι­τος. Ὅταν ἀνα­χω­ρή­σουν ἀπὸ τὴ ζωὴ αὐτὴ θὰ εἶναι σὰ νὰ φεύ­γουν ἀπὸ νοσο­κο­μεῖο, για­τί δὲ θὰ εἶναι πιὰ ἄρρω­στοι.

Ἄς ἀνα­ρω­τη­θοῦ­με τώρα: Ποιόν ἐλευ­θέ­ρω­σε μὲ τὴ νίκη Του ἀπὸ τὴν ἁμαρ­τία καί το θάνα­το καὶ ἀνα­στη­μέ­νος Κύριος; Μήπως το λαὸ ἑνὸς ἔθνους ἢ μιᾶς φυλῆς; Μήπως τοὺς ἀνθρώ­πους κάποιας συγ­κε­κρι­μέ­νης κοι­νω­νι­κῆς τάξης; “Ὄχι, σὲ καμιὰ περί­πτω­ση. Τέτοια ἐλευ­θε­ρία θὰ ἦταν βασι­κὰ ἀπο­τέ­λε­σμα τῆς φονι­κῆς νίκης ἔγκό­σμιων κατα­κτη­τῶν. Ὁ Κύριος δὲν όνο­μά­στη­κε «Φιλο­ε­βραῖ­ος», «Φιλέλ­λη­νας», «Φιλό­πτω­χος» ἢ «Φιλο­α­ρι­στο­κρά­της». Ἦταν ὁ φίλος τοῦ ἀνθρώ­πι­νου γένους. Τὴ νίκη Του τὴν ἤθε­λε γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώ­πους, χωρὶς καμιὰ διά­κρι­ση στὶς δια­φο­ρὲς καὶ τίς ἰδιαι­τε­ρό­τη­τες, ὅπως κάνουν οἱ ἄνθρω­ποι μετα­ξύ τους. Τὴ νίκη Του τὴν κέρ­δι­σε γιὰ τὸ καλὸ καὶ τὴ βοή­θεια ὅλων τῶν πλα­σμά­των τοῦ Θεοῦ, ὅλων τῶν ἀνθρώ­πων. Καὶ τὴν πρό­σφε­ρε σ’ ὅλους αὐτούς.

Σ’ ὅλους ἐκεί­νους ποὺ δέχον­ται τὴ νίκη αὐτὴ καὶ τὴν κάνουν δική τους, ὑπο­σχέ­θη­κε αἰώ­νια ζωή, τοὺς ἔκα­νε συγ­κλη­ρο­νό­μους τῆς οὐρά­νιας βασι­λεί­ας Του. Δὲν ἐπι­βάλ­λει σὲ κανέ­ναν τὴ νίκη Του, μ’ ὅλο ποὺ κόστι­σε τοσο πολύ. Ἀφή­νει ἐλεύ­θε­ρους τοὺς ἀνθρώ­πους νὰ τὴν κάνουν δική τους ἢ νὰ τὴν ἀρνη­θοῦν. Ὅπως ὁ πρῶ­τος ἄνθρω­πος στὸν παρά­δει­σο διά­λε­ξε τὴν πτώ­ση, το θάνα­το καὶ τὴν ἁμαρ­τία στὰ χέρια τοῦ σατα­νᾶ, ἔτσι καὶ τώρα εἶναι ἐλεύ­θε­ρος νὰ δια­λέ­ξει ζωὴ καὶ σωτη­ρία στὰ χέρια τοῦ Νικη­τῆ Θεοῦ. Ἡ νίκη τοῦ Χρι­στοῦ εἶναι βάλ­σα­μο, ζωο­ποιὸ βάλ­σα­μο γιὰ ὅλους τοὺς ἀνθρώ­πους, ὅλους ἐκεί­νους ποὺ ἔχουν προ­σβλη­θεῖ ἀπὸ τὴ λέπρα τῆς ἁμαρ­τί­ας καὶ τοῦ θανά­του.

Τὸ βάλ­σα­μο αὐτὸ κάνει τοὺς ἄρρω­στους ὑγιεῖς, τοὺς ὑγιεῖς ἀκό­μα ὑγιέ­στε­ρους.

Τὸ βάλ­σα­μο αὐτὸ ἀνα­σταί­νει τοὺς νεκροὺς καὶ δίνει πλη­ρέ­στε­ρη ζωὴ στοὺς ζων­τα­νούς.

Τὸ βάλ­σα­μο αὐτὸ κάνει τὸν ἄνθρω­πο σοφό, τὸν ἐξευ­γε­νί­ζει, τὸν θεο­ποιεῖ. Αὐξά­νει τὴ δύνα­μή του καὶ τὴν κάνει ἑκα­τον­τα­πλά­σια, ἀνα­βι­βά­ζει τὴν ἀξία τοῦ πάνω ἀπ’ ὅλη τὴ φύση, τὸν φτά­νει ἴσα­με τὴ λαμ­πρό­τη­τα καὶ τὸ κάλ­λος τῶν ἀγγέ­λων καὶ τῶν ἀρχαγ­γέ­λων τοῦ Θεοῦ.

Ἀγα­πη­μέ­νο καὶ ζωο­ποιὸ βάλ­σα­μο! Ποιό χέρι δὲ θ’ ἁπλω­νό­ταν νὰ σὲ πάρει; Ποιά καρ­διὰ δὲ θὰ σὲ ἔβα­ζε στὶς πλη­γές της; Ποιός λάρυγ­γας δὲ θὰ ὑμνοῦ­σε τὰ μεγα­λεῖα σου; Ποιά πένα δὲ θὰ κατέ­γρα­φε τὰ θαυ­μά­σια κατορ­θώ­μα­τά σου; Ποιό ἀβά­κιο δὲ θ’ ἀπα­ριθ­μοῦ­σε ὅλες τίς θερα­πεῖ­ες ἄρρω­στων ἀνθρώ­πων καὶ τίς νεκρα­να­στά­σεις ποὺ ἔχεις κάνει ὼς σήμε­ρα; Πόσα δάκρυα εὐγνω­μο­σύ­νης δὲ θὰ χύνον­ταν γιὰ σένα;

Ἐλᾶ­τε λοι­πόν, ἀδελ­φοί μου, ὅλοι ἐσεῖς ποὺ φοβᾶ­στε το θάνα­το. Ἐλᾶ­τε πιὸ κον­τά, προ­σεγ­γί­στε τὸ Νικη­τὴ Χρι­στό, τὸν ἀνα­στη­μέ­νο. Ἐκεῖ­νος θὰ σᾶς ἐλευ­θε­ρώ­σει ἀπό το θάνα­το κι ἀπό το φόβο τοῦ θανά­του.

Ἐλᾶ­τε ὅλοι ἐσεῖς ποὺ ζεῖ­τε μὲ τὴ ντρο­πὴ τῶν κρυ­φῶν καὶ φανε­ρῶν ἁμαρ­τιῶν σας. Πλη­σιά­στε στὴ ζων­τα­νὴ πηγὴ ποὺ ξεπλέ­νει καὶ καθα­ρί­ζει, ἐκεί­νη ποὺ μπο­ρεῖ νὰ κάνει καὶ τὸ πιὸ μαῦ­ρο δοχεῖο λευ­κό­τε­ρο ἀπὸ τὸ χιό­νι.

Ἐλᾶ­τε ὅλοι ἐσεῖς ποὺ ἀνα­ζη­τᾶ­τε ὑγεία, δύνα­μη, ὀμορ­φιὰ καὶ χαρά. Ὁ ἀνα­στη­μέ­νος Χρι­στὸς εἶναι ἡ πλού­σια πηγὴ ὅλων αὐτῶν. Σᾶς ἀνα­μέ­νει μὲ ἀγά­πη καὶ προ­σμο­νή, δὲ θέλει νὰ χαθεῖ κανέ­νας.

Προ­σκυ­νῆ­στε τὸν Κύριο σωμα­τι­κὰ καὶ ψυχι­κά. Ἔνω­θεῖ­τε μαζὶ Τοῦ «κατὰ νοὺν καὶ κατὰ διά­νοιαν». Ἀγκα­λιά­στε τον μὲ ὅλη σας τὴν καρ­διά. Μὴ προ­σκυ­νᾶ­τε τὸν κατα­κτη­τή, ἀλλὰ τὸν Ἐλευ­θε­ρω­τή. Μὴ συν­δέ­ε­στε μὲ τὸν κατα­στρο­φέα, ἀλλὰ μέ το Σωτῆ­ρα. Μὴν ἀγκα­λιά­ζε­τε τὸν ξένο, ἀλλὰ τὸ στε­νὸ συγ­γε­νῆ σας, τὸν ἀγα­πη­μέ­νο σας φίλο.

Ὁ ἀνα­στη­μέ­νος Κύριος εἶναι τὸ θαῦ­μα τῶν θαυ­μά­των! Ὁ Κύριος ὅμως ἔχει τὴν ἴδια φύση μὲ σένα, τὴν ἴδια πρω­ταρ­χι­κὴ φύση ποὺ εἶχε κι ὁ Ἀδὰμ στὸν παρά­δει­σο.

Ἡ ἀνθρώ­πι­νη φύση δὲ δημιουρ­γή­θη­κε γιὰ νὰ δου­λω­θεῖ στὴν ἄλο­γη φύση ποὺ τὴν περι­βάλ­λει, ἀλλὰ νὰ κυβερ­νή­σει τὴ φύση μὲ τὴ δύνα­μή της. Ἡ ἀλη­θι­νὴ φύση τοῦ ἀνθρώ­που δὲν εἶναι ἀνά­ξια καὶ τιπο­τέ­νια, ἄρρω­στη, θνη­τή κι ἁμαρ­τω­λή. Εἶναι ὑγι­ής, ἔνδο­ξη, ἀθά­να­τη κι ἀνα­μάρ­τη­τη.

Ὁ ἀνα­στη­μέ­νος Κύριος διέρ­ρη­ξε τὸ παρα­πέ­τα­σμα ποὺ χώρι­ζε τὸν ἀλη­θι­νὸ Θεὸ ἀπὸ τὸν ἀλη­θι­νὸ ἄνθρω­πο. Μᾶς ἀπο­κά­λυ­ψε στὸν Ἑαυ­τό Του τὴ μεγα­λο­σύ­νη καὶ τὸ κάλ­λος καὶ τοῦ Ἑνὸς καὶ τοῦ ἄλλου. Κανέ­νας ἄνθρω­πος δὲν μπο­ρεῖ νὰ γνω­ρί­σει τὸν ἀλη­θι­νὸ Θεό, παρὰ μόνο μέσῳ τοῦ ἀνα­στη­μέ­νου Κυρί­ου Ἰησοῦ. Ἀλλὰ καὶ κανέ­νας ἄνθρω­πος δὲν μπο­ρεῖ νὰ γνω­ρί­σει τὸν ἀλη­θι­νὸ ἄνθρω­πο, παρὰ μόνο μέσῳ τοῦ ἀνα­στη­μέ­νου Ἰησου.

Ὁ Χρι­στὸς Ἀνέ­στῃ, ἀδελ­φοί μου!

Μὲ τὴν Ἀνά­στα­σή Του ὁ Χρι­στὸς κυριάρ­χη­σε στὴν ἁμαρ­τία καὶ τὸ θάνα­το, κατέ­στρε­ψε τὸ σκο­τει­νὸ βασί­λειο τοῦ σατα­νᾶ, ἐλευ­θέ­ρω­σε τὴ δου­λω­μέ­νη ἀνθρώ­πι­νη φύση καὶ φανέ­ρω­σε τὰ μεγα­λύ­τε­ρα μυστή­ρια σχε­τι­κὰ μέ το Θεὸ καὶ τὸν ἄνθρω­πο. Σ’ Ἐκεῖ­νον πρέ­πει ὁ ὕμνος κι ἡ δόξα, μαζὶ μὲ τὸν Πατέ­ρα καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦ­μα, τὴν ὁμο­ού­σια καὶ ἀδιαί­ρε­τη Τριά­δα, τώρα καὶ πάν­τα καὶ στοὺς αἰῶ­νες τῶν αἰώ­νων. Ἀμήν.

Αυγου­στί­νος Καν­τιώ­της (Από το βιβλίο “ΚΥΡΙΑΚΗ”)

Ὁ Λόγος

«Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος» (Ἰωάν. 1, 1)

ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ἀγα­πη­τοί, τὸ Εὐαγ­γέ­λιον που δια­βά­ζε­ται στὴ θεία λει­τουρ­γία τοῦ Πάσχα, στὴν ἑορ­τὴ τῆς ἐνδό­ξου ἀνα­στά­σε­ως τοῦ Χρι­στοῦ, εἶνε τὸ πιὸ δύσκο­λο, ἀλλὰ καὶ τὸ πιὸ ὑψη­λὸ σὲ νοή­μα­τα Εὐαγ­γέ­λιο ὅλου τοῦ ἔτους. Εἶνε ἡ ἀρχὴ τοῦ Εὐαγ­γε­λί­ου του Ἰωάν­νου. Ἡ ἀρχὴ τοῦ εὐαγ­γε­λί­ου αὐτοῦ δια­φέ­ρει ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῶν ἄλλων τριῶν εὐαγ­γε­λί­ων, ποὺ ἔγρα­ψαν οἱ εὐαγ­γε­λι­σταὶ Ματ­θαῖ­ος, Μάρ­κος καὶ Λου­κᾶς. Ὅπως παρα­τη­ρεῖ ὁ ἱερὸς Χρυ­σό­στο­μος, ὁ Ματ­θαῖ­ος ἀρχί­ζει τὸ Εὐαγ­γέ­λιό του ἀπὸ τὸν Ἡρώ­δη το βασι­λιᾶ. Ὁ Μάρ­κος ἀπὸ τὸν Ἰωάν­νη τὸν Βαπτι­στή. Ὁ Λου­κᾶς ἀπὸ τὸν Τιβέ­ριο Καί­σα­ρα. Ἀλλ’ ὁ Ἰωάν­νης ὁ εὐαγ­γε­λι­στής, προ­κει­μέ­νου νὰ διη­γη­θῇ τὴν ἱστο­ρία τοῦ Χρι­στοῦ, ἀφή­νει τοὺς ἄλλους εὐαγ­γε­λι­στάς, προ­χω­ρεῖ πρὸς τὰ ἄνω, δια­βαί­νει αἰῶ­νες καὶ χιλιε­τί­ες, πετά­ει συνε­χῶς καὶ φθά­νει στὸ «ἐν ἀρχῇ».

«Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος, καὶ ὁ Λόγος ἦν πρὸς τὸν Θεόν, καὶ Θεὸς ἦν ὁ Λόγος». Τί σημαί­νουν τὰ λόγια αὐτά; Πιὸ βαθειὰ λόγια ἀπ’ αὐτὰ δὲν ὑπάρ­χουν στὴν ἁγία Γρα­φή. Εἶνε ἕνας ὠκε­α­νός. Κανέ­νας θεο­λό­γος δὲν θὰ μπο­ρέ­σῃ ποτὲ νὰ κατα­λά­βῃ τελεί­ως τὰ λόγια αὐτά. Τὰ λόγια αὐτοῦ τοῦ Εὐαγ­γε­λί­ου ἔχουν μεγί­στη σημα­σία. Πάνω στὰ λόγια αὐτὰ στη­ρί­ζε­ται ἡ ἀλή­θεια, ποὺ ἀπο­τε­λεῖ τὸ θεμέ­λιο τῆς Χρι­στια­νι­κῆς θρη­σκεί­ας. Ποιά ἀλή­θεια; Ὅτι ὁ Χρι­στὸς εἶνε ὁ ἀλη­θι­νὸς Θεός, καὶ ὡς Θεὸς ποὺ εἶνε, εἶνε ὑπε­ρά­νω χρό­νου.

Καὶ γιὰ νὰ μιλή­σου­με ἁπλᾶ καὶ νὰ μᾶς κατα­λά­βουν ὅλοι, λέμε τὰ ἑξῆς. Ἦταν κάπο­τε ἐποχή,ἐποχῆ, ποὺ δὲν ὑπῆρ­χε πάνω στὴ γῆ κανέ­να λου­λού­δι, κανέ­να δέν­τρο, κανέ­να που­λί, κανέ­να ζῶο, κανέ­νας ἄνθρω­πος. Ἦταν κάπο­τε ἐπο­χῆ, ποὺ οὔτε γῆ ὑπῆρ­χε οὔτε φεγ­γά­ρι οὔτε ἥλιος οὔτε ἄστρα. Ἦταν κάπο­τε ἐπο­χῆ ποὺ δὲν ὑπῆρ­χε τίπο­τε ἀπὸ ὅσα ὑπάρ­χουν σήμε­ρα. Ἦταν κάπο­τε ἐπο­χῆ, ποὺ δὲν ὑπῆρ­χαν οὔτε ἄγγε­λοι καὶ ἀρχάγ­γε­λοι. Ὅλα ἔγι­ναν σὲ ὡρι­σμέ­νο χρό­νο. Ἀλλὰ δὲν ὑπῆρ­χε χρό­νος ποὺ νὰ μὴν ὑπάρ­χῃ ὁ Χρι­στός. Ὁ Χρι­στὸς ὑπῆρ­χε αἰω­νί­ως. Ὅπως δὲν μπο­ροῦ­με νὰ χωρί­σου­με τὴν ἀκτῖ­να ἀπὸ τὸν ἥλιο, ἔτσι δέν μπο­ροῦ­με νὰ χωρί­σου­με τὸ Χρι­στὸ ἀπὸ τὸ Θεὸ Πατέ­ρα. Οὔτε μιὰ στιγ­μὴ χρό­νου δὲν χωρί­ζει τὸν Υἱὸ ἀπὸ τὸν Πατέ­ρα. «Ἅμα Πατήρ, ἅμα Υἱός, ἅμα Πνεῦ­μα ἅγιον». Ἁγία Τριάς, ἐλέη­σον τὸν κόσμο κ’ ἐμᾶς τοὺς ἁμαρ­τω­λούς! Ἡ σκέ­ψη μας στα­μα­τά­ει μπρο­στὰ στὸ μέγα μυστή­ριο, ποὺ καλύ­πτει τὰ τρία πρό­σω­πα τῆς ὁμο­ου­σί­ου καὶ ἀδιαι­ρέ­του Τριά­δος.

«Ἐν ἀρχῇ ἦν ὁ Λόγος». Στὸ Χρι­στὸ ὡς Θεό — ἁρμό­ζουν τὰ λόγια τοῦ προ­φή­του Δαυίδ: «Πρὸ τοῦ ὄρη γενη­θῆ­ναι καὶ πλα­σθῆ­ναι τὴν γῆν καὶ τὴν οἰκου­μέ­νην καὶ ἀπὸ τοῦ αἰῶ­νος καὶ ἕως τοῦ αἰῶ­νος σὺ εἶ» (Ψαλμ. 89[90], 2).

Ὁ Χρι­στὸς ὡς Θεὸς εἶνε ἄχρο­νος, ἀόρα­τος, ἀψη­λά­φη­τος, ἀπα­θής. Ποιός μπο­ρεῖ μὲ τὰ μάτια του νὰ δή το Θεό; Ποιός μπο­ρεῖ μὲ τὰ δάχτυ­λά του ν’ ἀγγί­ξῃ το Θεό; Ποιός μπο­ρεῖ νὰ κάνῃ κάποιο κακὸ στὸ Θεό; Ἄν δὲν μπο­ροῦ­με νὰ κοι­τά­ξου­με κατά­μα­τα τὸν ἥλιο, για­τί μὲ τὸ δυνα­τό του φῶς θὰ μᾶς τυφλώ­σῃ ἂν δὲν μπο­ροῦ­με νὰ πλη­σιά­σου­με τὸν ἥλιο, για­τί θὰ μᾶς κάνῃ κάρ­βου­νο ἂν δὲν μπο­ροῦ­με μὲ τὸ σάλιο μᾶς νὰ τὸν σβή­σου­με, ἀσυγ­κρί­τως περισ­σό­τε­ρο δὲν μπο­ροῦ­με νὰ δοῦ­με το Θεό, ποὺ ἔκα­νε τὸν ἥλιο καὶ ὅλα τὰ φωτει­νὰ ἄστρα.

Καὶ ὅμως ἐμεῖς οἱ ἁμαρ­τω­λοὶ καὶ τιπο­τέ­νιοι ἄνθρω­ποι εἴδα­με τὸ Θεό, ἀγγί­ξα­με τὸ Θεό, φτύ­σα­με στὸ πρό­σω­πό του, τὸν χτυ­πή­σα­με, τὸν φραγ­γε­λώ­σα­με, τὸν σταυ­ρώ­σα­με. Πῶς; Για­τί ὁ Θεός, τὸ δεύ­τε­ρο πρό­σω­πο τῆς ἁγί­ας Τριά­δος, πῆρε σάρ­κα ἀπὸ τὸ πανά­γιο σῶμα τῆς ὑπε­ρα­γί­ας Θεο­τό­κου, ἔγι­νε ἄνθρω­πος σὰν κ’ ἐμᾶς ‑ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἁμαρτία‑, καὶ «ἐσκή­νω­σεν ἐν ἡμῖν», δηλα­δὴ ἔμει­νε μαζί μας. Ἔτσι ὁ ἄχρο­νος ἐμφα­νί­στη­κε ἐν χρό­νο. Ὁ ἀόρα­τος ἔγι­νε ὁρα­τός. Ὁ ἀπα­θὴς παθη­τός.

Ἀλλὰ για­τί ὁ Χρι­στὸς ὀνο­μά­ζε­ται Λόγος; Ἄς φέρου­με πάλι ἕνα παρά­δειγ­μα, ποὺ ἀνα­φέ­ρουν οἱ διδά­σκα­λοι τῆς Ἐκκλη­σί­ας, γιὰ νὰ ἐννο­ή­σου­με κάπως τὴ λέξι.

Ὁ ἄνθρω­πος, ποὺ εἶνε εἰκό­να τοῦ Θεοῦ, εἶνε κυρί­ως νοῦς. Ὁ ἄνθρω­πος σκέ­πτε­ται. Μόνος του ἐὰν μεί­νῃ, μπο­ρεῖ ὧρες ὁλό­κλη­ρες νὰ συνο­μι­λῇ μὲ τὸν ἑαυ­τό του, νὰ ἐξε­τά­ζῃ, νὰ ἐρευ­νᾷ, νὰ λύνῃ προ­βλή­μα­τα. Πολ­λὲς φορὲς εἶνε τόσο ἀπορ­ρο­φη­μέ­νος ἀπὸ τὴ σκέ­ψι, ὥστε λησμο­νεῖ τὸ περι­βάλ­λον του, ζῆ σ’ ἕνα κόσμο ἀνώ­τε­ρο, γίνε­ται ὅλος νοῦς. Αὐτὸ ποὺ διαρ­κῶς σκέ­πτε­ται, λέγε­ται λόγος ἐνδιά­θε­τος. Ἀλλ’ αὐτὸ ποὺ σκέ­πτε­ται δὲν τὸ κρύ­βει πάν­το­τε μέσα του ὁ ἄνθρω­πος. Φανε­ρώ­νει τίς σκέ­ψεις του καὶ στοὺς ἄλλους. Πῶς; Μὲ τὸ λόγο τὸν προ­φο­ρι­κό. Ὁ νοῦς σκέ­πτε­ται καὶ ὁ νοῦς πάλι εἶνε ἐκεῖ­νος ποὺ ὁμι­λεῖ καὶ ἐπι­κοι­νω­νεῖ μὲ τοὺς ἄλλους ἀνθρώ­πους. Ἐνδιά­θε­τος λόγος καὶ προ­φο­ρι­κὸς λόγος εἶνε ὁ ἴδιος.

Ποιός γνω­ρί­ζει τί σκέ­πτε­ται ὁ Θεός; Κανείς ἀπο­λύ­τως. Ἐὰν δὲν γνω­ρί­ζου­με τί σκέ­πτε­ται καὶ ἄνθρω­πος, ποὺ εἶνε δίπλα μας, πῶς εἶνε δυνα­τὸν νὰ γνω­ρί­σου­με τίς σκέ­ψεις, τίς βου­λὲς τοῦ Θεοῦ; Τίς σκέ­ψεις τοῦ ἀνθρώ­που φανε­ρώ­νει ὁ λόγος, ὁ προ­φο­ρι­κὸς λόγος. Τίς σκέ­ψεις τοῦ Θεοῦ φανέ­ρω­σε στὸν κόσμο ὁ Χρι­στός. Αὐτὸς μίλη­σε καὶ μᾶς εἶπε πράγ­μα­τα, ποὺ κανέ­νας μὰ κανέ­νας ἄνθρω­πος, ὅσο σοφὸς κι ἂν ἦταν, δὲν μπο­ροῦ­σε νὰ ξέρῃ. Μίλη­σε ὁ Χρι­στὸς καὶ ἀπε­κά­λυ­ψε οὐρά­νιο κόσμο, καὶ οἱ ἄνθρω­ποι ποὺ τὸν ἄκου­σαν ἔμει­ναν ἐκστα­τι­κοί, λέγον­τας, ὅτι «οὐδέ­πο­τε οὕτως ἐλά­λη­σεν ἄνθρω­πος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρω­πος» (Ἰωάν. 7, 46). Ὁ λόγος του ἦταν ἀπο­κά­λυ­ψις. Τὸ εἶπε ὁ ἴδιος: «Τὰ ρήμα­τα καὶ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, ἀπ’ ἐμαυ­τοῦ οὐ,οὗ λαλῶ» (Ἰωάν. 14, 10).

Ἀλλ’ ὁ λόγος τοῦ Χρι­στοῦ δὲν εἶνε ὅπως καὶ λόγος τῶν ἀνθρώ­πων. Οἱ λόγοι τῶν ἀνθρώ­πων δὲν ἔχουν δύνα­μι νὰ γίνων­ται ἀμέ­σως ἔργα μεγά­λα καὶ θαυ­μα­στά. Ὁ λόγος ὅμως τοῦ Χρι­στοῦ εἶνε παν­το­δύ­να­μος. Μὲ τὸ λόγο του καὶ μόνο «οἱ οὐρα­νοὶ ἐστε­ρε­ώ­θη­σαν» (Ψαλμ. 32, 6). Μὲ τὸ λόγο του καὶ μόνο τυφλοὶ εἶδαν τὸ φῶς, κου­φοί ἄκου­σαν, παρά­λυ­τοι περ­πά­τη­σαν, λεπροὶ καθα­ρί­σθη­καν, νεκροὶ ἀνα­στή­θη­καν. Γι’ αὐτὸ ὁ Χρι­στός, τὸ δεύ­τε­ρο πρό­σω­πο τῆς ἁγί­ας Τριά­δος, ὀνο­μά­ζε­ται ΛΟΓΟΣ. «Πάν­τα δι’ αὐτοῦ ἐγέ­νε­το, καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγέ­νε­το οὐδὲ ἓν ὅ γέγο­νεν» (Ἰωάν. 1, 3).

Ἀγα­πη­τοί μου!

Τὸ Εὐαγ­γέ­λιο τοῦ Πάσχα δὲν εἶνε εὔκο­λο. Χίλιες ἑρμη­νεῖ­ες δὲν φθά­νουν γιὰ νὰ τὸ κατα­λά­βου­με. Χρειά­ζε­ται φωτι­σμὸς Θεοῦ. Ἄς παρα­κα­λέ­σου­με τὸ Πνεῦ­μα τὸ ἅγιο νὰ μᾶς φωτί­σῃ, καὶ τότε θὰ λάμ­ψῃ τὸ φῶς τῆς ἀλη­θεί­ας μέσ’ στὴν καρ­διά μας καὶ θὰ γίνου­με μακά­ριοι θεα­ταὶ τῆς δόξης τοῦ Λόγου, τοῦ μονο­γε­νοῦς Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, τοῦ Κυρί­ου ἡμῶν Ἰησοῦ Χρι­στοῦ, ὁ ὁποῖ­ος ἔγι­νε ἄνθρω­πος, ἔζη­σε, συνα­νε­στρά­φῃ μὲ τοὺς ἀνθρώ­πους, μίλη­σε στοὺς ἀνθρώ­πους, φανέ­ρω­σε σ’ αὐτοὺς τίς βου­λὲς τοῦ Θεοῦ, μὲ μύρια θαύ­μα­τα ἀπέ­δει­ξε ὅτι ὁ λόγος τοῦ εἶνε παν­το­δύ­να­μος, τέλος ἔπα­θε τὰ φρι­κτὰ πάθη, ἐσταυ­ρώ­θῃ, ἐτά­φῃ, καὶ ἀνέ­στῃ ἐκ νεκρῶν γιὰ τὴν σωτη­ρία μας.

«Αὐτῷ ἡ δόξα εἰς αἰῶ­νας αἰώ­νων».

Διαβάστε επίσης και τα εξής:

ΚΥΡΙΑΚῌ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ (Απόστολος)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ (Απόστολος)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ (Απόστολος)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΠΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ (Απόστολος)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΥΨΩΣΙΝ (Απόστολος)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ (Απόστολος)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ (Ευαγγέλιο)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΠΡΟ ΤΩΝ ΦΩΤΩΝ (Ευαγγέλιο)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΜΕΤΑ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ (Ευαγγέλιο)

ΚΥΡΙΑΚῌ ΠΡΟ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ (Ευαγγέλιο)

elGreek
elGreek